بندر رجایی در برابر آتش شایعات معاندان/ نبض تجارت متوقف نشد
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، بندر شهید رجایی، دروازه طلایی تجارت دریایی ایران و یکی از بزرگ‌ترین بنادر منطقه با مساحت ۲۴۰۰ هکتار، در روزهای اخیر در کانون توجه جهانی قرار گرفت، آتش‌سوزی در بخش کوچکی از محوطه کانتینری این بندر، که با تلفات انسانی سنگین و موجی از شایعات رسانه‌ای همراه شد، آزمونی بود برای سنجش تاب‌آوری اقتصادی و مدیریتی ایران. اما این غول لجستیکی، نه‌تنها از شعله‌ها جان سالم به در برد، بلکه با ازسرگیری سریع عملیات صادرات و واردات، پاسخی قاطع به ادعاهای کذب رسانه‌های معاند داد که سعی داشتند با بزرگ‌نمایی خسارات، اقتصاد ایران را شکننده جلوه دهند این گزارش، با استناد به اطلاعات رسمی، تحلیل داده‌های میدانی، و بررسی محتوای رسانه‌های خارجی، روایتی جامع از حقیقت حادثه، مدیریت بحران، و نبرد با پروپاگاندا ارائه می‌دهد.
.
حادثه در قاب واقعیت؛ شعله‌های محدود، زیرساخت‌های استوار
آتش‌سوزی در بخش شرقی و جنوبی یکی از محوطه‌های انبار کانتینری بندر شهید رجایی رخ داد؛ منطقه‌ای که به گفته حسین ظفری، سخنگوی ستاد مدیریت بحران کشور، تنها کسری از یک زون عملیاتی را در بر می‌گرفت. ظفری در مصاحبه با تسنیم تأکید کرد: «بندر شهید رجایی بندر بزرگی است… آتش‌سوزی در بخش محدودی از محوطه کانتینرها رخ داده و زیرساخت‌های اصلی بندر سالم هستند. ارزیابی‌های رسمی نشان می‌دهد که این حادثه، کمتر از یک درصد از مساحت ۲۴۰۰ هکتاری بندر را درگیر کرد و به اسکله‌ها، جرثقیل‌های غول‌پیکر، سیستم‌های لجستیکی، و تجهیزات کلیدی هیچ آسیبی وارد نشد.
فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در بازدید میدانی از محل حادثه اعلام کرد: از ۱۵ منطقه عملیاتی بندر، تنها یک منطقه تحت تأثیر قرار گرفته و ۱۴ منطقه دیگر به فعالیت عادی خود ادامه می‌دهند.
این اظهارات، با گزارش‌های گمرک ایران تکمیل شد که تأیید کرد تشریفات گمرکی برای حمل یکسره محموله‌های کالاهای اساسی و تولیدی، کمتر از ۲۴ ساعت پس از حادثه از سر گرفته شده است. بندر شهید رجایی، با ظرفیت سالانه ۹۰ میلیون تن کالا و ۸ میلیون TEU کانتینر، که حدود ۸ درصد از کل تجارت ایران را پشتیبانی می‌کند، حتی در اوج بحران، جریان صادرات فرآورده‌های نفتی و ترانزیت کانتینری را حفظ کرد.
داده‌های میدانی نشان می‌دهند که آتش‌سوزی به محوطه‌ای باز محدود بود و تنها بخشی از کانتینرهای ذخیره‌شده در آن دچار حریق شدند. این در حالی است که واکنش سریع تیم‌های امدادی و آتش‌نشانی، از گسترش آتش به مناطق حساس جلوگیری کرد. این واقعیت، تضاد آشکاری با ادعاهای برخی رسانه‌های خارجی دارد که سعی داشتند حادثه را به‌عنوان فاجعه‌ای زیرساختی به تصویر بکشند.
مدیریت بحران: هماهنگی، سرعت، و کارآمدی
حادثه آتش‌سوزی، با وجود گستره محدود جغرافیایی، پیامدهای انسانی سنگینی به همراه داشت بر اساس آخرین گزارش ستاد مدیریت بحران، بیش از ۷۰ نفر جان خود را از دست دادند، بیش از ۱۰۰۰ نفر مصدوم شدند و چندین نفر همچنان مفقود هستند. با این حال، واکنش سریع و هماهنگ مقامات کشور، مانع از تبدیل این حادثه به یک بحران ملی شد حضور فوری وزرای کشور و راه و شهرسازی، رئیس سازمان هلال احمر، و رئیس سازمان اورژانس در محل، همراه با اعزام ۵ بالگرد، انتقال ۷۰۰ واحد خون به مراکز درمانی، و استقرار تیم‌های تخصصی امداد و نجات، نشان‌دهنده عمق هماهنگی نهادهای مسئول بود علاوه بر این مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور نیز در دومین روز این حادثه به بندرعباس آمد و پس از بازدید هوایی از این بندر و عیادت مجروحان، ستاد مدیریت بحران را تشکیل داد و بر مهار فوری آتش و بسیج امکانات تأکید کرد.
