توجه ویژه رهبر انقلاب و تأکید ایشان به مسؤولان در حمایت از بخش خصوصی/ ضرورت رفع تضاد قوانین برای حمایت از تولید داخل
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، دیدار رهبر معظم انقلاب با تولیدکنندگان و کارآفرینان و فرمایشات ایشان در این جلسه پیامی روشن برای همه بخش‌های اقتصاد کشور داشت و آن این بود که حمایت از تولید داخل یکی از اصلی‌ترین وظایف قوای سه گانه است.
سهیلی پور، مدیرعامل شرکت هیلاویس که در زمینه طراحی و ساخت تجهیزات پتروشیمی و پالایشگاهی فعال است، یکی از افرادی است که به عنوان تولیدکننده در دیدار اخیر تولیدکنندگان با مقام معظم رهبری، در محضر رهبر انقلاب به ارائه گزارشی از تولید در حیطه فعالیت خود پرداخت.
وی در گفت‌‌وگو با خبرنگار فارس می‌گوید: بحثی که مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره کردند بحث تضاد قوانین است که به عینه این مورد را مشاهده کرده‌ایم. از جمله این قوانین می توان به تضاد در ماده ۱۱۹ قانون گمرکی اشاره کرد. طبق این قانون ماشین آلات خط تولید معاف از حقوق و عوارض گمرکی هستند. اخیرا مجلس قانونی را تصویب کرده که این معافیت را برداشته و گفته حقوق و عوارض، باید به تولید داخل پرداخت شود؛ ولی همین ماشین آلات برای تولید داخل وارد می شد.
در ادامه گفت‌‌‌و‌گوی فارس با هادی سهیلی‌پور را می خوانید:
فارس: به عنوان اولین سوال بفرمایید مهمترین محورهای صحبت های شما که در محضر مقام معظم رهبری اشاره کردید، در چه حوزه ای بود؟
سهیلی پور: ابتدا بحث معرفی شرکت و فعالیت خودمان را داشتیم مبنی بر اینکه یکی از شرکت دانش بنیان صنعتی و قدیمی در کشور هستیم و جزو شرکت‌های تازه تاسیس نیستیم؛ شرکت هیلاویس محصولی را بومی سازی کرده است که جزو فهرست تحریم اتحادیه اروپا و امریکا است و ما توانستیم این محصول را در صنعت پتروشیمی هم طراحی و صنعتی سازی کنیم. این محصول مبدل کرایونیک (Cryonics) یا فوق سرد است که کاربرد ویژه و مهمی در صنایع پتروشیمی و پتروپالایشی و پالایشی و فولاد و صنایع پرنده و ریلی دارد. این محصول بومی سازی شد و طراحی و تولیدش هم انجام شد و الان نمونه های آن در مقیاس صنعتی و در برخی پتروشیمی ها و پالایشگاه ها در سرویس بهره برداری قرار گرفته است.
* تولید محصولی برای صنایع پرنده و پالایشگاه‌ها
فارس: این مبدل که تولید شده آیا در همه بخش‌ها از مواد اولیه تولید داخل استفاده شده است؟
سهیلی پور: در حال حاضر جزء بخش اندکی از مواد اولیه که در ایران تولید نمی‌شود، الباقی مواد اولیه و صفر تا صد ساخت در ایران انجام می شود. این محصول انواع مختلفی دارد و ظرفیت های مختلفی نیز می توان برای آن در نظر گرفت: انواع کوچک این مبدل در صنایع پرنده و هوایی به کار می رود؛ ولی انواع بزرگ آن که ترکیب بسیار غول پیکری هم می شود که تا ۹۵ تن وزن آن است، در صنایع پتروشیمی و پالایشی استفاده می شود.
