جام جهانی قطر نشان می دهد که فوتبال چگونه در حال تغییر است

ورزش نخبگان یک تجارت بسیار مبهم است و دقیقاً آنچه اتفاق افتاده ممکن است هرگز به طور کامل شناخته نشود. حاکمان قطر و ۱.۳ میلیون هوادار مورد انتظار در جام جهانی، امیدوارند که با شروع مسابقات، صحبت ها به جای خارج از آن، به مسائل درون زمین تبدیل شود. قطر هزینه های زیادی را برای اطمینان از موفقیت این مسابقات، ساختن هفت استادیوم، یک فرودگاه بزرگ و ده ها هتل، خرج کرده است. اما اگر چنین باشد، تنها یک مهلت موقت خواهد بود. تصمیم برای برگزاری بزرگترین جشن فوتبال در یک دولت کوچک و خودکامه با پول فراوان اما بدون میراث فوتبالی خاص، تنها نمونه واضحی است از اینکه چگونه پول و ایده های جدید سطوح بالای ورزش مورد علاقه جهان را به لرزه در می آورند.

در چند سال گذشته رسوایی های فساد فوتبال را تکان داده است. خود آقای بلاتر در سال ۲۰۱۵ در جریان تحقیقات آمریکا در مورد فیفا از سمت خود کناره گیری کرد. ، و بعداً توسط کمیته اخلاق از مدیریت فوتبال محروم شد. همه‌گیری کووید-۱۹ وضعیت مالی شکننده بسیاری از باشگاه‌های درجه یک را بدتر کرده است، باشگاه‌هایی که برای پرداخت دستمزدهای هنگفتی که بازیکنان ستاره می‌توانند از آن برخوردار باشند، در تلاش هستند.

سال گذشته شاهد ظهور و سقوط موقت طرحی برای جدایی “سوپر لیگ اروپا” (ESL) از باشگاه های نخبه بودیم که بر اساس مدل بسته و کارتل مانند ورزش حرفه ای آمریکا. صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه‌گذاران از آمریکا و خاورمیانه در باشگاه‌های اروپایی ناامن از نظر مالی سرمایه‌گذاری کرده‌اند: آن‌ها مشتاق هستند بازی‌های بیشتری را در تقویمی که از قبل پر شده است، بچسبانند. حتی در میان سرمایه گذاران و مدیران این ورزش صحبت هایی درباره انبوهی از سوپرتورنمنت های جدید وجود دارد که برخی از آنها به صراحت برای رقابت با جام جهانی طراحی شده اند.

پول یکی از جاذبه های اصلی قطر بود. تیمش قهرمان آسیاست اما تعداد کمی آنها را مدعی می دانند. در واقع، تیم ملی پیش از این هرگز به جام جهانی صعود نکرده بود (این بار بازی می کند زیرا کشور میزبان به طور خودکار جواز حضور دارد). اما این یک نیروی مالی است و مایل است خود را به عنوان یک کشور مدرن و توسعه یافته معرفی کند. اعداد ثابت کمیاب هستند، اما جام جهانی کنونی تقریباً به طور قطع گران ترین جام جهانی است که تاکنون برگزار شده است. گفته می شود که این استادیوم ها به تنهایی ۶.۵ میلیارد دلار هزینه داشته اند. بخش اعظم طرح توسعه اقتصادی ۳۰۰ میلیارد دلاری به نام قطر ۲۰۳۰ با در نظر گرفتن نیازهای جام جهانی نوشته شده است (مثلاً یک سیستم متروی جدید و درخشان، چندین استادیوم جدید را ارائه می دهد).

پرداخت هزینه

این دیوانگی ساخت و ساز باعث ناراحتی بسیاری شده است. نیروی عظیم کارگران مهاجر قطر اغلب تحت سیستم kafala («حمایت مالی») آن به‌شدت رفتار می‌کنند و قادر به تغییر شغل یا ترک کشور بدون رضایت کارفرما نیستند. آنها تا استخوان کار شدند تا همه چیز را آماده کنند. بسیاری در حین کار جان خود را از دست داده اند. تیم دانمارک با یک پیراهن قرمز رنگ تک رنگ بازی خواهد کرد که نشان تیم و لوگوی سازنده کیت را پنهان می کند. Hummel، سازنده مورد بحث، گفت که مایل نیست در مسابقات قابل مشاهده باشد. یکی از کیت های دیگر آن مشکی، “رنگ عزا” است. در ماه اکتبر، تیم استرالیایی ویدئویی را منتشر کرد که در آن از قطر به اتهام نقض حقوق بشر انتقاد کرد. به نظر می‌رسد هیچ‌کدام از این‌ها نمی‌تواند روند رو به رشد برگزار می‌شود.

