خودروهای مشترک خارجی تحت نظارت دولت ایران

وزارت صنعت ایران به خودروسازان داخلی و شرکای خارجی آنها دستور داده است که گزارش فعالیت ها و دستاوردهای خود را ارائه دهند.

محسن صالحی نیا معاون وزیر صنایع گفت: هفته آینده جلسه مشترک مسئولان وزارتخانه، شرکت های خودروسازی داخلی، قطعه سازان و شرکای خارجی آنها در تهران برگزار می شود.

«شرکت‌ها ملزم به ارائه گزارش‌های مربوط به عملکرد و وضعیت مالی خود هستند. شرکت‌ها موظفند آنچه را که تاکنون انجام داده‌اند گزارش دهند.»

به گفته صالحی نیا، خودروسازان داخلی و همتایان خارجی آنها باید گزارش جامعی از وضعیت همکاری، برنامه های آتی و جدول زمانی ارائه دهند.

کمبود مواد خام و سرمایه گذاری ناکافی به یک محدودیت عمده برای صنعت خودروسازی تبدیل شده است. صالحی‌نیا می‌گوید: «در طول نشست مشترک، شرکت‌ها فرصت ارائه شواهدی در این زمینه دارند»، به این معنی که پس از مطالعه داده‌ها می‌توان برنامه‌ای برای رفع موانع طراحی کرد.

 تولید پژو با تاخیر

ایران خودرو و سایپا، دو شرکت خودروسازی اصلی، دو قرارداد سرمایه گذاری مشترک جداگانه با پژو و سیتروئن گروه PSA امضا کرده اند.

IKCO و پژو در ژوئن ۲۰۱۶ قراردادی به ارزش ۴۰۰ میلیون یورو امضا کردند. از طریق جوینت ونچر ۵۰-۵۰ به نام پژو خودروهای ایران خودرو (IKAP)، سه مدل پژو ۲۰۸، ۲۰۰۸ و ۳۰۱ قرار است در ایران تولید شود. اولین خودروی IKAP که در داخل مونتاژ شد پژو ۲۰۰۸ بود. قیمت آن ۱.۰۴ میلیارد ریال (۲۶۰۰۰ دلار) است — تقریباً ۹۰۰۰ دلار بیش از قیمت در بازارهای بین المللی.

این شرکت ایرانی خطوط تولید این مدل را در اردیبهشت ماه به طور رسمی افتتاح کرد و چندی بعد پیش فروش آن را آغاز کرد. در عرض چند روز ۱۶۰۰۰ دستگاه پیش فروش شد. خریداران خودرو هرکدام ۶۰۰ میلیون ریال (۱۵۰۰۰ دلار) پیش پرداخت به این شرکت دادند. با این حال، IKCO در تلاش برای «تولید» خودرو است. طبق آمار منتشر شده از سوی وزارت صنایع، تاکنون تنها چهار دستگاه از این مدل مونتاژ شده است.

صالحی نیا می گوید: «ایککو باید تولید پژو ۲۰۰۸ را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. حداقل ۲۲۰۰۰ دستگاه باید تا قبل از سپتامبر ۲۰۱۸ تحویل داده شود». برای رعایت مهلت مقرر، IKCO باید حداقل ۲۲۰۰ واحد در هر ماه مونتاژ کند.

وی افزود: سهم قطعات ساخت ایران در تولید این مدل قبل از پایان سال مالی جاری (اسفند آینده) باید به ۴۰ درصد برسد.

IKCO و سایر خودروسازان داخلی به طور معمول به دلیل سهم ناچیز قطعات ساخت ایران در تولید خود مورد انتقاد قرار گرفته اند. کارشناسان و منتقدان بر این باورند که شرکت‌های خودروسازی ایرانی عمدتاً مونتاژکننده قطعات وارداتی هستند.

یکی از موضوعات داغ در مورد سرمایه گذاری مشترک خودروهای خارجی، صادرات “خودروهای تولید داخل” است. این غول خودروسازی فرانسوی از طریق قرارداد سرمایه گذاری مشترک خود با IKCO موافقت کرده است که ۳۰ درصد از خودروهای ساخت ایران را با نام تجاری پژو از طریق شبکه فروش جهانی خود بفروشد.

صالحی نیا می گوید تا سپتامبر ۲۰۱۸ حداقل ۶۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۰۸ ساخت ایران باید از طریق شبکه فروش جهانی این شرکت فرانسوی صادر شود.

اوایل این هفته، IKCO اعلام کرد که تولید آزمایشی پژو ۳۰۱ را در روزهای آینده آغاز خواهد کرد. صالحی نیا می گوید: تولید انبوه پژو ۳۰۱ از فروردین ۱۳۹۷ آغاز می شود و ۵۰ درصد قطعات به کار رفته در این مدل باید در ایران تولید شود.

در حالی که IKAP بیشتر تحت نظارت دولت است و با نزدیک‌تر شدن مهلت سیتروئن-سایپا، ناظران بازار نگران هستند که دومی در دامی مشابه IKCO-Peugeot بیفتد.

Groupe PSA از طریق برند سیتروئن خود با سایپا قرارداد تولید مشترک دارد. این قرارداد که در جولای ۲۰۱۶ رونمایی شد، این خودروساز مستقر در پاریس را موظف می‌کند تا ۳۰۰ میلیون یورو در ایران طی پنج سال برای توسعه و تولید سه مدل سرمایه‌گذاری کند.

مهدی جمالی، رئیس سایپا بارها وعده داده است که اولین خودروهای سیتروئن «داخلی» تا قبل از پایان سال مالی جاری وارد بازار خواهند شد. با این حال، تا کنون، به جز تابلویی که جلوی کارخانه تولید سایپا کاشان نصب شده و روی آن نوشته شده است «شرکت سایپا سیتروئن» چیز دیگری دیده نمی شود!