خشک شدن‌های زاینده‌رود تمام می‌شود؟
به گزارش خبرنگار ایمنا ، مدت‌هاست جریان دائمی زاینده‌رود مطالبه مردم اصفهان است، در پاسخ به این مطالبه در دولت سیزدهم وعده‌هایی داده شده است که برخی به نتیجه رسیده، برخی در حال اجرا است و برخی هم با موانعی همراه شده است، موانعی که راه‌حل آن بعضاً خارج از اختیارات استان اصفهان است و نیاز به عزم ملی دارد.
تلاش شبانه‌روزی برای انتقال آب دریا به اصفهان
یکی از این وعده‌ها انتقال آب دریا به اصفهان جهت استفاده در صنعت است، طرحی که با ابتکار دولت سیزدهم و مدیریت استان به مرحله اجرایی رسید و بنا بر اعلام استاندار اصفهان یک شرکت قوی و ۸ پیمانکار در پروژه انتقال آب دریا به استان مشغول به فعالیت هستند.
مرتضوی با بیان اینکه بالغ بر ۲۵۰ کیلومتر از مسیر بازگشایی و ترانشه بخش عمده‌ای از مسیر پیش رفته است، اعلام کرده در ابتدای راه برآورد این بود که زمان بهره‌برداری از این پروژه ۹ ساله خواهد بود اما در تلاش هستیم در دولت سیزدهم این پروژه مهم به بهره‌برداری برسد.
با تکمیل شدن این پروژه بخشی از نیاز صنعت به آب تأمین و برداشت از زاینده‌رود کاهش می‌یابد تا در نهایت کمکی باشد برای پایدار شدن جریان آب در این شاهرگ حیاتی فلات مرکزی ایران.
خروجی سد زاینده‌رود از دوازدهم خردادماه کاهش پیدا کرد و از روز گذشته _پانزدهم خردادماه_ جریان رودخانه در شهر اصفهان متوقف شد؛ خشک شدن زاینده‌رود همواره خبر تلخی برای مردمی است که با آن خو گرفته‌اند، با این حال بررسی جریان آب در زاینده‌رود طی سال‌های اخیر نشان از کم شدن روزهای خشکی رودخانه دارد که می‌تواند روزنه امیدی برای بهبود وضعیت این رودخانه باشد.
بهمن ۱۴۰۰
از بهمن‌ماه ۱۴۰۰ آب رودخانه زاینده‌رود در پنج نوبت ۱۰ روزه برای کشت کشاورزان شرق رهاسازی شد. در نوبت چهارم از ۱۶ اردیبهشت‌ماه خروجی سد زاینده‌رود افزایش یافت که به دلیل مشترک بودن مصارف این آب برای کشاورزان شرق و غرب، مشکلاتی به وجود آمد و آب مجدداً در تاریخ پنجم خردادماه در زاینده رود جاری شد تا کشت کشاورزان به ثمر بنشیند. در این نوبت آب تا هفدهم خردادماه در زاینده‌رود جاری بود.
خردادماه ۱۴۰۱
در سفر سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم به استان اصفهان در ۲۶ خردادماه ۱۴۰۱؛ مسئله آب و جاری شدن زاینده‌رود مهم‌ترین مطالبه مسئولان و نمایندگان مردم استان بود. در این سفر برای ۳۰ دستگاه مصوباتی نهایی شد و در مجموع ۲۱۷ مصوبه عمرانی به تصویب رسیده و تعداد قابل توجهی مصوبه در رابطه با بنگاه‌های اقتصادی در این استان به تصویب رسید و حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای رفع مشکلات پیش‌بینی شد.
پس از این سفر، مهران زینلیان، معاون عمرانی استاندار اصفهان اظهار کرد که هشت هزار میلیارد تومان مصوبات سفر وزارت نیرو برای همه پروژه‌های آبی استان اصفهان است که برای اجرای بسته راهکارهای احیای زاینده رود نیز از همین اعتبار پیش‌بینی شده است.
تیرماه ۱۴۰۱
در تاریخ ۲۶ تیرماه خروجی آب از سد زاینده‌رود بر اساس مصوبات کارگروه سازگاری با کم‌آبی با حجم محدودی فقط برای حفظ درختان باغات غرب استان افزایش یافت. این در حالی است که ذخیره سد زاینده رود در آن زمان ۳۲۳ میلیون متر مکعب و حجم ورودی آب به سد ۱۷ مترمکعب بر ثانیه بوده است. این آب صرفاً برای نوبت چهارم آبیاری باغات غرب به مدت ۹ روز رهاسازی شد و جریان آن به محدوده شهر اصفهان نرسید.
مردادماه ۱۴۰۱
بامداد پنجم مردادماه، خروجی سد زاینده‌رود در حالی کاهش یافت که ذخیره سد به ۲۷۶ میلیون متر مکعب رسیده بود. در همان روز دریچه سد نکوآباد شهرستان مبارکه برای ادامه تأمین آب باغات غرب اصفهان بازگشایی شد که این آب نیز به بستر زاینده‌رود شهر اصفهان نرسید. آب رهاسازی شده از سد نکوآباد در بستر زاینده‌رود تا پل بابا محمود سهروفیروزان شهر پیربکران جاری شد.
بهمن ماه ۱۴۰۱
در حالی که نمایندگان کشاورزان از مهرماه برای بازگشایی آب به منظور انجام کشت پاییزه صحبت می‌کردند، خروجی سد شامگاه پنجشنبه ۲۰ بهمن با هدف توزیع آب برای کشت کشاورزان شرق اصفهان افزایش یافت. در آن زمان ذخیره سد زاینده‌رود ۱۴۸ میلیون مترمکعب بود.
