موفقیت گندله سازی به فولادسازان برتر بستگی دارد

انتظار می‌رود ایران در سال‌های آینده شاهد افزایش قابل‌توجهی در ظرفیت گندله‌سازی خود باشد زیرا کارخانه‌های فولاد محلی تلاش می‌کنند زنجیره‌های تولید فعلی خود را متعادل کنند، کارخانه‌های جدید DRI (مستقیم کاهش آهن) را تغذیه کنند و آنها را افزایش دهند. مزیت هزینه با این حال، طبق گفته Metal Expert – ارائه‌دهنده اخبار و تحلیل‌های مستقر در اوکراین در مورد محصولات فولادی و صنایع مواد خام فولادسازی، موفقیت تا حد زیادی به وضعیت بخش فولادسازی بستگی دارد.

گلوله‌های کاهش‌یافته مستقیم به عنوان خوراک اصلی کارخانه‌های ایران عمل می‌کنند، زیرا صنعت فولاد ایران عمدتاً مبتنی بر DRI است. کشور تاکنون ظرفیت گندله سازی کافی و در نتیجه نیاز به واردات را نداشته است. چندین فولادساز بزرگ مانند شرکت فولاد مبارکه (MSC) و شرکت فولاد خوزستان (KSC) کارخانه گندله سازی خود را دارند. هنوز ظرفیت آنها کافی نیست و همراه با سایر کارخانه ها گندله را از بازار داخلی یا وارداتی خریداری می کنند. واردات عمدتا از هند و عمان است.

طبق آمار انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران (IROPEX) تقاضا برای گندله در ایران بین ۲۸ تا ۲۹ میلیون تن در سال برآورد شده است، در حالی که تولید داخلی حدود ۲۱ میلیون تن است.

به نقل از رویترز، کیوان جعفری تهرانی، رئیس امور بین‌الملل IROPEX گفت: تولید گندله در ایران کافی نیست.

ایران اکنون ظرفیت تولید ۲۷ میلیون تن گندله را دارد. پیش بینی می شود در سال ۲۰۱۶-۲۰۱۷ این رقم به ۶۳ میلیون تن افزایش یابد. ظرفیت DRI 27 میلیون تن است و به ۴۳ میلیون تن افزایش خواهد یافت. با توجه به اینکه میانگین نسبت مصرف گلوله برای تولید DRI 1:1.45 است، زنجیره تولید کم و بیش متعادل خواهد شد.

لازم به ذکر است ۷۵ درصد از پروژه های جدید گندله سازی متعلق به شرکت های بزرگ فولادسازی مانند MSC، هلدینگ توسعه صنایع معادن خاورمیانه (MIDHCO)، صنایع معدنی کاوه پارس، مجتمع فولاد پاسارگاد (پاسکو)، توسعه معادن و صنایع معدنی ایران و نوسازی (IMIDRO) و سایرین که قصد خودکفایی در مواد خام را دارند.

۲۵ درصد باقیمانده نیازهای بازار آزاد را پوشش می دهد. با این وجود، برخی از تولیدکنندگان که کارخانه فرآوری سنگ آهن خود را ندارند، ممکن است مجبور به واردات گندله شوند، اما حجم آن نسبتاً ناچیز خواهد بود.

  اهداف پررنگ

تولید فولاد ایران تاکنون پویایی مثبت متوسطی را نشان داده است (+۵.۲ درصد نسبت به سال قبل به ۸.۸ میلیون تن در نیمه اول ۲۰۱۶) و آگاهان بازار تردید دارند که در شرایط فعلی بازار داخلی و جهانی، کشور بتواند به اهداف بلندپروازانه خود دست یابد. ۵۵ میلیون تن ظرفیت تولید فولاد تا سال ۲۰۲۵).

این در حالی است که به گفته وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکنون تنها نیمی از هدف محقق شده است. این موضوع این تصور را ایجاد می کند که بخشی از ظرفیت جدید گندله سازی کم استفاده خواهد ماند. صادرات می تواند یکی از گزینه ها باشد، به ویژه در بازار خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)، با در نظر گرفتن حق بیمه بالا برای گلوله در آنجا.

یکی از فروشندگان گلوله های DR به متال اکسپرت گفت: «پس از قطعی سامارکو در سال گذشته، عرضه گندله در خاورمیانه کاهش یافته است که به افزایش قیمت ها کمک کرد.

شرکت معدنی برزیلی سامارکو، که در سال ۱۹۷۷ تأسیس شد، قبل از اینکه در ۵ نوامبر ۲۰۱۵ توسط دولت برزیل به حالت تعلیق درآید، پس از فروریختن دو سد متعلق به شرکتی که حاوی محصولات جانبی معدن آهن بود، تولیدکننده عمده گندله سنگ آهن بود.

این فاجعه باعث تلفات بسیاری در ولسوالی های اطراف شد که ترکیبی از آب آلوده و گل به رودخانه های مجاور سرازیر شد. این حادثه به عنوان بزرگترین حادثه زیست محیطی در تاریخ منطقه اعلام شد.

دولت ایران اخیراً از برنامه‌های خود برای ممنوعیت صادرات سنگ آهن خام تا پایان نیمه اول سال آینده (۳۱ مرداد ۱۳۹۶) با هدف افزایش عرضه در بازار داخلی و رفع نیاز کارخانه‌های فولادسازی داخلی خبر داده است. این امر ممکن است در را برای صادرات مواد خام تصفیه شده، به ویژه گلوله، با در نظر گرفتن گسترش ظرفیت پردازش در مقیاس بزرگ باز کند. با وجود آن، پتانسیل صادراتی ایران در این بخش به دلیل عامل حمل و نقل زیر سوال است. به عنوان مثال، معدن سنگان که میزبان MSC، KSC، IMIDRO و برخی پروژه های خصوصی است، در شمال شرق کشور و دور از بنادر اصلی صادراتی قرار دارد.

به گفته علی صدیقی فر، مدیرعامل مجتمع سنگ آهن سنگان (SIOC)، سنگان به دلیل هزینه حمل ۲۵ دلاری در هر تن از معدن به بنادر جنوب، قصد صادرات سنگ آهن را ندارد.