شکوفایی صنعت گل ایران

تولید گل و گیاهان زینتی ایران در سال های اخیر روند صعودی داشته است و از ۲.۳۳ میلیارد ساقه در سال مالی ۱۳۹۴-۱۳۹۴ به ۳.۳۱ میلیارد ساقه در سال ۹۶-۲۰۱۶ رسیده است تا نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۱ درصد افزایش داشته باشد.

مدیرکل دفتر امور گلخانه‌ها، گیاهان دارویی و قارچ‌های خوراکی وزارت کشاورزی به فایننشال تریبون گفت: «روند صعودی در سال جاری (مارس ۲۰۱۷-۲۰۱۸) ادامه خواهد داشت.

غلامرضا تقوی افزود: ۶ هزار و ۵۶۷ هکتار از اراضی کشور زیر کشت گیاهان زینتی و گل‌های زینتی است که ۲ هزار و ۳۹۱ هکتار آن به کشت گلخانه‌ای و ۴ هزار و ۱۷۶ هکتار مابقی به کشت در فضای باز اختصاص دارد.

در سال گذشته (منتهی به ۲۹ اسفند ۱۳۹۶) حدود ۲.۵ میلیارد گل شاخه بریده در کشور برداشت شد.

تقوی گفت: با توجه به افزایش زمین های زیر کشت در سراسر ایران، برداشت گل رو به افزایش است.

پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری (۳۰ اسفند ۱۳۹۷) ۲.۶۳ میلیارد گل شاخه بریده برداشت شود.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش تقاضای داخلی و شرایط اقتصادی حاکم، پیش‌بینی می‌شود ۱۰ درصد تولید بیش از تقاضای داخلی باشد که صادر می‌شود.

تولید گل و گیاهان زینتی ایران در سال گذشته ۲۴ میلیون دلار برآورد شده است.

استان های تهران، مرکزی، مازندران، خوزستان، البرز و اصفهان برترین استان های کشور از نظر کشت گل و گیاهان زینتی هستند.

رشد تقاضای داخلی

به گفته تقوی، سرانه مصرف گل در ایران ۱۸ ساقه در سال و میانگین جهانی آن ۱۵۰ است.

او گفت: «گل در ایران رو به افزایش است، زیرا خرید و هدیه دادن گل در فرهنگ ایرانی رایج‌تر شده است.

سوئیس بیشترین مصرف سرانه گل را در جهان دارد و روسیه کمترین مصرف را دارد.

تقاضای داخلی گل ایران ۲.۲۵ میلیارد ساقه در سال است در حالی که واردات گل و گیاه زینتی ندارد.

آخرین آمار نشان می دهد که این کشور در طول هفت ماه منتهی به ۲۲ اکتبر ۱۹۸۹ تن گل و گیاه زینتی به ارزش ۹ میلیون دلار صادر کرده است.

این صادرات در سال گذشته (اسفند ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۵) بالغ بر ۵۲۲۴ تن به ارزش ۲۴.۱ میلیون دلار بوده است.

روسیه و همچنین کشورهای آسیای میانه و خلیج فارس مشتریان اصلی گل و گیاهان زینتی ایران هستند.

تقوی گفت: صادرات در سال‌های اخیر به دلیل افزایش تقاضای داخلی کاهش یافته است، اما با توجه به گسترش زیرساخت‌های حمل‌ونقل، بهبود روابط بین‌الملل، افزایش تقاضای جهانی و افزایش زمین‌های زیر کشت، انتظار می‌رود این صادرات افزایش یابد.

وی معتقد است صنعت گل ایران با توجه به ارزش افزوده قابل توجه در تولید گل و گیاهان زینتی می تواند رقیب صنایع نفت و گاز باشد و سهم بیشتری در صادرات غیرنفتی کشور داشته باشد.

یک پایانه صادراتی گل و گیاه اخیراً در شهر اسلامشهر افتتاح شده است و یک پایانه دیگر در شهر پیشوا در جنوب تهران در حال ساخت است.

ایجاد شغل، چالش های مداوم

تقوی گفت: اشتغالزایی در این صنعت در سال های اخیر به دلیل گسترش زمین های زیر کشت افزایش یافته است.

