چرا راش طلای سرمایه گذاری ایران کند بوده است؟

هنگامی که ایران در سال ۲۰۱۵ قرارداد تاریخی خود را با قدرت های جهانی امضا کرد و برنامه هسته ای خود را در ازای لغو تحریم ها محدود کرد، بسیاری انتظار داشتند که سرمایه گذاری برای سرمایه گذاری هجوم بیاورد.

در گزارش خبرگزاری فرانسه آمده است، با وجود هجوم هزاران نماینده تجاری از سراسر اروپا، آسیا و فراتر از آن به تهران، معاملات بزرگ به کندی ظاهر می شود. متن کامل به شرح زیر است:

این باعث می شود که توافق روز دوشنبه با غول انرژی فرانسوی توتال، که منجر به یک پروژه ۲۰ ساله ۴.۹ میلیارد دلاری برای توسعه میدان گازی فراساحلی در ایران شود، یک پیشرفت بالقوه برای این کشور باشد.

 چه کسی تاکنون معاملات انجام داده است؟

سرمایه گذاری های عمده اندک بوده است.

شرکت خودروسازی فرانسوی PSA به سرعت از بلوک خارج شد و در ژوئن ۲۰۱۶ یک قرارداد ۴۰۰ میلیون یورویی برای ساخت خودروهای پژو با ایران خودرو ایران خودرو و یک قرارداد ۳۰۰ میلیون یورویی در اکتبر برای ساخت سیتروئن با سایپا ایران امضا کرد.

گروه هتل‌داری آکور می‌گوید که روی ۱۰ تا ۱۵ پروژه در ایران کار می‌کند و امیدوار است از رونق گردشگری پس از توافق هسته‌ای سرمایه‌گذاری کند.

تنها معاملات سرفصل دیگر برای هواپیما بوده است، اما در اینجا پول به سمت دیگری رفته است، مانند میلیاردها دلاری که ایران ایر برای خرید ۱۰۰ هواپیما از ایرباس و ۸۰ هواپیما از بوئینگ هزینه کرده است.

مجموعه‌ای از معاملات به اصطلاح اولیه یا «اکتشافی» توسط شرکت‌های بزرگی از جمله رنو، هیوندای و شل وجود داشته است، اما تاکنون هیچ کدام به سرمایه‌گذاری واقعی تبدیل نشده است.

گزارش تجاری سازمان ملل که در ژوئن منتشر شد، حاکی از آن است که کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال گذشته تنها ۳.۴ میلیارد دلار است که بسیار کمتر از ۴.۷ میلیارد دلاری است که در سال ۲۰۱۲ قبل از تحریم‌ها دریافت کرده بود، و حتی در همان جهان هدف ۵۰ میلیارد دلاری تعیین‌شده توسط رئیس‌جمهور حسن نیست. روحانی زمانی که توافق هسته ای را امضا کرد.

 چه چیزی آنها را نگه می دارد؟

دو چیز: تحریم های آمریکا و اقتصاد داخلی ایران.

اگرچه بسیاری از تحریم‌های بین‌المللی تحت توافق هسته‌ای برداشته شدند، واشنگتن بسیاری از تحریم‌های خود را به اتهامات مختلف حفظ کرد.

قانونگذاران آمریکایی در حال تشدید این تحریم‌ها هستند و بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی را نگران می‌کنند که ممکن است با جریمه‌های هنگفتی روبرو شوند یا از کار در ایالات متحده منع شوند، و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرده است که توافق هسته‌ای را به طور کامل پاره خواهد کرد.

شرکت‌ها با سردردهای عمده‌ای مواجه هستند. اما حتی بدون تهدید تحریم ها، ایران به دلیل تشریفات اداری فراگیر، بخش بانکی فلج شده توسط بدهی های سمی و ارز در نوسان، یک چشم انداز سرمایه گذاری پرخطر باقی می ماند.

همه اینها بسیاری از سرمایه گذاران را ترسانده است، و مهمتر از همه، بانک های جهانی نیاز به تامین مالی معاملات بلندمدت داشتند.

 بعدی چه می‌آید؟

همه نگاه ها به واشنگتن است، جایی که دولت ترامپ در بحبوحه بررسی ۹۰ روزه درباره پایبندی به توافق هسته ای است.

سایر امضاکنندگان – بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه – مصمم هستند که این توافق را زنده نگه دارند، که اجرای تحریم‌ها را برای ایالات متحده مانند گذشته دشوار می‌کند.

اما ایالات متحده قدرت بی نظیری برای جریمه شرکت های خارجی دارد. بسیاری جریمه ۸.۹ میلیارد دلاری را که فقط سه سال پیش برای بانک فرانسوی BNP Paribas اعمال شد، با ناراحتی به یاد می آورند.

ایران امیدوار است که قرارداد روز دوشنبه توتال به سایر شرکت‌ها اطمینان دهد که وارد شوند و یک بانک بین‌المللی نیز به همین ترتیب این هجوم را به دست خواهد آورد و باعث آغاز هجوم طولانی‌مدت انتظار طلا شود.

اما در حال حاضر، این یک بازی منتظر باقی مانده است.