پول – هم کمبود آن در حال حاضر و هم میل به چیزهای بیشتر در آینده – پشت برنامه‌های ESL نیز بود. این به عنوان یک مسابقه سالانه در نظر گرفته شده بود که باشگاه های برتر اروپایی را در مقابل یکدیگر قرار می دهد، دقیقاً مانند لیگ قهرمانان. ده ها باشگاه نخبه از سراسر قاره، از جمله آرسنال، یوونتوس و رئال مادرید، این طرح را در آوریل ۲۰۲۱ اعلام کردند. در میان واکنش خشمگین هواداران و سیاستمداران، آنها %۲۰-%۲۰%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DA%86%D9%87%20%D8%B9%D9%82%D8%A8%20%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C%20%D8%A2%D9%86%D9%87%D8%A7%20%D9%81%D9%82%D8%B7%20%D9%85%D9%88%D9%82%D8%AA%DB%8C%20%D8%A8%D9%88%D8%AF.%20%D8%AF%D8%B1%20%D9%85%D8%A7%D9%87%20%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%B1%20%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%8C%20%DB%8C%D9%88%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B3%20%D9%88%20%D8%B1%D8%A6%D8%A7%D9%84%20%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF%20%D8%A7%DB%8C%D9%86%20%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%87%20%D8%B1%D8%A7%20%D8%A8%D8%A7%20%DB%8C%DA%A9%20%D8%AA%DB%8C%D9%85%20%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%20%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%20%D9%88%20%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85%20%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7%20%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%20%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%20%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%AF.%20%D8%AD%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%20ESL%۲۰%D9%87%D9%85%DA%86%D9%86%DB%8C%D9%86%20%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%20%D8%A7%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87%20%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%20%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%20%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%20%DA%A9%D9%87%20%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1%20%DB%8C%D9%88%D9%81%D8%A7%۲۰%D8%AF%D8%B1%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C%20%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84%20%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C%20%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87%20%D8%A7%DB%8C%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%20%D8%B1%D8%A7%20%D8%A8%D9%87%20%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4%20%D9%85%DB%8C%20%DA%A9%D8%B4%D8%AF.%20%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%20%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%20%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87%20%D8%AD%DA%A9%D9%85%20%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1%20%D8%B4%D9%88%D8%AF.

ESL می‌توانست در امتداد خطوط بسته‌ای که برای طرفداران ورزش آمریکایی آشناست، عمل کند. ۱۲ عضو بنیانگذار ESL بدون توجه به عملکرد بدی که داشتند، مکان دائمی در رقابت را تضمین می کردند. این ایده برای بسیاری از هوادارانی که به شایستگی‌های بی‌سابقه فوتبال کنونی اروپا عادت کرده بودند، تضعیف شد، جایی که هر باشگاهی می‌تواند، حداقل در تئوری، آرزوی جواز حضور در لیگ قهرمانان اروپا را داشته باشد، و تیم‌هایی که در بلاتکلیفی گیر کرده‌اند ممکن است سال‌ها طول بکشد تا از آن خارج شوند. از آن

اما برای سرمایه گذاران و خود باشگاه ها جذابیت کمتری دارد: آنها قوانینی را ترجیح می دهند که بازگشت هزینه های روزافزون آنها را تضمین کند. بسیاری از باشگاه‌ها در دو لیگ برتر داخلی اسپانیا پس از همه‌گیری با مشکل مواجه بودند که در دسامبر ۲۰۲۱، موافقت کردند ۸.۲ درصد از سود ۵۰ سال آینده را به CVC، یک سهام خصوصی مستقر در لوکزامبورگ، بفروشند. محکم در طول تابستان FC بارسلونا تا سال ۲۰۴۷ ۲۵ درصد از حقوق رسانه ای بازی های اسپانیایی خود را به خیابان ششم، یکی دیگر از شرکت های سهام خصوصی، فروخت. و در ژانویه چندین باشگاه اسپانیایی به خاورمیانه بازخواهند گشت: عربستان سعودی ۲۴۰ میلیون یورو (۲۵۴ میلیون دلار) برای میزبانی شش دوره سوپرکوپا، یک تورنمنت مینی اسپانیایی، پرداخت کرده است.

واکنش‌ها علیه esl، هیئت‌های حاکمه فوتبال را که مشتاق راه‌اندازی قالب‌های جدید خود هستند، به تعویق نینداخته است. FIFA و UEFA درگیر کشمکش‌های تلخی بر سر آینده مسابقات تابستانی هستند. اگرچه فیفا جام جهانی را اداره می کند که ۹۰ درصد درآمد آن را تشکیل می دهد، روسای آن ابراز تاسف می کنند که یوفا درآمد بسیار بیشتری دارد: ۱۴ میلیارد دلار در آخرین دوره جام جهانی بین سال ۲۰۱۵. و ۲۰۱۸، در مقایسه با تنها ۵.۷ میلیارد دلار برای FIFA در مدت مشابه. این بیشتر به خاطر لیگ قهرمانان است. فیفا به شدت به دنبال تنوع بخشیدن است، از جمله با ایجاد مسابقات دیگر. یوفا با حسادت از موقعیت خود محافظت می کند.