در تاریخ بیست و ششم بهمن‌ماه بارش‌های مستمر منجر به طغیان رودخانه شور دهاقان و جریانات بین حوضه‌ای شد و در تاریخ بیست‌وهفتم بهمن ماه سیلاب به سمت رودخانه زاینده‌رود شهر اصفهان جریان یافت و سبب بالا آمدن آب رودخانه شد.
محمود چیتیان معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در آن زمان درخصوص سیلابی شدن رودخانه زاینده‌رود و کاهش خروجی از سد، اظهار کرد: دبی پایه رودخانه زاینده‌رود با توجه به اینکه مسئله شرب مطرح است، رعایت می‌شود؛ آب در بالادست سد کمی کدورت دارد اما دِبی (آب‌گذری) پایه زاینده‌رود حفظ شده تا آب شرب دچار مشکل نشود.
وی با بیان اینکه خروجی سد در این شرایط کمی کاهش یافته است، خاطرنشان کرد: باید توجه داشت که تمامی مسیل‌ها حد فاصل سد زاینده‌رود تا سد چم آسمان سیلابی است و آب را کدر می‌کند و در این شرایط اگر در محل سد چم آسمان، دبی پایه را نداشته باشیم کدورت آب بسیار افزایش می‌یابد و میزان آب شرب مشکل پیدا می‌کند؛ از همین رو دبی پایه رودخانه را حفظ کردیم.
اسفندماه ۱۴۰۱
با توجه به حجم بارش‌ها، آب در رودخانه زاینده‌رود جاری ماند و آنطور که مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان اعلام کرد برای جریان حداقلی زاینده‌رود، سدهای تنظیمی در حالت ماکزیمم قرار گرفت. البته بخش زیادی از آب جاری در در رودخانه از منابع میان‌حوضه‌ای بود.
در پایان اسفندماه حجم سد ۳۰۸ میلیون مترمکعب بود، حجم سد در در سال ۱۴۰۰ در چنین روزی ۲۳۸ میلیون متر مکعب و در متوسط بلندمدت ۶۸۸ میلیون متر مکعب بوده است. میزان بارش‌ها در ایستگاه شاخص حوضه زاینده‌رود از ابتدای سال آبی تا بیست‌وچهارم اسفندماه ۱۲۷۰ میلی‌متر بوده که سال ۱۴۰۰ در چنین روزی ۱۱۱۳ میلی‌متر بود، میزان بارش‌ها در متوسط بلندمدت نیز ۱۰۳۳ میلی‌متر ثبت شده است.
فروردین‌ماه ۱۴۰۲
خروجی سد زاینده‌رود از ساعات ابتدایی ششم فروردین ماه با هدف تخصیص آب برای آبیاری مزارع شرق استان در زمان محدود افزایش یافت. پس از این بازگشایی خروجی سد کاهش یافت و مجدداً از ۲۱ فروردین ماه برای باغات و کشاورزی غرب اصفهان افزایش پیدا کرد، توزیع آب در شبکه‌های آبیاری غرب به مدت یک هفته ادامه پیدا کرد. ذخیره سد زاینده‌رود در آن زمان ۴۵۳ میلیون مترمکعب و میزان ورودی آب به سد ۱۱۳ مترمکعب بر ثانیه و خروجی از سد ۴۸ مترمکعب بر ثانیه بود.
میانگین بارش در چلگرد- کوهرنگ سرشاخه اصلی حوضه آبریز زاینده رود از ابتدای سال آبی (مهرماه ۱۴۰۱) تا روز ۲۴ فروردین ماه به یک هزار و ۴۰۹ میلی‌متر رسید. رودخانه زاینده‌رود تا سد نکوآباد در مبارکه با هدف توزیع آب کشاورزی باغات غرب اصفهان جاری شد. در پی دو نوبت رهاسازی آب و همچنین بارش‌ها و جریان آب میان حوضه‌ای در رودخانه زاینده رود ۶۰ درصد اراضی شرق اصفهان زیر کشت محصولاتی چون گندم و گلرنگ رفته است.
خردادماه ۱۴۰۲
روند افزایشی سد زاینده رود از ابتدای اسفندماه ۱۴۰۱ آغاز شد. در حالی که بیست‌ونهم بهمن‌ماه حجم آب پشت سد زاینده‌رود به ۱۳۳ میلیون مترمکعب رسید که برابر ۱۱ درصد از حجم سد بوده و نسبت به سال آبی گذشته ۱۲ درصد افزایش را ثبت کرد؛ با وجود جاری بودن زاینده‌رود تا سیزدهم خردادماه حجم آب پشت سد زاینده‌رود به ۵۸۰ میلیون مترمکعب رسید که برابر ۴۷ درصد از حجم سد بوده و نسبت به سال گذشته ۶۶ درصد افزایش را ثبت کرده است.
سرانجام پس از بیش از دوماه، جریان زاینده‌رود از شب جمعه _دوازدهم خردادماه_ کاهش پیدا کرد. بر اساس محاسبات، در سال جاری با توجه به آورد مناسب، تا _چهاردهم خردادماه ۱۴۰۲_ آب به مدت ۶۷ روز برای کشاورزان رهاسازی شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است، در این میان خروجی سد از ابتدای سال تاکنون تنها هشت روز و آن هم به علت آورد بین حوضه‌ای قطع شده است، اما با این وجود در تمام روزهای سال جاری آب با حجم‌های مختلف در رودخانه جاری بوده است.
به نظر می‌رسد با توجه به بارش‌های مناسب سال آبی جاری در کنار تکمیل طرح‌های انتقال آب تا پایان امسال، می‌توان امید داشت تا وعده بزرگ جریان دائمی زاینده‌رود در کوتاه‌مدت محقق شود.
[انتهای پیام]
منبع: ایمنا