* تولید داخل باید کیفیت خود را به رقبای خارجی برساند
فارس: در بخش دوم سخنرانی خود چه مطالبی را مطرح کردید؟
سهیلی پور: در بخش دوم سخنرانی خود، بعد از معرفی به یک سری چالش‌ها و معضلات تولیدکنندگان داخلی و صنعت پرداختم. از جمله مهمترین موضوعی که مطرح شد این بود که شرکت‌های تولید داخل و دانش بنیان مدعی ساخت تجهیزات و محصولات در حوزه انرژی هستند. ولی در بخش انرژی باتوجه به این که در گذشته عرف بوده اینگونه محصولات از خارج ایران تامین می شده، مقداری با کاربرد تجهیزات بومی مقاومت می کنند. البته ما حق را به کارفرماها و پروژه ها می دهیم. باید محصول ایرانی از نظر کیفی اثبات شود. در صورتی که این محصولات از کیفیت لازم برخوردار نباشند، برای پروژه ها تبعات دارد و اگر محصولی مشابه یا بهتر از نوع خارجی آن نباشد، پلن تولید محصول نهایی را با مشکل مواجه می کند. اما بسیاری از شرکت های دانش صنعتی و دانش بنیان مانند شرکت ما، در عمل اثبات کردیم که محصول ما از یکی از برندهای اروپایی هم حتی بهتر است. چون همان تجهیزاتی که از شرکت اروپایی تامین شده الان با مشکل مواجه شده و اشکال آن را نیز ما می دانیم چیست. این اشکال را برطرف کرده و نمونه داخلی که تولید کرده ایم نیز بهتر جواب داده است. پس اول ریسکی است که کارفرماها باید بپذیرند و اقبال به سمت محصول با کیفیت ایرانی داشته باشند. ما خودمان را از نظر فنی اثبات می کنیم و انتظار داریم شرایط منصفانه باشد و رقابت سالم بین محصول ایرانی و خارجی انجام شود. پس از آنکه مسجل شد محصول ایرانی از کیفیت بالاتری برخوردار است باید جلوی واردات گرفته شود. ولی تا زمانی که این اثبات برای مجموعه صنعت نباشد، حاضریم حتی با اروپایی ها هم رقابت کنیم.
* بانک‌های دولتی برای تسهیلات وثایق سنگین می‌خواهند
فارس: در صورتی که این مشکل برطرف شود، آیا شرکت های داخلی توان مالی برای تولید انبوه محصولات را دارند؟
سهیلی پور: موضوع بعدی بحث تسهیلات و امور مالی این شرکت ها هست که در صحبت‌های حضرت آقا هم بحث تسهیلات و نقدینگی هم مطرح شد. مشکلی که با بانک ها داریم در همین زمینه ارائه تسهیلات است. بانک ها از آن جا که سیستم ارزیابی فنی و دقیق ندارند به دلیل این که بخواهند در بخش امن قرار بگیرند و از پرداخت اقساط توسط تسهیلات گیرنده اطمینان داشته باشند، وثایق سنگین از شرکت ها می گیرند. شرکت های کوچک‌تر قطعا با این رویه به مشکل می‌خورند. شرکت هایی مانند ما که نقدینگی ابزار کارشان است و پروژه ای که می گیریم باید نقدینگی داشته باشیم تا بتوانیم تحویل دهیم، همه دارایی ما از جمله کارخانه به عنوان حق جانشین در اختیار بانک قرار می گیرد و وثایق ملکی سنگین و بلوکه شدن نقدینگی منابع مالی را قفل می کند. به عنوان نمونه یکی از تسهیلاتی که شرکت ما از یک بانک دولتی گرفت تا ۵ برابر آن تسهیلات وثایق دادیم. این مساله منابع مالی شرکت ها را قفل می‌کند. البته بانک های خصوصی نسبت به دولتی مقداری سیستم ارزیابی‌شان کمی نرم‌تر است. مواردی بوده که از بانک خصوصی تسهیلات گرفته ایم و با ارزیابی فنی انجام شده وثایق سنگین دولتی را به آن‌ها نداده ایم.
