نقش تعاون در بحران های اقتصادی
به گزارش خبرنگاراقتصادی خبرگزاری تسنیم، در میانه‌ی بحران‌های ناشی از جنگ، زمانی که زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی کشورها آسیب می‌بینند، بخش تعاون به‌عنوان یکی از بازوهای توانمند جامعه مدنی نقش بی‌بدیلی در حفظ انسجام اجتماعی، تأمین نیازهای حیاتی مردم و بازسازی پس از بحران ایفا می‌کند.
در بسیاری از کشورهایی که با جنگ‌های داخلی یا تجاوز خارجی مواجه شده‌اند، تعاونی‌ها با تکیه بر اصل مشارکت داوطلبانه، توانسته‌اند خدمات اولیه از جمله توزیع مواد غذایی، تأمین آب آشامیدنی، مراقبت‌های بهداشتی، و حتی آموزش را برای جوامع جنگ‌زده فراهم کنند. این تشکل‌ها با ساختاری مردمی، انعطاف‌پذیر و کم‌هزینه، سریع‌تر از نهادهای دولتی یا سازمان‌های بزرگ بین‌المللی وارد عمل می‌شوند.
مطالعه موردی: تعاونی‌های کشاورزی در سوریه
در دوران جنگ داخلی سوریه، بسیاری از تعاونی‌های کشاورزی محلی در مناطق شمالی و شرقی کشور، علی‌رغم تهدیدات امنیتی، به تولید و توزیع محصولات کشاورزی ادامه دادند. این تعاونی‌ها با سازمان‌دهی منابع محدود و استفاده از نیروی کار داوطلب، مانع از وقوع قحطی در برخی مناطق شدند.
بهمن عبداالهی؛ رئیس اتاق تعاون ایران در نامه ای به ” آنتونیو گوترش” دبیر کل سازمان ملل متحد در پی حمله نظامی رژیم صهیونیستی به خاک کشور عزیزمان از وی خواست تا در جایگاه دبیرکل این سازمان، از تمامی ظرفیت‌های حقوقی، دیپلماتیک و اجرایی برای توقف فوری این روند خطرناک، غیرقانونی و ضدبشری استفاده شود.
وی بیان کرد: با عنایت به اعلام رسمی سال جاری میلادی به عنوان «سال جهانی تعاونی‌ها» از سوی نهادهای بین‌المللی و سازمان ملل متحد، این سال می‌توانست به نقطه عطفی در جهت ارتقاء جایگاه نهادهای تعاونی به‌عنوان ساختارهایی مبتنی بر همبستگی، مشارکت داوطلبانه، عدالت اجتماعی و توسعه پایدار تبدیل شود. در بسیاری از کشورهای جهان، تعاونی‌ها به‌ویژه در بحران‌های اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی، نقشی بی‌بدیل در تاب‌آوری و پایداری جوامع ایفا کرده‌اند.
با این حال، اکنون که جهان می‌بایست بیش از هر زمان دیگری به سمت تقویت بنیان‌های مشارکت‌مدار مردمی و حمایت از ساختارهای جامعه‌محور حرکت کند، متأسفانه شاهد وقوع رخدادهایی هستیم که اساس چنین ارزش‌هایی را در معرض تهدید قرار داده است. در روز‌های اخیر، جمهوری اسلامی ایران هدف تجاوز مستقیم و آشکار رژیم صهیونیستی قرار گرفته است؛ اقدامی خصمانه و مغایر با کلیه اصول حقوق بین‌الملل، منشور سازمان ملل متحد و قواعد مسلم انسان‌دوستانه، که تبعات آن به‌شدت فراتر از سطوح نظامی بوده و مستقیماً زندگی، امنیت، معیشت و ساختارهای اجتماعی ملت ایران، از جمله نهادهای گسترده تعاونی، را تحت تأثیر قرار داده است.
