طرح بن_بروجن معمای زاینده رود را پیچیده تر می‌کند؟
به گزارش ایمنا ، پروژه آبرسانی بن-بروجن با هدف تأمین آب شرب استان چهار محال و بختیاری در حال طی کردن مراحل نهایی برای بهره‌برداری است؛ به گفته استاندار چهار محال و بختیاری این طرح به منظور تأمین آب آشامیدنی اهالی ۱۱ شهر و ۱۳ روستای چهارمحال و بختیاری با جمعیتی بالغ بر ۴۶۰ هزار نفر اجرا شده است؛ علیرغم مخالفت‌ها با برداشت آب از زاینده رود برای تأمین منابع مورد نیاز این پروژه، قرار است پروژه بن- بروجن در سفر این هفته رئیس جمهور به استان چهار محال و بختیاری به بهره‌برداری برسد.
در همین ارتباط، حسین محمدرضایی، عضو هیأت مدیره اتاق اصناف کشاورزی اصفهان، اظهار کرد: طبق بند دوم و سوم دهمین جلسه شورای عالی آب یا همان مصوبه معروف ۹ ماده‌ای و بند سوم مصوبات بیست و چهارم جلسه شورای عالی آب و بندهای “ب و د” مصوبه ۵۱۰ جلسه شورای امنیت کشور ممنوعیت برداشت جدید از رودخانه زاینده رود را تا تعیین تکلیف حقابه داران مصوب و ثبت کرده است. اما با توجه به اینکه حدود ۷۵ درصد آب رودخانه زاینده رود حقابه کشاورزان و محیط زیست است اما در دولت کنونی طرح بن بروجن قرار است رسماً افتتاح شود که خلاف تمام مصوبات قانونی است. طبق مصوبات و قوانین فوق هرگونه تخصیص بین حوضه‌ای ممنوع است، پس چگونه در شرایطی که رودخانه زاینده رود ده ماه از سال خشک است این مصوبه قانونی نادیده گرفته شده و قرار است رئیس جمهور پروژه بن بروجن را افتتاح کند؟
وی در مورد عدم بارگذاری جدید بر منابع آب حوضه زاینده رود افزود: طبق بند ۳ مصوبات بیست و چهارم جلسه شورای عالی آب باید طرح‌هایی که هنوز شروع نشده‌اند و مجوز ندارند متوقف شده و آنهایی که در حال اجرا و دارای مجوز و تخصیص آب هستند ولی حسب نظر وزارت نیرو امکان تأمین آب برای آنها وجود ندارد، متوقف شده و خسارت سرمایه‌گذاری انجام شده نیز پرداخته شود.
وی با بیان اینکه پرداخت حقابه کشاورزان و محیط زیست و اجرای تعهدات وزارت نیرو در جبران آب‌های انتقال داده شده از زاینده رود به بیرون از حوضه می‌تواند از کویر شدن اصفهان و انتشار ریزگردهای آغشته به فلزات سنگین در اثر خشکی کامل تالاب گاوخونی جلوگیری کند و از پیشروی فرونشست که امروز به تخریب تمدن ایرانی اسلامی اصفهان که هر روز شاهد گسترش آن هستیم انجامیده است، افزود: طبق نظریه کارشناسان شاخص بحرانی فرونشست زمین در کشورهای پیشرفته ۴ میلی متر در سال است این درحالی است که اکنون میزان فرونشست در اصفهان به ۱۸۰ میلی متر رسیده یعنی ۴۵ برابر کشورهای پیشرفته و هنوز وضعیت فرونشست در اصفهان را بحرانی نمی‌دانند.
محمدرضایی ادامه داد: اصفهان دچار زلزله خاموش شده است و هر روز شاهد ترک‌های جدید در آثار تاریخی اصفهان هستیم ولی متأسفانه مسئولان موقعی متوجه این فاجعه می‌شوند که کار از کار گذشته است و باید جاماندگان از این زلزله را به استان‌های دیگر کوچ دهند.