ظفری در ادامه اظهارات خود توضیح داد: «عملیات اطفای کامل حریق ممکن است چند روز طول بکشد، زیرا کانتینرها باید یک‌به‌یک خنک و بررسی شوند اما این فرآیند به‌گونه‌ای مدیریت شده که فعالیت‌های تجاری بندر مختل نشود. این رویکرد دوگانه—تمرکز همزمان بر مهار حریق و حفظ عملیات لجستیکی—نه‌تنها از تشدید خسارات جلوگیری کرد، بلکه نمونه‌ای از مدیریت بحران هوشمندانه را به نمایش گذاشت.
گمرک ایران نیز با صدور دستور فوری برای ازسرگیری تشریفات گمرکی، نقش کلیدی در بازگشت سریع بندر به شرایط عادی ایفا کرد گزارش‌های رسمی گمرک تأیید می‌کنند که کشتی‌ها در حال بارگیری و تخلیه هستند و هیچ تأخیری در جابه‌جایی محموله‌های کالاهای اساسی یا تولیدی گزارش نشده است.
این چابکی عملیاتی، به‌ویژه در شرایطی که بندر تنها ۳ درصد از واردات کالاهای اساسی کشور را مدیریت می‌کند، نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری سیستم لجستیکی ایران است. بنادر جایگزین مانند بندر امام خمینی نیز آماده پشتیبانی بود تا هرگونه خلأ احتمالی را پر کنند.
پروپاگاندای رسانه‌ای؛ شایعاتی که با حقیقت فروپاشید
در حالی که ایران مشغول مدیریت بحران بود، برخی رسانه‌های خارجی و معاند، با انتشار گزارش‌های مغرضانه، سعی کردند آتش‌سوزی را به‌عنوان نشانه‌ای از فروپاشی زیرساختی و اقتصادی ایران به تصویر بکشند این رسانه‌ها در گزارشات خود مدعی شدند که بخش اعظم زیرساخت‌های بندر از بین رفته، فعالیت‌های تجاری به‌طور کامل متوقف شده است است این در حالی است که تصاویر و ویدئوهای رسمی از بندر، که بارها توسط خبرگزاری‌های مختلف داخلی و تیم‌های میدانی منتشر شد، نشان‌دهنده محدود بودن آتش‌سوزی به یک محوطه کانتینری و ادامه فعالیت اسکله‌ها و مناطق دیگر است.
اظهارات رسمی مقامات کشور، از جمله ظفری و صادق، این ادعاها را به‌صراحت رد کردند، ظفری در گفت‌وگو با تسنیم تأکید کرد: زیرساخت‌های سالم هستند و مجموعه‌هایی که آسیب ندیده‌اند، در حال فعالیت‌اند همچنین گمرک ایران نیز با ارائه آمار دقیق، تأیید کرد که عملیات تجاری بدون وقفه ادامه دارد این تضاد آشکار بین روایت‌های رسانه‌های معاند و واقعیت‌های میدانی، نشان‌دهنده تلاشی هماهنگ برای تضعیف اعتماد به توان اقتصادی ایران است. در واقع، این رسانه‌ها با نادیده گرفتن تاب‌آوری بندر و تمرکز بر تلفات انسانی، سعی کردند احساس ناامیدی و بحران را در افکار عمومی القا کنند.
ریشه‌های تاب‌آوری بندر شهید رجایی
تاب‌آوری بندر شهید رجایی در برابر بحران اخیر، نتیجه هم‌افزایی مجموعه‌ای از عوامل ساختاری، مدیریتی، و استراتژیک است که این بندر را به نمادی از استقامت اقتصادی ایران تبدیل کرد، گستردگی و تنوع زیرساخت‌های بندر، با مساحتی بالغ بر ۲۴۰۰ هکتار، نقش کلیدی در این تاب‌آوری ایفا کرد طراحی هوشمندانه بندر، با پراکندگی مناطق عملیاتی، امکان ادامه فعالیت در بخش‌های غیرآسیب‌دیده را فراهم آورد و از توقف عملیات حتی در اوج بحران جلوگیری کرد این ویژگی، بندر را در برابر حوادث موضعی مانند آتش‌سوزی اخیر، که تنها کمتر از یک درصد از مساحت آن را درگیر کرد، مقاوم ساخته است.
