الکترودهای گرافیتی: چرخ دنده گمشده ماشین فولاد ایران

ایران مسیری را برای توسعه صنعت فولاد خود ترسیم کرده است، زیرا این کشور به دنبال تبدیل شدن به ششمین تولیدکننده بزرگ فولاد در جهان است.

طبق اهداف مندرج در برنامه چشم انداز ملی ۲۰ ساله (۲۰۰۵-۲۰۰۵)، کارخانه های فولاد ایران باید سالانه ۵۵ میلیون تن فولاد خام تولید کنند.

روزانه SMT گزارش داد که تحقق این هدف بلندپروازانه مستلزم توسعه قابل توجه ظرفیت های تولید فولاد خام کارخانه ها و عرضه مداوم مواد خام از سنگ آهن و گلوله گرفته تا مواد صنعتی نامحسوس مانند الکترودهای گرافیتی است.

الکترود گرافیتی یک ماده ضروری است که در فولادسازی کوره قوس الکتریکی استفاده می شود که در مقایسه با کوره بلند، روش فولادسازی کارآمدتر و کم هزینه تر است.

این الکترود دارای رسانایی الکتریکی عالی و قابلیت ضد شوک حرارتی قابل توجهی است، زیرا الکتریسیته ای را که آهن و فولاد ضایعاتی را ذوب می کند و گاهی اوقات آهن را با کاهش مستقیم حمل می کند. از کک نفتی مخلوط با قطران زغال سنگ ساخته شده است.

الکترودهای گرافیتی اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند زیرا بخش فزاینده‌ای از فولاد جهانی با استفاده از EAF ساخته می‌شود.

به گفته کارشناسان صنعت، ایران در حال حاضر به ۴۰ تا ۵۰ هزار تن الکترود گرافیتی در سال نیاز دارد. با توجه به اهداف بیان شده در برنامه چشم انداز، این رقم به بیش از ۱۰۰۰۰۰ الکترود در سال می رسد. این در حالی است که تقریباً تمام نیاز کارخانه‌ها برای این ماده صنعتی از طریق واردات تامین می‌شود.

به گفته نصیرالدین زویی، مدیر فروش گروه دانیالی، “بازار الکترود گرافیتی ایران در حال حاضر در انحصار روسیه، هند و چین است.”

تنها کارخانه تولید الکترود گرافیتی ایران که در شهر اردکان استان یزد واقع شده است، بیش از ۲۰ سال است که بین مدیران و مشتریان مختلف در نوسان بوده و در حال حاضر غیر فعال است.

این کارشناس بازار فولاد می گوید: بر اساس برآوردها، قیمت الکترود گرافیتی وارداتی تقریباً سه برابر بیشتر از چیزی است که یک تولیدکننده داخلی می تواند ارائه دهد [با در نظر گرفتن هزینه های تامین انرژی و مواد اولیه].

با توجه به وابستگی شدید صنعت فولاد به الکترود گرافیتی، اگر در داخل تولید نشود، اهداف تعیین شده در برنامه چشم انداز محقق نخواهد شد.

دولت در دهه ۹۰ به اهمیت راه اندازی کارخانه الکترود گرافیتی پی برد که طی آن کنسرسیومی شامل گروه سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی، شرکت سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات، شرکت ملی فولاد ایران و بانک صنعت و معدن تشکیل شد و پروژه با مدیریت NISCO آغاز شد.

با این حال، اجرای واقعی نیروگاه در دهه بعد به تعویق افتاد زیرا حمایت پروژه از NISCO به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران منتقل شد و اعمال تحریم‌ها علیه ایران به دلیل برنامه هسته‌ای این کشور بالقوه فرانسوی و ایتالیایی را از بین برد. و سرمایه گذاران بلژیکی.

توافق هسته ای پربار ۱۴ ژوئیه سال گذشته بین ایران و قدرت های جهانی و به دنبال آن لغو تحریم های اقتصادی علیه این کشور، صنعتگران را امیدوار کرد که پروژه های صنعتی ناتمام که نیاز مبرم به سرمایه گذاری و فناوری های مدرن دارند، از جمله مجتمع الکترود گرافیت اردکان را می توان احیا کرد. .

به گفته مدیر پروژه، ابوالقاسم مختاری، محموله ۱.۲ میلیون یورویی تجهیزات تولید الکترود گرافیتی وارداتی از اروپا در اوایل سال ۲۰۱۵ تحویل داده شد و این امیدواری را ایجاد کرد که این کارخانه تا پایان سال آینده به بهره برداری برسد.

مختاری با تاکید بر اینکه مابقی ماشین آلات مورد نیاز قرار است تا پایان سال ۱۳۹۵ تحویل شود، گفت: تاخیر در این پروژه به دلیل عوارض ناشی از تامین اعتبار است.

کارخانه اردکان قرار است سالانه ۴۵۰۰۰ تن الکترود گرافیتی تولید کند. کارشناسان معتقدند اگر کارخانه با ظرفیت کامل کار کند، می‌تواند نیازهای صنعت فولاد را برآورده کند، اما بدون افزایش ظرفیت نمی‌تواند با برنامه‌های توسعه صنعت دولت همراهی کند.