وی افزود: آلودگی هوا در اصفهان مدارس را به تعطیلی پیاپی کشانده است. در روز گذشته شاخص آلودگی هوا در ایستگاه ازن سنجی فلکه احمدآباد ۲۴۹ بوده است این آمار در روزهای سرد و وارونگی هوا افزایش می‌یابد و این در صورتی است که شاخص هوای پاک از ۰ – ۵۰ است. این ترک فعل‌ها و اقدامات غیر کارشناسی در حالی اتفاق افتاده که در دیدار مردم اصفهان با مقام معظم رهبری که آبان ماه سال ۱۴۰۱ صورت گرفت شاهد تاکید بر مسئله زاینده رود و در دستور کار بودن ۵ تا ۶ اقدام برای حل مشکل آب بود که فرمودند: “مسئله‌ی آب اصفهان مسئله‌ی مهمّی است. بنده هم دنبال این قضیّه بوده‌ام. دوستان متعدّدی نامه نوشتند، ما هم ارجاع کردیم، دنبال‌گیری کردیم. اخیراً هم من دنبال گیری کردم “متأسفانه با توجه به سفارشات مقام معظم رهبری وزیر نیرو و ریاست جمهور با توجه به قول‌های داده شده در مورد جایگزینی آب‌های برده شده از زاینده رود و احیای آن بی اهمیت هستند و جالب اینکه باز به دنبال افتتاح پروژه‌های برداشت جدید از زاینده رود هستند.
در پایان محمدرضایی ادامه داد: به سرانجام رساندن پروژه‌های قبلی از جمله تونل سوم کوهرنگ، تونل و سد بهشت آباد، انتقال آب از رودخانه خرسان جهت تأمین آب اصفهان، بدهی کشور، دولت و وزارت نیرو به استان اصفهان است.
طبق نظامنامه تخصیص آب معاونت امور آب و آبفای وزارت نیرو مصوب تیرماه ۱۳۸۷ برای تخصیص آب از منابع آب سطحی رودخانه باید با توجه به آورد درازمدت، مصرف فعلی و نیازهای آتی هر رودخانه و با توجه به میزان اثرگذاری برداشت آب بر حقابه ها و طرح‌های توسعه منابع آب پایین دست میزان اب قابل تخصیص از منابع آب مازاد رودخانه تعیین می‌گردد. همچنین در این نظامنامه اولویت تخصیص منابع آب پس از شرب، به محیط زیست اختصاص یافته است و کلیه برداشت‌ها از حوضه‌های آبریز باید بر این اساس صورت بگیرد.
مهدی طغیانی، نماینده مردم اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایمنا ، گفت: هفته گذشته وزیر نیرو برای دفاع از لایحه برنامه هفتم توسعه به مجلس شورای اسلامی آمد و تقاضا کردیم جلسه فوری با ایشان داشته باشیم، در جلسه متوجه شدیم که وزارت نیرو عزم جدی برای افتتاح پروژه بن-بروجن به عنوان دستاورد این وزارتخانه دارد.
وی افزود: در مصوبات جلسه شورای هماهنگی، تخصیص ۲۳۷ میلیون مترمکعب آب از زاینده رود به چهارمحال و بختیاری با فرض بهره برداری از پروژه‌های انتقال آب کوهرنگ ۳، بهشت آباد و تجاوز مجموع منابع آب حوضه آبریز زاینده رود از ۱۸۰۰ میلیون مترمکعب در سال، پیش بینی شده است و بر اساس مصوبات همین جلسه در صورت تقلیل منابع آب حوضه زاینده رود، تخصیص بخش‌های مختلف نیز می‌بایست با کاهش منابع کاهش یابد. بر این اساس رقم ۲۳۷ میلیون مترمکعب تخصیص ثابت و مطلق استان چهارمحال و بختیاری نیست.
