صعود دوباره غول نفتی آسیا / در حال حاضر در جایگاه چهارم قرار داریم
هشتمین نشست بین‌المللی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) پس از وقفه‌ای دوساله به‌دلیل شیوع کرونا، چهاردهم تیرماه در وین آغاز شد. این نشست که با شعار «به‌سوی یک گذار انرژی پایدار و فراگیر» برگزار شد، با محور «ثبات بازار و امنیت انرژی»، «سرمایه‌گذاری، تأمین مالی و راهبردهای رشد فراگیر نفت»، «مسیرهایی به‌سوی گذار انرژی عادلانه» و «تنوع بخشیدن به اقتصاد انرژی» تشکیل شد.
همچنین این نشست بین‌المللی با تاکید بر مسائلی از جمله امنیت انرژی، فناوری، مسائل محیط زیستی، توسعه پایدار، سیاست‌های انرژی متمرکز شده بود.
بر اساس جدیدترین گزارش منتشر شده از سوی سازمان اوپک، ایران توانسته است با تولید بیش از دو میلیون و ۷۵۴ هزار بشکه نفت در خردادماه، جایگاه چهارم تولید را بعد از نزدیک یک‌سال‌ونیم از کویت، پس بگیرد.
این گزارش تصریح کرده است که ایران در ماه آوریل فروردین‌ماه (۱۴۰۲) دو میلیون و ۶۲۵ هزار بشکه، در ماه مارس (اسفندماه ۱۴۰۱) دو میلیون و ۵۷۷ هزار بشکه، در ماه فوریه (بهمن ۱۴۰۱) دو میلیون و ۵۷۴ هزار بشکه، در ماه ژانویه (دی ۱۴۰۱) دو میلیون و ۵۵۴ هزار بشکه نفت در روز تولید کرده است.
این در حالی است که به نظر می‌رسد ظرفیت تولید نفت ایران می‌تواند کمتر از دو ماه پس از دستیابی به توافق هسته‌ای به بیشترین میزان خود برسد، زیرا ایران چهارمین ذخایر بزرگ نفت جهان را در اختیار دارد، اما تولید نفت خام آن از زمان اعمال تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد در سال ۲۰۱۸ کاهش پیدا است.
ایران در سال ۲۰۲۱ به طور متوسط ۲.۴ میلیون بشکه در روز تولید می‌کرد و در صورت لغو تحریم‌ها قصد دارد تولید خود را به ۳.۸ میلیون بشکه در روز افزایش دهد. اما این به معنای آن نیست که وابسته به انتظار برای مذاکرات هسته‌ای هستیم.
در حال حاضر، کشور عربستان با تولید ۹ میلیون و ۹۹۸ هزار بشکه در روز، عراق با تولید چهار میلیون و ۱۸۱ هزار بشکه در روز و امارات با دو میلیون و ۸۹۴ هزار بشکه در روز، سه کشور بزرگ تولیدکننده نفت اوپک هستند. اما این همه ماجرا نیست. اگر به آمارهای اوپک پیش از تحریم‌های آمریکا از سال ۲۰۱۸، نگاهی بیندازیم می‌بینیم که ایران سومین تولیدکننده بزرگ نفت اوپک پس از عربستان و عراق بود.
جایگاه اصلی ایران در اوپک بالاتر از موقعیت فعلی است
محمدعلی خطیبی، مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت به خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: نمی‌توان مقایسه درستی از دیگر رقبای ایران در اوپک داشت، زیرا شرایطی که ایران به واسطه وجود تحریم در آن قرار گرفته با دیگر رقبایش در اوپک یکسان نیست.
وی اضافه می‌کند: جایگاه اصلی ایران در اوپک باید بالاتر از جایگاه فعلی باشد. این در حالی است که ایران در شرایط فعلی تحریم نمی‌تواند جایگاه اصلی خود را به‌دست آورد. با برداشته شدن تحریم‌ها مجدد می‌توان به مشتریان سنتی، نفت صادر کرده است تا با افزایش تولید جایگاه ایران ارتقا پیدا کند.
مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت با بیان اینکه کاهش وابستگی به نفت باعث تقویت اقتصاد می‌شود، می‌گوید: اگر بتوان اقتصادی منهای نفت داشت، یعنی درآمدهای حاصل از فروش نفت صرف هزینه‌های جاری نشود بلکه در بخش مولد سرمایه‌گذاری شود، باعث می‌شود تا دشمنان نیز نتوانند اهرم فشار برای ضربه به کشور پیدا کنند.
درآمدهای نفتی باید صرف زیرساخت‌های اساسی کشور شود
خطیبی خاطرنشان می‌کند: کاهش وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی باید در طی مدت چند سال انجام شود تا در نهایت بیشترین میزان درآمد کشور از درآمدهای غیرنفتی تأمین شود.
وی تصریح می‌کند: تنها در صورتی می‌توان به درآمدهای نفتی خوش‌بین بود که آن‌ها صرف زیرساخت‌های اساسی کشور شود. درواقع در شرایطی که افزایش تولید منجر به افزایش وابستگی اقتصاد به درآمد نفتی شود، نباید از این موضوع خوشحال بود.
مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت تاکید می‌کند: البته این را هم باید در نظر گرفت که در شرایط فعلی اقتصاد کشور بیش از پیش نیاز به درآمد بیشتر احساس می‌شود. همچنین افزایش درآمد دولت می‌تواند، فشارهای وارده بر مردم را برای افزایش رفاه در کشور کاهش دهد.
افزایش تولید نفت ایران بازار را به لحاظ روانی تحت تأثیر قرار می‌دهد
حسن قمصری، مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت نیز به خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: امکان افزایش تولید نفت در کشور وجود دارد اما با توجه به بالا بودن هزینه‌های نگه‌داری نفت طبیعی است ذخیره‌سازی آن عقلانی نیست، بنابراین باید بر اساس نیاز بازار تولید انجام شود.
وی اضافه می‌کند: افزایش تولید نفت تا میزان زیادی به شرایط بازار بستگی دارد و این تأمین نیاز می‌تواند زمینه‌های بالقوه کشور را برای به‌دست آوردن جایگاه‌های قبلی حفظ کند.
مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه امکان فروش نفت به دلیل شرایط تحریمی با مشکل جدی روبه‌رو است، می‌گوید: اینکه تا چه میزان بازار امکان جذب محصولات ایران را داشته باشد، موضوعی است که فقط گفت‌وگوهای دیپلماسی می‌تواند امکان گشایش بازارهای جدید و یا حداقل بازارهای قبلی را رقم بزند.
قمصری خاطرنشان می‌کند: ایران به عنوان یک تولیدکننده عمده و قدیمی می‌تواند به لحاظ روانی روی بازار جهانی نفت تأثیر بگذارد و کاهش قیمت‌ها را به دنبال داشته باشد.
وی با بیان اینکه درآمد حاصل از فروش نفت باید در تولید هزینه شود، می‌گوید: افزایش درآمد ارزی برای ایران در شرایطی می‌تواند سودمند باشد که موجب سرمایه‌گذاری شود.
مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران خاطرنشان می‌کند: سرمایه‌گذاری درآمدهای نفتی در بخش مولد اقتصاد بسیار راهگشا است اما اگر این درآمد صرف بالا بردن سطح رفاه در جامعه و کالاهای مصرفی هزینه شود، به رشد اقتصاد کشور کمکی نمی‌کند.
[انتهای پیام]
منبع: ایمنا