بخش آموزش به دنبال بودجه بیشتر است
بخش آموزش و پرورش ایران با مشکلات زیادی مواجه است که کمبود بودجه یکی از آنهاست.
سیاستگذاران همیشه هزینه های اندک خود را برای آموزش به این دلیل توجیه می کنند که بودجه محدود کشور اجازه هیچ گونه تخصیص اضافی را نمی دهد. یا اینکه نسبت منابع مالی اختصاص یافته به آموزش در ایران به اندازه کشورهای دیگر است.
روزنامه جهان صنعت با استناد به آمار نهادهای بین المللی گزارشی را منتشر کرده است که در آن مهدی بهلولی نویسنده، بودجه آموزش و پرورش کشور را با سایر کشورها مقایسه کرده است.
مخارج دولت برای آموزش
بانک جهانی به هزینه های آموزش و پرورش کشورها به صورت نسبی، به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی مربوطه نگاه می کند.
از آنجایی که تولید ناخالص داخلی رایج ترین شاخص استفاده از کل تولید اقتصادی موثر یک کشور است، قرار دادن بودجه های معین بر حسب تولید ناخالص داخلی، نسبت واقعی پول موجود در یک کشور برای آموزش شهروندان را نشان می دهد.
یکی از اصلی ترین اتحادهای جهانی برای آموزش در میان کشورهای در حال توسعه، مشارکت جهانی برای آموزش است. این یک سازمان بینالمللی است که از ۶۵ کشور در حال توسعه حمایت میکند تا اطمینان حاصل کند که هر کودک از آموزش اولیه برخوردار میشود و فقیرترین، آسیبپذیرترین و آنهایی که در کشورهای شکننده و متاثر از درگیری زندگی میکنند، اولویت دارند. این کشورها به طور متوسط ۴.۷ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف آموزش می کنند.
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی یک سازمان بین دولتی با ۳۵ عضو از کشورهای توسعه یافته است. میانگین سهم بودجه آموزشی OECD در تولید ناخالص داخلی ۵ درصد است.
کشورهای دیگری نیز وجود دارند که بیش از ۱۰ درصد از ارزش کل کالاها و خدمات تولید شده در مرزهای خود را صرف آموزش می کنند. این کشورها شامل لسوتو، کوبا، کیریباتی، جزایر مارشال و پالائو هستند.
ایران عضو GPE نیست. ارزیابیهای خوشبینانه سهم بخش آموزش ایران از تولید ناخالص داخلی را ۱.۵ درصد یعنی حدود ۸ میلیارد دلار از ۴۵۰ میلیارد دلار نشان میدهد. این در حالی است که در برنامه چشم انداز ۲۰ ساله کشور (۲۰۰۲-۲۵) هزینه دولت برای آموزش نسبت به تولید ناخالص داخلی ۷ درصد تا سال ۲۰۲۵ پیش بینی شده است. تولید ناخالص ملی.
سهم بودجه وزارت آموزش و پرورش
بودجه تخصیص یافته به وزارت آموزش و پرورش از محل درآمدها و هزینه های پیشنهادی دولت برای یک سال مالی، شاخص دیگری است که اهمیتی را که دولت ها برای تحصیل شهروندان خود قائل هستند، می سنجد.
به طور متوسط، اعضای GPE 17.3 درصد از بودجه خود را به بخش آموزش کشورشان در سال ۲۰۱۲ اختصاص دادند. از ۱۶.۷ درصد در سال ۲۰۰۸.
کشورهایی مانند کره جنوبی هستند که ۱۶ درصد از کل بودجه عمومی خود را صرف آموزش می کنند. سنگاپور، مالزی و هنگ کنگ تا ۳۰ درصد از بودجه دولتی خود را به بخش های آموزشی خود اختصاص می دهند.
به گفته مقامات ایرانی، بیشترین سهمی که تاکنون به وزارت آموزش و پرورش اختصاص داده شده مربوط به مارس مالی ۲۰۰۶-۲۰۰۶ بوده که معادل ۱۵.۲ درصد بوده است. این رقم برای سال های ۲۰۰۳-۴ ۱۳ درصد و برای سال های ۲۰۰۵-۲۰۰۶ ۱۵ درصد بود.
پس از مارس ۲۰۰۶-۲۰۰۶، سال به سال کاهش قابل توجهی در بودجه وزارت آموزش مشاهده شد. در مارس ۲۰۰۸-۲۰۰۹، بودجه این وزارتخانه به ۱۲.۴ درصد کاهش یافت.
دولت وقت در مارس ۲۰۰۹-۲۰۱۰ با اختصاص ۱۲.۹ درصد از بودجه عمومی کشور به وزارت آموزش و پرورش اجازه افزایش داد. مقدار پول دولت برای ماشین آموزشی در مارس ۲۰۱۳-۲۰۱۴ به ۹% رسید.
دولت جدید، دولت رئیس جمهور حسن روحانی در آن سال مسیر خود را تغییر داد و از آن زمان بودجه آموزش و پرورش را افزایش داده است. در سال گذشته (منتهی به ۱۹ مارس ۲۰۱۶) سهم وزارت آموزش و پرورش از بودجه کشور به ۱۱.۵% افزایش یافت.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه سی و سومین اجلاس روسای ادارات کل آموزش و پرورش سراسر کشور در مردادماه بودجه سال مالی جاری وزارت آموزش و پرورش را ۸.۷ میلیارد دلار اعلام کرد. ۱۵ درصد نسبت به سال قبل.
او گفت که از این مبلغ، ۱.۳ میلیارد دلار “برای مستمری پرداخت نشده معلمان بازنشسته” است.
همچنین یک میلیارد دلار برای افزایش حقوق بر اساس سیستم ارزشیابی معلمان در نظر گرفته شده است.
حقوق معلمان و هزینههای هر دانشآموز
بیشتر کشورها حقوق معلمان خود را با شاخص میانگین دستمزد ملی مقایسه می کنند. در ایران چنین شاخصی اعلام نشده است.
در سوئیس، متوسط حقوق سالانه معلمان ۶۸۰۰۰ دلار است در حالی که میانگین دستمزد ملی این کشور ۵۰۰۰۰ دلار است. متوسط حقوق یک معلم در بریتانیا ۴۰۰۰۰ دلار نسبت به میانگین حقوق سالانه ۴۴۰۰۰ دلار در این کشور است.
به طور کلی، به نظر می رسد حقوق معلمان در سراسر جهان حول میانگین دستمزد ملی هر کشور باشد. در حال حاضر میانگین درآمد معلمان ایرانی حدود ۶۵۰۰ دلار در سال است.
در حال حاضر متوسط هزینه هر دانش آموز توسط دولت ایران حدود ۶۵۰ دلار است.
کشورهای OECD به طور متوسط سالانه ۹۴۸۷ دلار برای هر دانش آموز از مقطع ابتدایی تا متوسطه هزینه می کنند و ایالات متحده ۱۱۷۰۰ دلار برای آموزش دانش آموزان خود هزینه می کند. این رقم در ترکیه حدود ۳۰۰۰ دلار است.
هزینه های آموزش به رشد اقتصادی کمک می کند، بهره وری را افزایش می دهد، به توسعه فردی و اجتماعی مردم کمک می کند و به کاهش نابرابری های اجتماعی کمک می کند.
بنابراین افزایش بودجه آموزش و پرورش در سال مالی آینده (اسفند ۹۶-۹۶) که لایحه بودجه آن روز یکشنبه توسط رئیس جمهور تقدیم مجلس شد، خبر خوشایندی خواهد بود.
منبع: Financial Turbine