سطح زیر کشت از ۶۳۲۹ هکتار در سال مالی ۱۶-۲۰۱۵ به ۶۵۶۶ هکتار در سال ۱۷-۲۰۱۶ افزایش یافت که منجر به افزایش تعداد افراد شاغل مستقیم در این صنعت از ۶۳۲۹۰ به ۶۵۶۶۰ نفر شد.

هر گلخانه در هر هکتار ۱۰ شغل مستقیم و ۳۰ شغل غیرمستقیم ایجاد می کند، در حالی که کشت در فضای باز پنج شغل مستقیم و ۱۵ شغل غیرمستقیم در هر هکتار ایجاد می کند.

تقوی معتقد است: مسائل متعددی به صنعت گل و پرورش دهندگان ایران آسیب وارد می کند که از جمله آنها می توان به عدم دانش تخصصی در زمینه گلخانه داری، نبود زیرساخت ها، گرانی و نرخ سود وام های سنگین و غیره اشاره کرد.

قیمت نهایی گل ایرانی به دلایل مختلفی از جمله عدم تولید انبوه، تولید در حجم کم و قیمت بالای نهاده ها بالاست.

به گفته این مقام مسئول، در برنامه پنج ساله ششم توسعه ایران (۱۳۹۶-۱۳۹۶) برنامه هایی برای روی آوردن به کشت هیدروپونیک و استفاده از بذر هیبرید پیشنهاد شده است.

انتقال دانش و فناوری از کشورهای مطرح در زمینه گل و گیاهان زینتی مانند هلند در قالب دوره های آموزشی و تلفیق روش های نوین کشت در دستور کار قرار دارد.

همچنین برنامه هایی برای امضای توافقنامه با تولیدکنندگان برتر گل در جهان در حال انجام است.

سطح زیر کشت گلخانه ای در ایران در حال حاضر ۱۲۱۵۷ هکتار است که بر اساس گزارش مجری طرح توسعه گلخانه وزارت جهاد کشاورزی نسبت به دوره قبل از مرداد ۱۳۹۲ که رئیس جمهور حسن روحانی روی کار آمد، ۳۸ درصد افزایش را نشان می دهد.

ولی الله بنی عامری افزود: این وزارتخانه در نظر دارد تا پایان برنامه چشم انداز ۲۰ ساله (۲۰۰۵-۲۰۰۵) سطح گلخانه های کشور را به بیش از ۴۸۰۰۰ هکتار افزایش دهد.

به گفته این مقام مسئول، ایران پس از مکزیک، رتبه دوم جهانی را در گسترش عرصه گلخانه ای دارد

وزارت کشاورزی قصد دارد طی ۱۰ سال تمام مزارع سبزیجات را به گلخانه ها منتقل کند.

بزرگترین گلخانه جنوب ایران در آذرماه ۱۳۹۵ در شهرستان رودان استان هرمزگان راه اندازی شد. این گلخانه که در زمینی به مساحت ۱۱ هکتار توسط بخش خصوصی ساخته شده است، برای ۱۲۰ شغل مستقیم و بیش از ۲۵۰ شغل غیرمستقیم ایجاد کرده است.

ارزش تولید جهانی گل و گیاهان زینتی در سال ۲۰۱۴ ۱۵۰ میلیارد دلار بود.

هلند، آلمان و فرانسه بزرگترین تولیدکنندگان گل و گیاهان زینتی در جهان هستند در حالی که هلند، کلمبیا و کنیا بزرگترین صادرکنندگان هستند.

Aad Verbakel، بنیانگذار شرکت هلندی کشاورزی VB Group، سال گذشته قراردادی مقدماتی برای ساخت یک گلخانه ۲۰ هکتاری در ایران امضا کرد.

این شرکت هلندی در وب‌سایت خود گزارش داد: «این مجتمع گلخانه‌ای مدرن در مقیاس بزرگ، که نیازهای غذای محلی و تولید گل را برآورده می‌کند، توسط پروژه‌های گلخانه‌ای VB اجرا خواهد شد.