حرکت بانک مرکزی به سمت نظارت هوشمند برای مقابله با پولشویی

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از بانک مرکزی، در این جلسه ابوذر سروش با تاکید بر جایگاه ویژه واحدهای مبارزه با پولشویی در نظام بانکی به بحث کنترل ترازنامه بانک‌ها اشاره کرد و گفت: بانک مرکزی با رشد ترازنامه بانک‌ها، نقدینگی را در کشور کنترل می‌کند.

وی افزود: این امر از تابستان سال ۱۴۰۱ با تاکید بیشتری همراه شد که آثار آن نیز در کنترل رشد نقدینگی نیمه دوم سال، کاملاً مشهود بود.

مقام مسئول بانک مرکزی گفت: طی یک سال گذشته، ضمن بازنگری در دستورالعمل‌ها، با کمک مدل‌های کمی و کیفی و با بکارگیری تعداد زیادی از متغیرها، به هر بانک نمره‌ای اختصاص یافت و آن نمره، ملاک رشد ترازنامه بانک است و اگر بانک از این رشد تخطی کند، بلافاصله با ابزارهای قانونی از جمله افزایش در سپرده قانونی و یا معرفی به هیأت انتظامی مواجه خواهد شد.

سروش تاکید کرد: اگر بانکی در حوزه مبارزه با پولشویی ضعیف عمل کند، مانع رشد ترازنامه آن خواهیم شد و این بالاترین تنبیه برای یک بانک است؛ چرا که این مجازات تأثیر بسزایی در زمینه رشد مالی بانک ایجاد خواهد کرد.

وی در خصوص اقدامات بانک مرکزی در زمینه سامانه‌های بانکی نیز گفت: سامانه ذینفع واحد در زمینه مبارزه با پولشویی و شناسایی شبکه‌ها کمک شایانی می‌کند و امیدوارم هستیم به زودی داده‌های اولیه این سامانه در اختیار بانک‌ها قرار گیرد.

سروش با بیان اینکه در اختیار داشتن داده‌ها و اطلاعات کافی و قابل اتکا به همراه استفاده از فناوری‌های نظارتی مناسب دو الزام اصلی برای اعمال نظارت هوشمند بر بانک‌ها است، افزود: در خصوص دریافت اطلاعات و داده‌ها دو گام اصلی در نظر گرفته شده که توأمان در حال پیگیری است. این دو گام شامل پیاده‌سازی نظام حاکمیت داده در بانک مرکزی و بانک‌ها و تکمیل پایگاه‌های داده‌ای که اطلاعات آن در شبکه بانکی نیست و باید از وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی دریافت شوند، می‌شود.

معاون نظارت بانک مرکزی با بیان اینکه جلسات دوره‌ای مدیران مبارزه با پولشویی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری زمینه بحث و بررسی برنامه‌های فعلی و آتی در این حوزه را فراهم می‌کند، تاکید کرد: با توجه به امر مهم مبارزه با پولشویی نیازمند آن هستیم که هرگونه ابهام، شبهات و سوالات در این حوزه را که از جانب بانک‌ها و مؤسسات اعتباری مطرح می‌شود، در جلسات متعدد از جمله هم اندیشی‌های دوره‌ای مورد بحث و بررسی قرار گیرد تا در تدوین دستورالعمل‌ها شاهد حداکثر تأثیرگذاری آنها باشیم.

وی با تاکید بر همکاری مثبت و سازنده بانک مرکزی و مرکز اطلاعات مالی (FIU) گفت: سطح همکاری‌های بانک مرکزی با مرکز اطلاعات مالی افزایش یافته و از بانک‌ها درخواست داریم تا همانند بانک مرکزی، در این زمینه اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.

معاون نظارت بانک مرکزی با بیان اینکه رعایت الزامات مبارزه با پولشویی در مؤسسات اعتباری نیازمند ورود به فرهنگ و رفتار جدیدی است و شروع آن نیز از فرهنگ‌سازی در لایه‌های مختلف است، گفت: خوشبختانه فرهنگ‌سازی در بدنه بانک‌ها با برگزاری دوره‌های مختلف برای کارکنان حوزه مبارزه با پولشویی آغاز شده است و انتظار داریم به صورت منظم این دوره‌ها پیگیری و برگزار شود.

وی افزود: دوره‌های آموزشی در فاز بعدی می‌تواند به دوره‌های هم‌اندیشی بیانجامد که با بحث و بررسی نتایج بهتر و مناسب‌تری حاصل خواهد شد.

سروش لایه بعدی فرهنگ‌سازی را برای سطوح مدیران ارشد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری عنوان کرد و گفت: فرهنگ‌سازی و برگزاری دوره‌های آموزشی برای مدیران و اعضای هئیت مدیره بانک‌ها بسیار مهم و حائز اهمیت است در همین راستا نیز بانک مرکزی با توجه به حساسیت حوزه مبارزه با پولشویی میزان تسلط داوطلبان مدیریتی در این خصوص را در فرآیند تأیید صلاحیت مدیران بانک‌ها و مؤسسات اعتباری مورد توجه قرار می‌دهد که نتایج مثبتی نیز در پی داشته است.

معاون نظارت بانک مرکزی لایه سوم فرهنگ‌سازی را فرهنگ‌سازی عموم مردم دانست و گفت: فرهنگ‌سازی برای عموم جامعه نیازمند تولید محتوا در همه زمینه‌ها و انتشار آنها در بسترهای رسانه‌ای رسمی و فضای مجازی است و این امر نیازمند برنامه ریزی توسط همه بانک‌ها و مؤسسات اعتباری است.

سروش در خصوص فرهنگ سازی برای عموم جامعه تاکید کرد: در شورای هماهنگی بانک‌های دولتی و کانون بانک‌های خصوصی کمیته تخصصی مبارزه با پولشویی وجود دارد و پیشنهاد می‌شود با جلسه مشترک و همکاری همه شبکه بانکی امر فرهنگ‌سازی عمومی و راهکارهای عملی و اجرایی آن با تاکید بر حداکثر تأثیرگذاری مورد بررسی قرار گیرد و به مرحله اجرا درآید.

وی افزود: در این راستا از ظرفیت رسانه‌ها از جمله صداوسیما و روابط عمومی‌های شبکه بانکی می‌توان برای اطلاع رسانی، فرهنگ‌سازی و آشنایی عموم جامعه در زمینه‌های بانکی و مباحث مبارزه با پولشویی در خصوص حساب‌های تجاری و غیرتجاری، حساب‌های اجاره‌ای و سایر موضوعاتی که مبتلابه جامعه است، روشنگری و آگاهی بخشی کرد.

در این جلسه همچنین مدیران ادارت مبارزه با پولشویی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری سوالات، ابهامات و پیشنهادات خود را در حوزه مبارزه با پولشویی مطرح کردند که معاون نظارت بانک مرکزی به صورت مبسوط به ارائه پاسخ‌ها و تشریح موضوعات پرداخت.