استقبال صادرکنندگان فولاد از کاهش ارزش ریال

این یک سناریوی نسبتاً ساده است. تضعیف ارز داخلی صادرات کشور را تحریک می‌کند و واردات را گران‌تر می‌کند – مسیری مطلوب برای شکل دادن به اقتصاد صادرات محور که توسط بسیاری از نیروگاه‌های صادراتی مانند چین اتخاذ شده است.

برای فولادسازان ایرانی که تنها سال گذشته با عجله از تحریم های فلج کننده بین المللی خارج شدند و به بازارهای جهانی بازگشتند، هیچ چیز نمی تواند بهتر از یک ارز داخلی ضعیف باشد. و به نظر می رسد بازار فارکس آن را به آنها می دهد.

براساس داده‌های ارانیکو، یورو، ارز منتخب صادرکنندگان فولاد ایران، از ۲۵ مارس امسال تاکنون ۱۵ درصد در برابر ریال افزایش یافته و به بالای ۴۷۰۰۰ ریال رسیده است.

این ارز از پایان سه ماهه اول (۲۱ ژوئن) شروع به افزایش کرد و به نظر می رسد مسیر رو به جلو برای آن زمان بدون وقفه باشد.

از سوی دیگر، دلار آمریکا تا به امروز با اندکی افزایش روند متعادلی را حفظ کرده است. دلار آمریکا ۲.۵ درصد در برابر ریال افزایش یافت و تا ۲۴ سپتامبر به ۳۹,۲۱۰ رسید.

بیشتر تراکنش‌های ایران با یورو انجام می‌شود، زیرا تحریم‌های ثانویه ایالات متحده بر روابط بانکی با ایران همچنان برقرار است و بانک‌ها را از همکاری با ایران به دلار منع می‌کند.

مسیر صعودی یورو می تواند نوید یک دوره سودآور را برای فولادسازان داخلی، حداقل در میان مدت، بدهد.

صادرات فولاد ایران در پنج ماهه از ابتدای سال مالی جاری (۲۱ مارس تا ۲۲ مرداد) به طور مداوم در حال افزایش بوده و به ۴.۱ میلیون تن فولاد نیمه تمام و آماده به ارزش ۱.۴۶ میلیارد دلار رسیده است که از نظر حجمی ۱۴.۳ درصد افزایش یافته است. گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۴ درصد کاهش ارزش داشته است.

محموله های فولادی ۴۰ درصد از کل صادرات مواد معدنی ایران را در دوره پنج ماهه به خود اختصاص داده است.

افت ارزش را می توان ابتدا با کاهش محموله مواد با ارزش افزوده بالا مانند کویل های نورد گرم در سال جاری توضیح داد. صادرات HRC در طول پنج ماه ۸۶ درصد کاهش یافت و به ۸۷۰۰۰ تن رسید. این به دلیل این واقعیت است که شرکت فولاد مبارکه، بزرگترین تولیدکننده فولاد تخت ایران، مجبور شد فروش خود را در خارج از کشور کاهش دهد تا فشار محلی تشدید شده از سوی مقامات و کاربران پایین دستی برای تامین تقاضای داخلی را برطرف کند.

همچنین سال گذشته با اتهامات فزاینده ای مبنی بر دامپینگ HRC توسط اتحادیه اروپا مواجه شد که باعث شد MSC به تدریج از بازار عقب نشینی کند.

از سوی دیگر، سال مالی گذشته (مارس ۲۰۱۶-۲۰۱۷) اولین باری بود که فولادسازان ایرانی پس از سال‌ها محدودیت، فضای تجارت بدون تحریم را تجربه کردند. این امر باعث شد که تولیدکنندگان تحت رکود تمام موجودی های خود را در بازارهای جهانی خالی کنند و حجم و ارزش تجارت را برای سال قبل افزایش دهند.

برنامه های دولت برای گسترش صنعت فولاد نیز مستلزم افزایش مداوم صادرات است.

ایران قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ با جمع آوری ظرفیت فولاد خام ۵۵ میلیون تنی، به عنوان بخشی از اهداف تعیین شده در برنامه چشم انداز ۲۰ ساله، به ششمین فولادساز بزرگ جهان تبدیل شود. این کشور تاکنون بیش از ۶۰ درصد از هدف را محقق کرده است و ظرفیت های جدید به طور پیوسته در حال اجراست.

با این حال، در غیاب بخش ساخت‌وساز پر جنب و جوش، تولیدکنندگان چاره‌ای جز ارسال بیشتر فولاد (با نسبت استفاده فرضی ۱۰۰ درصد ظرفیت) به خارج از کشور نخواهند داشت.

کارشناسان نیاز ایران را به صادرات ۲۰ تا ۲۵ میلیون تن در سال در چارچوب برنامه چشم انداز برآورد کردند.