تلاش برای جلوگیری از سقوط لیر؛ ۷ میلیارد ارزپاشی فقط در دو هفته / چوب حراج بانک مرکزی ترکیه به ذخایر ارزی خود

اقتصادآنلاین – عاطفه حسینی؛ به گزارش رویترز، به گفته بانکداران ترکیه، بانک مرکزی این کشور از ۷ میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود  در دو هفته گذشته برای کمک به تثبیت لیر پس از زلزله‌های ویرانگر استفاده کرده و بانکداران ممکن است در هفته‌های آینده همچنان تحت فشار باقی بمانند.

زلزله، بدترین فاجعه در تاریخ مدرن ترکیه، ده‌ها هزار نفر را کشت و مناطق جنوب این کشور را با خاک یکسان کرد و بورس اوراق بهادار را موقتا تعطیل کرد. با این وجود، در بازار ارزهای خارجی (FX)، ارزش لیر از زمان زلزله ۶ فوریه، تنها ۰.۲ درصد در برابر دلار آمریکا کاهش یافته است.

بر اساس داده‌های بانک مرکزی، ذخایر ارزی (FX) در هفته پس از زلزله با ۴ میلیارد دلار کاهش به ۱۲۵.۶ میلیارد دلار رسیده است. محاسبات سه بانکدار نیز نشان می‌دهد که در طی هفته گذشته این میزان ۳ میلیارد دلار دیگر کاهش یافته، البته بانک مرکزی ترکیه از اظهارنظر رسمی در این باره خودداری کرده است.

به گفته یکی از مدیران معاملات ارز در یکی از بانک‌های ترکیه، این بانک با کانال‌سازی درآمدهای ارزی جدید خود، به‌ویژه از صادرات، بازار ارز را متعادل کرده است. اما این روش، یعنی بهره‌برداری از ذخایر ارزی نمی‌تواند برای مدت طولانی دوام بیاورد زیرا ذخایر ارزی در این کشور کافی نیست، بنابراین اقداماتی برای کاهش تقاضای ارز باید صورت بگیرد.

استفاده از ذخایر ارزی همواره یکی از سیاست‌های اقتصادی غیرمتعارف دولت ترکیه در سال‌های اخیر، به ویژه پس از سقوط تاریخی ارز در اواخر سال ۲۰۲۱، بوده است.

بانک مرکزی این کشور ذخایر ارزی خود را به روش‌های مختلفی تامین می‌کند؛ برای مثال صادرکنندگان را مجبور می‌کند تا بخشی از درآمد خود را به آن بفروشند و از شرکت‌ها و افراد می‌خواهد که ارزهای سخت مانند دلار که ارزش بالایی دارد را به سپرده‌های لیر محافظت‌شده از نوسانات ارز خارجی تبدیل کنند.

علی‌رغم اینکه مقامات بانکی و پولی ترکیه، اقدامات متعددی را برای کاهش تقاضا برای ارزهای خارجی پس از زلزله انجام دادند، اما به اعتقاد بانکداران، بانک مرکزی این کشور برای استفاده از ذخایر و ثابت نگه داشتن لیر در کوتاه مدت تحت فشار باقی خواهد ماند.

بر اساس تخمین بانک وال استریت جی پی مورگان، خسارت مستقیم زمین لرزه به ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها ۲۵ میلیارد دلار بوده است و کمک‌های بین‌المللی می‌تواند فشار وارده بر لیر را جبران کند.

مقامات ترکیه همواره سعی کرده‌اند با اتخاذ سیاست‌هایی ارزش لیر را ثابت نگه دارند. برای مثال بانک مرکزی این کشور نرخ بهره را با وجود رسیدن تورم به بالای ۸۵ درصد، کاهش داده است.