شفاف‌سازی جدید وزارت نیرو در خصوص سد چمشیر
به گزارش ایمنا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، این سد که پیش‌بینی می‌شود سالانه بالغ بر یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب سرریز داشته باشد، شامل سه دریچه به ارتفاع ۱۵ متر و عرض ۱۲ متر ارتفاع استاتیکی مؤثر آب در حالت پر است و در تراز حداقل ۱۴۰ متر، ارتفاع استاتیکی مؤثر آب خواهد داشت.
برای سد چمشیر تونلی به قطر ۱۲ متر با گنجایش ۲۰۸۰ مترمکعب بر ثانیه آب طراحی شده است، همچنین ظرفیت نیروگاه این سد ۱۶۵ مگاوات شامل سه واحد ۵۵ مگاواتی و دو واحد ۵/۵ مگاواتی است، که قرار است سالانه ۵۲ هزار مگاوات‌ساعت برق تولید کند.
اما احداث این سد چه آثار اقتصادی و اجتماعی در منطقه و کشور خواهد داشت؟ در این زمینه، به ۱۱ اثر و پیامد مثبت و مهم برای مردم منطقه و کشور اشاره می‌شود:
۱- ذخیره‌سازی حجم عظیم آب شیرین و تقویت بانک آبی کشور
ذخیره‌سازی حجم آبی معادل یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب در سال که در واقع آب‌های سیلابی است و در صورت آبگیری نشدن، به‌واسطه فصل نامناسب و حجم زیاد بارش‌ها در شرایط عادی از دسترس خارج می‌شود؛ آن هم در شرایطی که به دلیل تغییرات اقلیمی، کشور با محدودیت‌های آبی جدی روبه‌رو است و این اتفاق سبب خواهد شد بانک آبی کشور به‌ویژه در فصل تابستان تا دو میلیارد مترمکعب تقویت شود.
۲- توسعه کشاورزی آبی و پربازده
با احداث سد چمشیر و ذخیره‌سازی حجم بسیار زیاد آب در پشت آن، امکان توسعه کشاورزی در منطقه تا ۱۱۰ هزار هکتار پیش‌بینی شده است که بخش‌هایی از اراضی پایین‌دست در استان کهگیلویه و بویراحمد و بخش‌هایی از اراضی استان خوزستان را پوشش می‌دهد و همچنین ده‌ها هزار هکتار از اراضی دیم و کم‌بازده را تبدیل به اراضی کشاورزی آبی صنعتی با بازدهی بالا و مدرن خواهد کرد.
۳- افزایش کیفیت آب شرب منطقه
یکی از کارویژه‌های مهمی که برای سد چمشیر در نظر گرفته شده است، افزایش کیفیت آب آشامیدنی مناطق پایین‌دست و حاشیه سد است که به‌واسطه ذخیره‌سازی بخش قابل‌توجهی از آب‌های جوی این مهم ممکن خواهد شد. توضیح اینکه در حال حاضر نیز برای سد کوثر که پیش‌تر آبگیری شده است، چنین کارکردی تعریف شده و در ایام تابستان و کاهش شدید کیفیت آب شرب، از آب پشت سد برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی مناطق پایین‌دست استفاده می‌شود.
۴- تأمین آب مورد نیاز صنایع و شرکت نفت
یکی از آسیب‌های کنونی موجود در منطقه، برداشت زیاد از آب‌های زیرزمینی از سوی صنایع منطقه، به‌ویژه شرکت نفت است که پس از آبگیری از سد چمشیر، آب این صنایع و آب مورد نیاز شرکت نفت نیز از این سد تأمین خواهد شد و در نتیجه از برداشت آب‌های زیرزمینی که در صورت تداوم، فرونشست زمین را در پی دارد، جلوگیری خواهد شد.
۵- تولید برق و کمک به پایداری شبکه سراسری
بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌گرفته، قرار است از طریق نیروگاه سد چمشیر سالانه ۵۲ هزار مگاوات‌ساعت برق تولید شود، که این میزان تولید می‌تواند نقش مؤثری در حفظ پایداری شبکه به‌ویژه در ایام اوج مصرف برق داشته باشد.
۶- کنترل سیلاب‌ها و جلوگیری از خسارت سیل
از جمله مشکلات همیشگی مردم محلی و حاشیه‌نشینان رودخانه زهره، سیلاب‌های متعدد سال‌های گذشته و خسارت‌های برآمده از آن بوده است که با احداث سد چمشیر و آبگیری از آن، این آسیب به‌ویژه در مناطق پایین‌دستی چون شهرستان هندیجان مرتفع خواهد شد.
۷- بهبود کیفیت آب رودخانه زهره
یکی از مشکلات مرتبط با رودخانه زهره به‌ویژه در ایام تابستان که دبی رودخانه تا دو متر بر ثانیه نیز کاهش می‌یابد، افزایش شوری آب ناشی از آب‌های سازندی پرفشاری است که از اعماق زمین در دو منطقه وارد رودخانه می‌شود. پیش‌بینی می‌شود با ذخیره‌سازی عظیم آب‌های شیرین و جوی و تلفیق این آب با آب بی‌کیفیت رودخانه زهره، بستر مناسب برای افزایش کیفیت آب و بهره‌برداری بهینه از آن فراهم شود.
۸- جهش اقتصادی و اجتماعی منطقه
از آن‌جا که برای سد چمشیر برنامه‌های اقتصادی، همچون توسعه کشاورزی، تولید برق، تامین آب صنایع و ایجاد دهکده گردشگری دیده شده است، لذا انتظار می‌رود با بهره‌برداری نهایی از این سد، جهش اقتصادی و اجتماعی چشمگیری در شهرستان گچساران و حومه سد رقم بخورد.
۹- توسعه گردشگری
بر اساس طرح ویژه گردشگری سد چمشیر که در سال ۱۳۹۸ به تصویب رسیده است، با اجرایی شدن کامل این طرح انتظار می‌رود گردشگری منطقه پیشرفت قابل‌توجهی داشته باشد.
۱۰- اشتغال‌زایی
طبیعتاً احداث سد با کارکردهایی که گفته شد، فرصت‌های شغلی خوبی را در اختیار جوانان و جویندگان کار منطقه قرار خواهد داد و با ایجاد ظرفیت‌های اقتصادی مطلوب، بخش قابل‌توجهی از مشکل بیکاری منطقه را پوشش خواهد داد.
۱۱- حفظ ذخایر آب زیرزمینی و تغذیه آن‌ها
همان‌طور که اشاره شد، در حال حاضر برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی منطقه برای کشاورزی و صنعت انجام می‌گیرد، که این اقدامات به تهدیدی جدی برای سفره‌های آب زیرزمینی و کیفیت آب‌های سطحی منطقه تبدیل شده است. ناگفته پیداست که با احداث سد چمشیر و تغذیه صنایع و کشاورزی منطقه از ذخایر آبی موجود، حجم قابل‌توجهی از برداشت‌های بی‌رویه کاهش خواهد یافت.
[انتهای پیام]