مدیریت هوشمند و هماهنگ بحران نیز ستون دیگری از این استقامت بود. واکنش سریع نهادهای دولتی، گمرک، و تیم‌های امدادی، همراه با تصمیم‌گیری‌های به‌موقع، از گسترش خسارات جلوگیری کرد حضور فوری مقامات ارشد، از وزرای کشور و راه و شهرسازی گرفته تا روسای سازمان‌های امدادی، نه‌تنها نشانه‌ای از تعهد ملی به حل بحران بود، بلکه اعتماد عمومی را تقویت کرد و هماهنگی بین‌بخشی را به سطحی کارآمد رساند این مدیریت منسجم، امکان ازسرگیری عملیات تجاری در کمتر از ۲۴ ساعت را فراهم کرد.
انعطاف‌پذیری لجستیکی ایران نیز عامل مهمی در این موفقیت بود. بندر شهید رجایی، که تنها ۳ درصد از واردات کالاهای اساسی کشور را مدیریت می‌کند، در شبکه‌ای از بنادر جایگزین پشتیبانی می‌شود این تنوع، مانع از هرگونه اختلال در زنجیره تأمین شد و نشان می‌دهد که سیستم لجستیکی ایران توانایی جذب شوک‌های ناگهانی را دارد چنین ساختاری، نه‌تنها از تأثیرات اقتصادی حادثه کاست، بلکه به ایران اجازه داد تا در برابر فشارهای خارجی نیز مقاوم بماند.
در نهایت، توانایی ایران در خنثی‌سازی پروپاگاندای رسانه‌ای، لایه دیگری از تاب‌آوری را به نمایش گذاشت در حالی که برخی رسانه‌های معاند سعی داشتند با شایعات و بزرگ‌نمایی خسارات، تصویری مخدوش از وضعیت بندر ارائه دهند، حضور بسیار مناسب رسانه‌های داخلی و خبرگزاری ها و پوشش کامل و جامع رویداد و مدیریت رسانه‌ای بحران، پاسخ سریع مقامات با ارائه اطلاعات شفاف، تصاویر رسمی و آمار دقیق، این روایت‌های مغرضانه را بی‌اثر کرد. این شفافیت، نه‌تنها اعتماد عمومی را حفظ کرد، بلکه پیامی قاطع به جهان ارسال کرد: ایران، حتی در برابر شعله‌ها و دروغ‌ها، تسلیم نمی‌شود، این عوامل، در کنار یکدیگر، بندر شهید رجایی را به قلبی تپنده در اقتصاد ایران تبدیل کرده‌اند که در سخت‌ترین شرایط نیز به راه خود ادامه می‌دهد.
چشم‌انداز آینده؛ بازسازی، توسعه و پیام جهانی
بندر شهید رجایی، فراتر از یک مرکز لجستیکی، سمبل اراده ایران برای پیشرفت در برابر موانع است عملیات بازسازی بخش‌های آسیب‌دیده با سرعت آغاز شده و مقامات وعده داده‌اند که این بندر نه‌تنها به وضعیت پیش از حادثه بازگردد، بلکه با اجرای طرح‌های توسعه—از جمله افزایش ظرفیت کانتینری، نوسازی تجهیزات و تقویت زیرساخت‌های دیجیتال—نقش خود را در تجارت جهانی تقویت کند. بندر شهید رجایی، که در حال حاضر یکی از بنادر برتر جهان است، با تکمیل فازهای توسعه، می‌تواند به هابی منطقه‌ای برای ترانزیت کالا تبدیل شود.
این حادثه، اگرچه با هزینه‌های انسانی سنگینی همراه بود، فرصتی بود برای نمایش توانمندی ایران در مدیریت بحران و ایستادگی در برابر پروپاگاندا. همان‌طور که ظفری گفت: «این بندر همچنان قلب تجارت ایران باقی خواهد ماند.» بندر شهید رجایی، با عبور از شعله‌ها و شایعات، پیامی روشن به جهان ارسال کرد: ایران، حتی در تاریک‌ترین لحظات، با عزم و اتحاد، راه خود را به سوی آینده هموار می‌کند.
۸۶۴/.
[انتهای پیام]
منبع: تسنیم