فولاد ایران در آتش متقابل اتحادیه اروپا و چین گرفتار شد

ایران از جمله کشورهایی است که اتحادیه اروپا تهدید کرده است برای بررسی صادرات آهن تخت نورد گرم و محصولات فولادی آلیاژی و غیر آلیاژی خود به این قاره تعرفه وضع خواهد کرد.

سایر کشورهایی که با اقدامات پیشگیرانه اتحادیه اروپا روبرو هستند شامل روسیه، اوکراین، صربستان و برزیل هستند که متهم به فروش محصولات فولادی خود با قیمت ارزان در اروپا هستند.

انجمن فولاد اروپا (Eurofer)، که اعضای آن بیش از یک چهارم محصولات آهن و فولاد اتحادیه اروپا را تشکیل می دهند، در یک شکایت در ماه مه این پرونده را آغاز کرد. تحقیقات کمیسیون اروپا قرار است بر دوره اول جولای ۲۰۱۵ تا ۳۰ ژوئن ۲۰۱۶ متمرکز شود.

رویه ضد دامپینگ به این دلیل آغاز شد که، طبق شکایت ارائه شده به کمیسیون اروپا، یوروفر به نمایندگی از تولیدکنندگان «شواهدی ارائه کرد که واردات محصول مورد بررسی از کشورهای مربوطه به طور کلی به صورت مطلق و از نظر سهم بازار افزایش یافته است. و اینکه «حجم و قیمت محصول وارداتی تحت بررسی، از جمله پیامدهای دیگر، تأثیر منفی بر مقادیر فروخته شده، سطح قیمت‌ها و سهم بازار که صنعت اتحادیه در اختیار دارد، داشته است.»

بر اساس متن شکایت یوروفر، دامپینگ ادعایی منجر به “اثرات قابل توجهی بر عملکرد کلی، وضعیت مالی و وضعیت اشتغال صنعت اتحادیه شد.”

ارزش بازار ورق گرم در اروپا حدود ۱۱.۱ میلیارد دلار است. محصول کلیدی در همه چیز از خودرو گرفته تا ساخت و ساز استفاده می شود و در انحصار شرکت هایی مانند ArcelorMittal و ThyssenKrupp است.

اتحادیه اروپا که می‌تواند در صورت وجود شواهدی مبنی بر اینکه این کالاها با قیمت‌های پایین‌تر از بازار منصفانه فروخته می‌شوند و به تجارت رقبای اروپایی آسیب می‌رسانند، می‌تواند عوارضی بر واردات اعمال کند، اکنون ۱۰ تحقیق ضد دامپینگ در مورد محصولات فولادی در حال انجام است.

کمیسیون نه ماه فرصت دارد تا در مورد اعمال عوارض ضد دامپینگ به مدت شش ماه و ۱۵ ماه برای تصمیم گیری در مورد اعمال عوارض «قطعی» به مدت پنج سال تصمیم بگیرد.

با این حال، برخی از حقایق، سایه‌ای از تردید بر نیت واقعی یوروفر در مورد شکایت می‌اندازد. به عنوان مثال، چین، بزرگترین فولادساز جهان و عامل هرج و مرج در تقریباً هر بازار در سراسر جهان در لیست اتهامات دامپینگ اتحادیه اروپا وجود ندارد. علاوه بر این، صادرات ناچیز فولاد ایران، صربستان و اوکراین به اتحادیه اروپا الزامات اساسی درگیر شدن در استراتژی های دامپینگ را برآورده نمی کند.

  قابلیت تخلیه ندارد

به گفته مدیرعامل شرکت فولاد اکسین خوزستان، بیشتر تولید فولاد ایران در داخل مصرف می‌شود و تنها بخشی از آن صادر می‌شود.

روزنامه SMT به نقل از عزیز قنواتی می گوید: «این ادعاها جواب نمی دهد، با توجه به اینکه یکی از الزامات دامپینگ [سودآور] این است که تولید به میزان قابل توجهی از تقاضای داخلی فراتر رود».

بر اساس چشم انداز بازار ورق فولادی شرکت هوش تجاری مستقر در لندن، ایران چهاردهمین مصرف کننده بزرگ محصولات ورق فولادی در جهان با مصرف ظاهری ۷.۳ میلیون تن در سال ۲۰۱۵ است.  طی یک دوره پنج ساله منتهی به سال ۲۰۲۰. ایران یکی از بازارهای با رشد سریع ورق فولادی در میان ۲۰ کشور بزرگ مصرف کننده ورق فولادی در جهان است. پیش‌بینی می‌شود که رشد مصرف ورق فولادی این کشور طی سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۲۰ بیش از دو برابر میانگین جهانی باشد.

تولید فولاد خام ایران در سال گذشته منتهی به اسفندماه در حدود ۱۶ میلیون تن بود و کارخانه‌های فولاد ایران در این مدت بیش از ۴ میلیون تن محصولات فولادی صادر کردند که ۱.۷ میلیون تن آن را محصولات نورد تخت تشکیل می‌دادند.

این در حالی است که انگیزه اصلی کشوری که دست به دامپینگ می‌زند، به هم ریختن بازار هدف، بیرون راندن آهسته آهسته رقبا از تجارت و در نهایت بهره‌مندی از مزایای بازار بی‌رقیب است. چنین عملی مستلزم تولید مازاد قابل اعتماد، پایدار و رو به رشد است.

با توجه به تقاضای رو به رشد در داخل، ایران به سادگی قادر به دامپینگ نیست.

قنواتی معتقد است که این شکایت تنها به منظور جلوگیری از ورود ایران به بازار فولاد اروپا به عنوان بخشی از یک حرکت کلاسیک «جنگ تجاری» است. و حتی اگر شکایت به پایان برسد و تعرفه‌ها اعمال شود، «صنعت فولاد ایران آسیبی نخواهد دید، زیرا بازار اروپا بخش کوچکی از صادرات فولاد ایران را به خود اختصاص می‌دهد».

رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران حدس می‌زند که اهداف اصلی اتحادیه اروپا در روند ضددامپینگ، برزیل و روسیه هستند که تولیدات آن‌ها را قادر می‌سازد عملاً بازارهای این قاره را مختل کنند. به گفته رسول خلیفه سلطانی، حضور ایران، اوکراین و صربستان در این فهرست تنها به عنوان ابزاری برای جلوگیری از سیاسی شدن موضوع و هدف قرار دادن کشورهای مختلف در این طیف عمل می کند.

نعمت الله محسنی نیز با تکرار همین اظهارات می گوید که ایران در این درگیری عملاً به عنوان قربانی استفاده می شود.

کارشناس بازار فولاد گفت: «اگر اتحادیه اروپا و چین مستقیماً شروع به انگشت گذاشتن روی یکدیگر می کردند، اختلاف سیاسی طولانی مدتی وجود داشت.

جنگ تجاری اتحادیه اروپا و چین در واقع زیر نظر رادار در حال وقوع است. اتحادیه قبلاً عوارض هنگفتی بر محصولات نورد چینی وضع کرده است و چین برای دور زدن سنگر، ​​اقدام به خرید کارخانه های فولاد در داخل اروپا، مانند صربستان کرده است.

در ماه می، HeSteel چینی با پرداخت قیمت توافق شده ۴۶ میلیون یورو و اعلام برنامه برای سرمایه گذاری حداقل ۳۰۰ میلیون یورو برای تبدیل آن به یکی از رقابتی ترین کارخانه های فولاد در اروپا، رسماً تنها کارخانه فولاد صربستان در Smederevo را تصاحب کرد. .