در ادامه این نامه آمده است: شبکه تعاونی‌های ایران متشکل از میلیون‌ها نفر از شهروندان، در قالب هزاران تشکل و اتحادیه در حوزه‌های گوناگون از جمله کشاورزی، تولید، توزیع کالا و خدمات، صنایع دستی، مسکن، حمل‌ونقل، بیمه و مالی، زنان، جوانان، و اقشار آسیب‌پذیر می‌باشد. این شبکه گسترده که محصول دهه‌ها تلاش برای ایجاد عدالت اجتماعی، اشتغال پایدار و مشارکت واقعی مردم در اقتصاد ملی است، در اثر شرایط ناشی از جنگ و ناامنی، با اختلالاتی جدی در عملکرد، تهدید زیرساخت‌ها و آسیب‌های روحی، اجتماعی و اقتصادی اعضای خود مواجه شده است.
این نامه می افزاید: تعاونی‌ها در ایران تنها نهادهای اقتصادی نیستند، بلکه سنگ‌بنای حیات اجتماعی و انسجام مردمی‌اند. در مناطقی که اکنون تحت تأثیر مستقیم تهدیدات نظامی و شرایط فوق‌العاده قرار گرفته‌اند، هزاران تعاونی با منابع محدود اما اراده‌ای استوار، در حال خدمت‌رسانی به جوامع محلی هستند. استمرار این شرایط، بی‌هیچ تردیدی، می‌تواند به تضعیف جبران‌ناپذیر این سرمایه اجتماعی و تخریب کامل نهادهای مشارکت‌محور در کشور بینجامد.
با استناد به اصول اساسی مندرج در منشور ملل متحد، به‌ویژه در زمینه احترام به تمامیت ارضی کشورها، منع استفاده از زور، حمایت از صلح و امنیت بین‌المللی و ضرورت حفظ حقوق بنیادین ملت‌ها، اتاق تعاون ایران به‌عنوان نهاد رسمی و ملی متولی بخش تعاون، از جنابعالی تقاضا دارد تا در جایگاه دبیرکل سازمان ملل متحد، از تمامی ظرفیت‌های حقوقی، دیپلماتیک و اجرایی آن سازمان برای توقف فوری این روند خطرناک، غیرقانونی و ضدبشری استفاده شود.
در این نامه آمده است: بی‌تردید، سکوت یا تأخیر در واکنش به این اقدامات، تنها به تداوم بی‌ثباتی در منطقه منجر نخواهد شد، بلکه پیامدهایی مخرب برای ساختارهای اجتماعی درون کشورها، از جمله شبکه‌های تعاونی و جامعه‌محور، به‌دنبال خواهد داشت. این امر به‌ویژه در سالی که بنا بوده نماد برجسته‌سازی نقش تعاونی‌ها در ساختن جهانی عادلانه‌تر و تاب‌آورتر باشد، نگران‌کننده و مغایر با روح اهداف جهانی سال تعاون است.
ما انتظار داریم سازمان ملل متحد، در چارچوب مسئولیت تاریخی و اخلاقی خود، ضمن محکومیت صریح تجاوزات اخیر، اقدامات مشخص و الزام‌آوری را برای جلوگیری از تکرار چنین رفتارهایی و حمایت از ملت‌ها در برابر تجاوزات غیرقانونی به‌عمل آورد.
در پایان آمده است: اتاق تعاون ایران آمادگی خود را برای هرگونه همکاری، تبادل نظر و مشارکت در گفت‌وگوهای بین‌المللی با هدف صیانت از صلح، توسعه و انسجام اجتماعی اعلام می‌دارد.
با این حال، تعاونی‌ها در شرایط جنگی با مشکلاتی چون کمبود منابع مالی، عدم دسترسی به بازار، و تهدیدهای امنیتی مستقیم روبه‌رو هستند. کارشناسان معتقدند حمایت هدفمند از این بخش توسط دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی می‌تواند نقش آن‌ها را در مدیریت بحران و بازسازی پس از جنگ تقویت کند.
در جهانی که همچنان با درگیری‌ها و بحران‌های انسانی روبه‌روست، توجه به ظرفیت‌های بخش تعاون، نه‌تنها یک ضرورت اقتصادی، بلکه گامی در جهت تحقق عدالت اجتماعی و توسعه پایدار است.
[انتهای پیام]
منبع: تسنیم