صندوق‌های با درآمد ثابت کلید رشد بازار بدهی را در دست دارند

تلاش های سازمان بورس و اوراق بهادار برای تنظیم صندوق های با درآمد ثابت تاکنون بی ثمر بوده و در نتیجه از رشد بازار بدهی و تحقق پتانسیل آن جلوگیری کرده است.

حدود سه ماه از زمانی که SEO این صندوق ها را موظف به کاهش سبد با درآمد ثابت در سپرده ها و گواهینامه های بانکی به ۵۰٪ از سرمایه اسمی خود کرده است می گذرد.

حرکت سئو در کنار تصمیم بانک مرکزی ایران در شهریور ماه مبنی بر کاهش نرخ سود سالانه و ثابت به ترتیب به ۱۵ و ۱۰ درصد، به منظور هدایت سرمایه محبوس شده در خزانه بانک ها به سایر بازارها به ویژه بازار سرمایه بود.

«به طور طبیعی کاهش نرخ سپرده برای بازار سرمایه یک موهبت است. شاپور محمدی، رئیس سئو، روز یکشنبه در سومین کنفرانس مالی اسلامی در تهران گفت: با تنظیم بیشتر صندوق‌های [با درآمد ثابت]، سرمایه می‌تواند به سمت بخش‌های مولدتر حرکت کند.

مدتی طول کشید، اما سرکوب بانک مرکزی ایران در تنظیم نرخ سود سرانجام نتیجه داد و اوضاع اکنون در بازار پول به ثبات رسیده است.

اما وجوه با درآمد ثابت، سئو را به چالش کشیده اند.

بررسی وجوه روزنامه دنیای اقتصاد حاکی از آن است که سپرده های بانکی همچنان ۷۷ درصد پرتفوی آنها را تشکیل می دهد و تنها ۴ درصد از سرمایه آنها در سهام سرمایه گذاری می شود. بنابراین چه چیزی مانع از رعایت آنها می شود؟

اول از همه، بیشتر صندوق ها در واقع زیرمجموعه بانک ها هستند و به عنوان ابزار تعدیل نقدینگی عمل می کنند. آنها نرخ های ثابتی بالاتر از نرخ های بهره بانک ها ارائه می دهند و در عین حال ریسک سرمایه گذاری کمی به دلیل حمایت بانک ها دارند. اگر آنها را رعایت کنند، باید سرمایه مازاد خود را در سهام سرمایه گذاری کنند، که سرمایه گذاری بسیار پرخطرتری است و به طور بالقوه می تواند منجر به ورشکستگی آنها شود زیرا جذابیت آنها کاهش می یابد.

در واقع، دستکاری در سبد صندوق‌ها مستلزم یک اصلاح اساسی در سیستم بانکی است، اصلاحی که می‌تواند عطش بی‌پایان آنها برای نقدینگی را برطرف کند.

این در حالی است که بازار پول و بدهی بر اساس بازده خود همگرا شده‌اند و صندوق‌های با درآمد ثابت آخرین حلقه زنجیره هستند که در صف قرار می‌گیرند.

وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از دولت در تاریخ ۲۸ آبان ۹ میلیون اوراق خزانه اسلامی در فرابورس ایران با علامت «TB121» منتشر کرد. ITBهای یک ساله ۹ تریلیون ریال (۲۱۹.۵۱ میلیون دلار) ارزش گذاری شدند و بازدهی تا سررسید ۱۴.۱% را ارائه کردند.

“YTM آنها در همان سطح با نرخ سود سپرده تعیین شده توسط CBI است.

محمدی گفت: دولت در نظر دارد تا پایان سال مالی جاری (۲۰ مارس ۲۰۱۸) ۳۴۵ تریلیون ریال (۸.۴۱ میلیارد دلار) ITB بیشتر منتشر کند.

بازار بدهی میزبان ۵۰ تریلیون ریال (۱.۲۱ میلیارد دلار) اسناد خزانه اسلامی در سال مالی ۱۶-۲۰۱۵ و حدود ۳۵۰ تریلیون ریال (۸.۵۳ میلیارد دلار) در سال بعد بود.

بازار بدهی توسعه نیافته در حال حاضر می تواند برنده اصلی در اینجا باشد، اگر نقدینگی جدید در نهایت بتواند به آن نفوذ کند.

رئیس SEO تخمین می زند که سرمایه بالقوه می تواند از صندوق ها به اوراق قرضه در حدود ۴۱۰ تریلیون ریال (۱۰ میلیارد دلار) منتقل شود.

آخرین آمار حاکی از آن است که بازار بدهی ایران ۴.۷ درصد از تولید ناخالص داخلی ۶.۶۹ کوادریلیونی (۱۶۳.۱۹ میلیارد دلار) و ۶.۸ درصد از مجموع ۴.۶۷ چهار میلیارد ریالی بازار سرمایه (۱۱۴ میلیارد دلار) را تشکیل می دهد.

این در حالی است که بررسی دنیای اقتصاد از ۱۵ کشور توسعه یافته نشان می دهد که حجم بازار بدهی به ترتیب ۱۱۳ و ۱۸۵ درصد بیشتر از تولید ناخالص داخلی و ارزش بازار سرمایه کشورهاست.