طغیانی ادامه داد: این در حالی است که رقم ۲۳۷ میلیون مترمکعب تخصیص مورد اشاره نیز قبلاً به طرح‌های توسعه کشاورزی آن استان به طور کامل، با برداشت از بالادست اختصاص یافته است. این موضوع طی لایحه دفاعیه که توسط وزارت نیرو در مرحله بدوی رسیدگی به رأی کمیسیون آب‌های زیرزمینی استان اصفهان ارائه شده به صراحت مورد اذعان قرار گرفته است. لذا هرگونه بهره برداری جدید از منابع حوضه مستلزم نقض مصوبات جلسه چهارم شورای هماهنگی مدیریت زاینده رود و جدول مصوب منابع و مصارف این حوضه آبریز است.
وی با اشاره به اینکه بهانه اجرای این طرح کسری ۵ مترمکعب در بخش شرب است، گفت: در پی شکایت فعالان محیط زیست و کشاورزان اصفهان، با موضوع توقف طرح بن-بروجن و ارجاع پرونده از سوی دیوان عدالت اداری و دیوان عالی کشور به کمیسیون آب‌های زیرزمینی اصفهان و رأی آن کمیسیون مبنی بر توقف پروژه بن-بروجن، استانداری چهارمحال و بختیاری و شرکت آب منطقه‌ای آن استان هرکدام در دو نوبت در دیوان عدالت اداری به این رأی اعتراض و درخواست تجدید نظر نمودند که در رسیدگی به این دادخواست‌ها رأی توقف پروژه تأیید و رأی قطعی دیوان ابلاغ گردید.
طغیانی با اشاره به نامه نگاری با نهادهای امنیتی کشور در خصوص تبعات افتتاح پروژه غیرقانونی بن-بروجن توسط رئیس جمهور، گفت: با توجه به بیلان منفی آب حوضه آبریز زاینده رود و سرانه آب تجدیدپذیر کمتر از ۱۰۰۰ مترمکعب در سال که به معنای ورشکستگی کامل آبی این حوضه و قرارگیری آن در محدوده تنش مطلق آبی است، و با توجه به اینکه سرانه آب تجدیدپذیر در حوضه کارون در وضعیت به مراتب بهتر و فراتر از حجم معیار ۱۷۰۰ مترمکعب در سال و خارج از محدوده تنش آبی است، آبگیر طرح آبرسانی بن-بروجن می‌بایست در حوضه کارون در استان چهارمحال و بختیاری بازتعریف شود.
وی افزود: مناسب‌ترین منبع جایگزین حوضه سبزکوه در استان مجاور است. در لایحه بودجه ۱۴۰۱ طرح انتقال آب از سبزکوه به چغاخور ردیف بودجه دریافت کرده و حجم انتقال آب در این طرح ۱۱۲ میلیون مترمکعب پیش بینی شده است. در حال حاضر این حجم انتقالی آب، به کشاورزی حوضه مقصد تخصیص یافته است در حالی که اولویت تخصیص به طور قانونی با مصارف شرب است.
هر چند نیاز به آب شرب در استان‌های مختلف کشور چون اصفهان، خوزستان، چهار محال و بختیاری، یزد و… که درگیر تنش آبی هستند یک ضرورت جدی و مهم است اما برخی کارشناسان معتقدند بهره برداری از پروژه بن بروجن مسائل مربوط به طولانی‌ترین رود فلات مرکزی را پیچیده‌تر خواهد کرد. طرحی که می‌تواند با توجه به ظرفیت انتقال آب طرح سبزکوه-چغاخور امکان کلیه نیازهای شهرها، روستاها و نواحی صنعتی هدف را از محل انتقال آب سبزکوه را فراهم کند و با توجه به عامل اختلاف ارتفاع، می‌توان با انتقال ثقلی آب از سبزکوه به چغاخور و از چغاخور به سوی بروجن و از آنجا تا شهرکرد آبرسانی به شهرها و روستاهای مسیر را تأمین نماید.
گزارش از عاطفه علیان
[انتهای پیام]
منبع: ایمنا