* گرفتن ابزار شرکت دانش بنیان به اسم حمایت از تولید
فارس: یکی از موضوعاتی که رهبر معظم انقلاب به آن اشاره کردند به مساله تضاد قوانین باز می گردد. نظر شما در این زمینه چیست؟
سهیلی پور: بله. بحث دیگری که مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره کردند بحث تضاد قوانین است که به عینه این مورد را مشاهده کرده ایم. از جمله این قوانین می توان به تضاد در ماده ۱۱۹ قانون گمرکی اشاره کرد. طبق این قانون ماشین آلات خط تولید معاف از حقوق و عوارض گمرکی هستند. اخیرا مجلس قانونی را تصویب کرده که این معافیت را برداشته و گفته حقوق و عوارض، باید به تولید داخل پرداخت شود؛ ولی همین ماشین آلات برای تولید داخل وارد می شد. از طرفی گرفتن ابزار از تولید کننده داخلی دانش بنیان به اسم کمک به او، این تضاد قانون است. همچنین مالیات بر ارزش افزوده که تقریبا ۹ تا۱۰ درصد ورود ماشین آلات است؛ می گویند به دولت پرداخت کنید و بعدا به شرکت های دانش بنیان عودت داده می شود. این را اصطلاحا استقراض دولت از بخش خصوصی می دانم. چرا باید این پول را از ما بگیرند و دو سال دیگر به ما عودت دهند.
موضوع دیگر بحث وزارت صمت و اقتصاد است. همانطور که می دانید وزارت صمت به عنوان تصمیم‌گیر و تایید کننده برای ساخت داخل است و سبد ساخت داخلی یا خارجی پروژه ها را تایید می کند. این به درستی صورت نمی گیرد. عمدا یا سهوا در این تشخیص سهم تولید داخل پروژه ها ایراد وجود دارد. از طرفی مبادی گمرکی که زیرمجموعه وزارت اقتصاد است، دقت کافی را ندارند. بعضا تجهیزات تایید شده فنی که مشابه ساخت داخل دارد با اسامی مختلف وارد کشور می شود. مثلا ما مبدل حرارتی تولید می‌کنیم، شرکت‌هایی که می خواهند وارد کنند به این عنوان ثبت سفارش نمی کنند. ولی همین کالا را وارد کشور می کنند.
* برنامه معاونت علمی ریاست جمهوری برای شرکت‌های بزرگ دانش بنیان چیست؟
فارس: آیا از شرکت های دانش‌بنیان در زمینه رشد تولید داخل حمایت صورت می‌گیرد؟
سهیلی پور: تعداد شرکت‌های دانش بنیان خوشبختانه یا متاسفانه بعد از شعاری که داده شد بسیار زیاد شدند. با این موضوع مشکلی نداریم. به ادعای خودشان چند هزار شرکت دانش بنیان داریم، ولی باید برای این ها بازار ایجاد شود. این موضوع مهم است. وقتی شرکتی را تایید کردید و گفتید محصولش دانش بنیان است، از هر طریقی استفاده کنید تا بازار برای آن ایجاد شود. باید واردات بخشی از کالای خارجی مشابه را ممنوع کرد تا به نحوی فرصت دهیم این کالا عرضه شود. ضمن این که توان تسهیلات و تقویت بنیه مالی را معاونت علمی ریاست جمهوری قطعا ندارد. تعداد شرکت ها زیاد است و بعضا وام های دو تا سه میلیارد تومانی به شرکت ها می دهند. ولی شرکت هایی مثل ما که تجهیزاتی که تولید می کند هر یک عدد شاید ۳ تا ۴ میلیون یورو ارزش داشته باشد برای ما چه برنامه ای دارند؟ برخی شرکت های دیگر هم در تجهیزاتی که دانش بنیان است، مانند پمپ و کمپرسور و غیره، همه هزینه بر هستند، در حال کار هستند. باید برای این موضوع هم فکری داشت. این که صرفا شعار داشته باشیم که به شرکت‌های دانش بنیان تسهیلات می دهیم، با دو میلیارد تومان هیچ بنگاه اقتصادی وارد بازار نخواهد شد.
* رشد اقتصادی و حمایت از تولید بستگی به عمل به فرمایشات رهبری دارد
فارس: البته رهبر معظم انقلاب خطاب به مسوولان خواستار پیگیری مطالبات و مشکلات کارآفرینان و تولیدکنندگان شدند.
سهیلی‌پور: ایشان همواره حکیمانه و مدبرانه صحبت کرده اند. مهم این است که دوستانی که دست اندرکار هستند چه در بدنه دولت و چه مجلس، اینها را عملی کنند. صرف این که فرمایشات درستی ایراد شود و مدتی کوتاه یک هفته یا دو هفته یا یک ماه به صورت تبلیغاتی چه صدا و سیما و چه ارگان دولت به آن بپردازد و بعد به فراموشی سپرده شود، همین وضعیتی می شود که هست. ضرورت دارد کارگروهی که ایشان فرمودند از بدنه دولت تشکیل شود که البته با حضور بخش خصوصی و تولید کننده‌‌ها باشد. اگر ایجاد شود مقداری راهگشا است. باید بخش هایی از دولت به عنوان پیگیری کننده مسائل مطرح شده در این جلسات فعال شده و این پیگیری ها ادامه دار باشد.