مشکل کردن در مسابقات بیشتر باعث افزایش پول می شود، اما مدیران باید فضای بیشتری را در تقویم شلوغ بیابند. مسابقات بین‌المللی دوستانه یا مسابقات نمایشگاهی به کلی لغو شده‌اند و مسیرهای مقدماتی برای تورنمنت‌های بزرگ کوتاه شده‌اند. از سال ۲۰۲۴ «وقفه‌های بین‌المللی» که در طی آن بازیکنان باشگاه به قرار است وظایف بین‌المللی کمتر اما طولانی‌تر باشد، در حالی که زمان بازی‌ها را کاهش می‌دهد. تورنمنت‌هایی که قهرمانان قاره‌ای را تعیین می‌کنند، مانند یورو و جام ملت‌های آفریقا، همگی می‌توانند به جای اینکه در یک چرخه چهار ساله پخش می شود. این امر فضای یک ماهه را برای یک تورنمنت جدید و پرسود در هر دوم تابستان آزاد می کند. سایمون کوپر، یکی از نویسندگان “Soccernomics” می گوید: “دعوا در کار است.” در مورد جنبه تجاری بازی بنویسید.

فوتبال، دیوار به دیوار

سه ایده در مورد آنها شروع می شود. اولین مورد این است که به جای هر چهار سال یک بار جام جهانی را برگزار کنیم. دومین مورد، که شورای حاکم فیفا آن را اندکی قبل از شیوع بیماری همه گیر تصویب کرد، تقویت یک تورنمنت موجود میان فصل به نام جام جهانی باشگاه ها است که در سراسر جهان معادل لیگ قهرمانان است. جوایز چشمگیر قرار بود – در ازای سهم ۴۹ درصدی – توسط کنسرسیومی به رهبری سافت بانک، یک شرکت ژاپنی که تمایل زیادی به شرط‌بندی‌های بزرگ و پرمخاطره دارد و عربستان سعودی که امیدوار بود میزبان مسابقات حاصل شود، ارائه شود.

سومین و محتمل ترین رویداد، گسترش لیگ ملت ها است، مسابقاتی که در سال ۲۰۱۸ توسط یوفا به جای بازی های دوستانه معرفی شد. . فیفا می‌خواهد که سایر قاره‌ها نیز این قالب را اتخاذ کنند و بهترین تیم‌ها هر چهار سال یک‌بار یک «لیگ ملت‌های جهانی» را تحت نظر آن برگزار کنند. یوفا با دعوت از کشورهای آمریکای جنوبی برای پیوستن به لیگ ملت های اروپا از سال ۲۰۲۴ و حذف فیفا پاسخ داده است. هر کدام از این طرح ها لیگ ملت ها را به عنوان رقیب مستقیم جام جهانی تقویت می کند.

خود جام جهانی قرار است به رشد خود ادامه دهد. در تورنمنت قطر ۳۲ تیم حضور دارند که دوبرابر تعداد تیم های دهه ۱۹۷۰ است. در رویداد ۲۰۲۶ که توسط آمریکا، کانادا و مکزیک میزبانی می‌شود، ۴۸ مسابقه برگزار می‌شود. این به معنای برگزاری مسابقات بیشتر بین تیم‌های بدون حضور خواهد بود، اما همچنین سهم بیشتری از درآمد را به ۲۱۱ فدراسیون ملی فوتبال جهان اختصاص می‌دهد.

در همین حال، مناقصه های جام جهانی ۲۰۳۰ در حال آماده سازی است. عربستان سعودی، رقیب ژئوپلیتیکی سرسخت قطر، مشتاق میزبانی جام جهانی است. در تئوری، معیارهای واجد شرایط بودن باید مانع از آن شود که کشور خاورمیانه دیگری به عنوان میزبان دو تورنمنت بعدی فعالیت کند. اما عربستان سعودی تلاش خود را به یونان و مصر رسانده است، به این امید که در نتیجه اروپایی یا آفریقایی محسوب شود. پادشاهی می گوید برای ساخت استادیوم در هر دو کشور هزینه خواهد کرد. این تصمیم تا مارس ۲۰۲۴ نمی باشد. اما یک درس از قطر این است که در آینده ای نه چندان دور، شرط بندی در برابر یک جام جهانی زمستانی دیگر در یک کشور بیابانی مستبد خواهد بود. در فوتبال، مثل خیلی چیزهای دیگر، پول صحبت می کند. ■