آیا تجارت به روپیه با هند به نفع بنگلادش خواهد بود؟

در اوایل ماه گذشته، بنگلادش و هند تجارت دوجانبه را با روپیه هند آغاز کردند که توسط دولت های دو کشور به عنوان یک سکونتگاه “پایه” آنها گفتند که این نه تنها حجم تجارت آنها را با یکدیگر افزایش می دهد، بلکه به آنها کمک می کند تا سلطه جهانی دلار آمریکا را کنار بگذارند.

هند با حجم تجارت دوجانبه به ارزش ۱۶ میلیارد دلار، دومین شریک تجاری بنگلادش پس از چین است. از طریق این معامله، بنگلادش می‌تواند مبادلات روپیه‌ای به مبلغ ۲ میلیارد دلار انجام دهد – مبلغی که هر سال از صادرات خود به هند دریافت می‌کند. این کشور سالانه ۱۴ میلیارد دلار کالا از همسایه بزرگتر خود در جنوب آسیا وارد می کند.

برخی از اقتصاددانان و تحلیلگران مالی بنگلادشی با اشاره به این عدم تعادل تجاری بزرگ، تردید خود را در مورد معامله با روپیه ابراز کرده اند. در حالی که این ترتیب قطعاً به نفع هند خواهد بود و به آرزوی دیرینه آن برای تبدیل روپیه به ارز جهانی برای تجارت انگیزه می دهد، آنها گفتند که این مزیت قابل توجهی به بنگلادش نخواهد داد.

این مبادله به روپیه هیچ فشاری بر ذخایر خارجی در حال کاهش بنگلادش – که طبق آخرین محاسبات صندوق بین‌المللی پول (IMF) اکنون به ۲۳.۵۶ میلیارد دلار رسیده است، معادل چهار ماه واردات این کشور است. به گفته این کارشناسان، صورتحساب ها – از بیش از ۴۲ میلیارد دلار در سال گذشته کاهش یافته است.

در تلاشی برای متوقف کردن کاهش بیشتر این ذخایر، بنگلادش قبلا قوانین واردات را تشدید کرده است، اما این مهلت چندانی ایجاد نکرده است زیرا دلار آمریکا ۷۵ درصد از ذخایر خارجی کشور و ارزش پول آن، تاکا را تشکیل می‌دهد. در یک سال گذشته بیش از ۲۵ درصد در برابر دلار آمریکا کاهش یافته است.

برای جلوگیری از وابستگی بیش از حد به دلار ایالات متحده، بانک بنگلادش (BB)، بانک مرکزی این کشور، سال گذشته به شرکت‌ها اجازه داد تا پرداخت‌های خود را برای تجارت بین‌المللی از طریق یوان چین تسویه کنند. در سال ۲۰۱۷.

مزبال حاک، سخنگوی BB گفت که تدارکات تجاری روپیه اخیر “راه دیگری برای کاهش وابستگی به دلار” است.

اما کارشناسان غیر از این فکر می کنند.

زاهد حسین، اقتصاددان ارشد سابق دفتر بانک جهانی در داکا، گفت: «محاسبه ساده است. بنگلادش باید کسری تجاری بیش از ۱۲ میلیارد دلاری خود [با هند] را به دلار تسویه کند. تا زمانی که صادرکنندگان هندی تاکا را به عنوان وسیله ای برای تسویه حساب نپذیرند، نمی دانم که چگونه تجارت روپیه به کاهش بحران ذخایر ارزی کمک می کند.”
حسین افزود: «اما هیچ ضرر آشکاری از این ترتیب برای بنگلادش وجود ندارد، زیرا استفاده از روپیه در واردات و صادرات داوطلبانه است. هند می‌خواهد ارز خود را بین‌المللی کند و گامی در این مسیر برمی‌دارد. بنگلادش، که همسایه ای دوستانه است، احتمالاً در تلاش است کمک کند.

برای برخی مشاغل

بعضی از کسب و کارها می گویند که ترتیبات تجاری روپیه واقعاً برای آنها مفید خواهد بود. محمد حاتم، مالک MB Knit Fashion، یکی از بزرگترین کارخانه های پوشاک در بنگلادش، به الجزیره گفت که می تواند حداقل ۶ درصد از هزینه های خود را به دلیل معاملات مستقیم به روپیه پس انداز کند.

حاتم گفت که بخش زیادی از مواد خام خود را از هند وارد می کند و اکنون نیازی به تحمل ضرر در هزینه های تبدیل ندارد. «پیش از این، برای تجارت نیاز داشتیم تاکا را به دلار و سپس روپیه را به دلار تبدیل کنیم. با انجام این کار، ما ۶ دلار به ازای هر ۱۰۰ دلار هزینه تبدیل را از دست می دادیم. اکنون می‌توانیم معاملات مستقیم به روپیه داشته باشیم.