* بخش های دولتی از رقابت با بخش خصوصی خودداری کنند
فارس: شما برای حل مسائل تولید داخل و شرکت های دانش بنیان چه پیشنهاداتی ارائه کردید؟
سهیلی پور: انشالله فرمایشات رهبر انقلاب واقعا عملی می‌شود و بسیاری از مشکلات تولیدکنندگان داخلی رفع خواهد شد البته به شرطی که بخش دولتی با بخش خصوصی رقابت نکند. بخش خصوصی توان مشخصی از نظر مالی و بنیه تجهیزاتی دارد. به محض این که بخش خصوصی قوت و قدرت می گیرد، یکی از نهادها یا مجموعه‌های خصولتی و شبه دولتی که به منابع مالی لایتناهی وصل هستند، وارد رقابت با بخش خصوصی می‌شود. شرکت‌های خصوصی در رقابت با بخش دولتی حذف می شود. مجموعه ما از سال گذشته که توانستیم تجهیزات جدید را تولید کنیم، بیش از ۱۰۰ درصد اشتغال ثابت در شرکت خود را افزایش داده ایم. تقریبا ۷۰ نفر پرسنل ثابت ما در سال ۹۹ و ۴۰۰ ، الان به ۱۸۰ نفر رسیده‌اند، ما توانسته ایم بنگاه کوچکی ایجاد کنیم و بیش از ۱۰۰ درصد اشتغال ثابت ظرف یک سال را افزایش دهیم. اگر بخش دولتی بخواهد رقابت ایجاد کند هم جلوی اشتغال گرفته می شود و هم موجب تعدیل نیرو می شود و هم توان بنگاه های خصوصی اقتصادی کاسته می شود. یکی از موضوعاتی که ایشان فرمودند دقیقا همین عدم رقابت بخش‌های دولتی و شبه دولتی با بخش های خصوصی است.
* زمان ارائه تسهیلات کوتاه شود
فارس: رهبر انقلاب در خصوص تسهیلات هم فرمایشاتی داشتند، این موضوع می تواند مشکل تولیدکنندگان را حل کند؟
سهیلی پور: بله. مورد بعدی همین بحث تسهیلات بود که ایشان فرمودند واقعی و بدون بروکراسی های طولانی باشد. بنگاه اقتصادی که بخواهد تسهیلاتی بگیرد از زمانی که مصوب می شود تا زمانی که پرداخت می شود باتوجه به این که ریالی است و تورمی که در کشور وجود دارد، ارزش وام و کاری که قرار بوده انجام شود، در زمان پرداخت شاید یک سوم شود. این معضل دیگری است که باید تسریع شود و بروکراسی کمتر شود. بحث ارزی است که بخشی از مواد اولیه را ناچاریم از خارج از کشور تامین کنیم. تا جایی که شده با سازنده های داخلی مذاکره کرده ایم و استعلام فنی خود را مطابق درخواست تطابق داده اند. ولی بخشی از مواد اولیه فعلا در داخل تولید نمی شود. ما باید هزینه ارزی کنیم. وقتی قراردادهایی بسته می شود و ارزی است، پرداختی که به ما می شود معادل ریال سامانه سنا و حواله است و موقعی که می خواهیم این ارز را برای شرکت های سازندگان خارجی حواله کنیم و پرداختی هایی که قرار است حواله شود، تقریبا ۳۰ درصد نسبت به نرخ مصوب بالاتر است. این هزینه اش به دوش تولیدکننده است. امیدواریم تدبیر درستی شود و این مسائل حل شود.
فارس: با تشکر از شما بابت وقتی که برای مصاحبه اختصاص دادید.
سهیلی‌پور: من هم از شما بابت ارج نهادن به تولیدکنندگان داخل قدردانی می‌کنم.
[پایان پیام] ت ۶۹۲