واکاوی تبعات تورمی ابلاغیه تغییر نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت محصولات پتروشیمی

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در روز های اخیر، کارشناسان مختلفی نکات قابل توجهی در خصوص آثار تورمی  ابلاغیه ی جدید بانک مرکزی در خصوص تغییر نرخ تسعیر ارز مبنای محاسبه خوراک پتروشیمی ها و همچنین قیمت پایه این محصولات در بورس کالا از ۲۸۵۰۰ تومان به نرخ مرکز مبادله، مطرح کرده اند.

این در حالی است که حتی معاون سیاست گذاری اقتصادی وزارت  اموراقتصادی و دارایی با اشاره به تاثیر این اقدام بر افزایش قیمت برخی محصولات پتروشیمی بر این ادعا صحه گذاشته و گفته بود: افزایش نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت پایه محصولات در بورس کالا، ممکن است موجب افزایش قیمت بازار برخی محصولات شود. در مصوبه اخیر این موضوع پیش بینی شد و به منظور کنترل این آثار قیمتی، برای برخی محصولات که اهمیت بالاتری در سبد مصرف‌کننده دارند و امکان صادرات آن‌ها نیز وجود ندارد، نرخ ارز مبنای محاسبه قیمت پایه تغییر نمی‌کند.

افزایش قیمت ۷۷ درصد محصولات پلیمری با افزایش نرخ پایه 

گفتنی است برخی بررسی ها نشان می دهد،  بر خلاف ادعاها مبنی بر اینکه قیمت محصولات پس از افزایش نرخ تسعیر تغییر نخواهد کرد، اتفاقا می توان انتظار قیمت ها را در برخی محصولات پتروشیمی داشت.

لازم به ذکر است، بررسی گزارش میزان عرضه محصولات پلیمری هفته اول شهریور ماه ۱۴۰۲، به وضوح نشان می دهد که ۷۷ درصد محصولات پتروشیمی با دلار ۳۷۵۰۰ تومان معامله شده است. به بیانی دیگر یعنی باوجود رقابت با قیمت پایه ۲۸۵۰۰، نرخ نهایی کشف شده باز هم کمتر از  ۳۷۵۰۰ بوده است. این در حالی است که هم اکنون با تغییر نرخ پایه به ۳۷۵۰۰ تومان شاهد افزایش قیمت بخش قابل توجهی از این محصولات خواهیم بود.

افزایش نرخ تسعیر چگونه زمینه ساز ایجاد تورم خواهد شد؟

اما از طرفی نکته ی دیگری که وجود دارد، تغییر قیمت نهایی و رقابت شده ی سایر محصولات به واسطه ی افزایش نرخ تسعیر است و در واقع ادعای عدم تغییر قیمت نهایی و کشف شده ی محصولات را نقض خواهد کرد.

به عنوان مثال بررسی قیمت محصولاتی نظیر «اکریلو نیتریل بوتادین استایرن به عنوان ماده ای که در بدنه لوازم خانگی کاربرد  دارد»، «استایرن بوتادین به عنوان ماده ای که در تولید لاستیک خودرو کاردبرد دارد»، «پلی اتیلن اکستروژن به عنوان ماده ای که لوله های گاز و آب کاربرد دارد»، «پلی اتیلن سبک خطی به عنوان ماده ای که در نایلون و نایلکس کاربرد دارد» و «پلی اتیلن سنگین بادی که در لوازم ایمنی و اسباب بازی کاربرد دارد» به خوبی نشان می دهد که قیمت رقابت شده ی این محصولات قبل از افزایش نرخ تسعیر، قیمت پایین تری نسبت به بعد از افزایش بوده است و مشخصا این محصولات با افزایش قابل توجهی روبرو شده اند.

عدم مدیریت قیمت نهایی، یکی از چالش های جدی در بورس کالا

یکی از نکاتی که برخی طرفداران افزایش نرخ تسعیر مطرح می کردند این بود که، قیمت کشف شده محصولات نهایی حتی با نرخ تسعیر قبلی، با نرخی بالاتر از نرخ ارز در بازار غیر رسمی و قاچاق، کشف می شود و عملا نرخ تسعیر ۲۸۵۰۰ تومانی جز کاهش سود شرکت های تولید کننده ی این محصولات عوایدی ندارد، اما نکته ای که در پاسخ باید گفت این است که وقتی هیچ مدیریتی در قیمت نهایی محصولات صورت نمی گیرد هم اکنون و با تغییر نرخ تسعیر و افزایش ۳۰ درصدی قیمت مواد اولیه،  چه تضمینی وجود دارد که محصولات نهایی با نرخ های بسیار بالاتر به دست مصرف کننده نرسد؟ 

به نظر می رسد همین افزایش قیمتی که در ابتدای زنجیره توسط ابلاغیه ی جدید بانک مرکزی رخ داده، می تواند در آینده ای نه چندان دور زمینه ساز ایجاد تورم شود.