از هم اکنون، بانک دولتی بنگلادش Sonali، خصوصی Eastern Bank Limited (EBL) و عملیات بنگلادش بانک دولتی هند (SBI) حساب های ویژه نوسترو به روپیه در دو بانک هندی افتتاح کرده اند: خدمات بین المللی SBI شعبه در بمبئی و بانک ICICI. حساب نوسترو حسابی است که توسط بانکی در یک کشور برای تراکنش‌های ارز خارجی در بانک کشور دیگر افتتاح می‌شود.

در این حساب‌ها، صادرکنندگان بنگلادشی درآمدهای خود را به روپیه دریافت می‌کنند و مانده آن برای پرداخت واردات هند استفاده می‌شود. این بدان معناست که می توان از این مکانیسم برای تسویه قبوض واردات فقط با درآمد صادراتی استفاده کرد. بازار در مورد نرخ ارز تصمیم می گیرد.

مقامات یونیلور بنگلادش تأیید کردند که قبلاً اعتبار اسنادی (LC) به روپیه باز کرده اند. این غول چند ملیتی بیش از نیمی از بازار ۴ میلیارد دلاری بنگلادش را برای کالاهای مصرفی سریع در اختیار دارد و ۴۰ درصد از مواد خام مورد نیاز خود را از هند وارد می کند.

اقتصاددان حسین گفت که تشخیص پس انداز در معاملات روپیه برای او دشوار است. وی گفت: «واردات از هند قبلاً به دلار صورت می‌گرفت و پرداخت می‌شد و اکنون می‌توانید فاکتور و به روپیه تسویه کنید. «در آن زمان یک مکالمه واحد وجود داشت، و اکنون یک تغییر واحد وجود دارد. فقط ارز متفاوت است، بنابراین برای من مشخص نیست که صرفه جویی در هزینه تراکنش از کجا حاصل می شود.”

ضیا حسن، تحلیلگر مالی، به الجزیره گفت که او در مورد یک چیز مطمئن است: این تسویه حساب تجاری روپیه هیچ گونه تخفیفی برای ذخیره نخواهد داشت، زیرا پس انداز دلاری ناشی از هزینه های واردات با استفاده از روپیه با عدم دریافت درآمدهای صادراتی به دلار جبران می شود. .

حسن همچنین استدلال کرد که ترتیبات تجاری روپیه در طرح فعلی آن، بانک‌های تجاری بنگلادش و بانک‌های مرکزی را که مقادیر زیادی از ذخایر روپیه را در اختیار دارند، در معرض ضررهای احتمالی آربیتراژ قرار می‌دهد. او گفت: «این به این دلیل است که هند به عنوان یک کشور صادرات محور، آشکارا تمایل به کاهش ارزش روپیه دارد.

حسن خاطرنشان کرد که یک ارز داخلی ضعیف، صادرات یک کشور را ارزان‌تر و رقابتی‌تر می‌کند. بنابراین، اگر ارزش روپیه – که معمولاً بسیار بیشتر از دلار آمریکا در نوسان است – کاهش یابد، بانک‌های بنگلادش باید زیان را متحمل شوند.

به‌علاوه، بسیاری از صادرکنندگان هندی ممکن است در برابر دریافت درآمدهای صادراتی خود به روپیه مقاومت کنند و ترجیح می‌دهند به جای روپیه از طریق صادرات، دلار به دست آورند.

آیا کسری تجاری را کاهش می دهد؟

در سه سال گذشته، صادرات بنگلادش به هند به طور مداوم از مرز ۱ میلیارد دلار فراتر رفته است و برای اولین بار در سال مالی قبل از ۲ میلیارد دلار فراتر رفته است. در حالی که ماه گذشته ترتیبات تجاری روپیه را راه اندازی کرد، عبدالروف تالوکدر، فرماندار BB گفت که این امر به بنگلادش امکان می دهد “صادرات به هند را چندین برابر افزایش دهد” زیرا مشتریان هندی می بینند که محصولات را به ارز خود خریداری می کنند و ممکن است محصولات بنگلادشی را متعلق به خود بدانند. . او گفت: «بنابراین، فکر می‌کنم این راه جدیدی را برای افزایش صادرات به هند برای ما باز خواهد کرد.

با این وجود، راشد آل محمود تیتومیر، استاد اقتصاد در دانشگاه داکا، به الجزیره گفت که بعید است که این ترتیبات تجاری روپیه ای “به ایجاد تجارت جدید بین این دو کشور دامن بزند”.