چرا نان گران نمی‌شود؟
به گزارش خبرنگار ایمنا ، تعیین قیمت جدید نان موضوعی است که در سال جاری و با افزایش هزینه حامل‌های انرژی، همچنین افزایش حقوق و دستمزد کارگران یکی از مهم‌ترین مطالبات نانوایان بوده است.
از ابتدای سال جاری و با اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، دولت سیزدهم اعلام کرد که تصمیمی مبنی بر افزایش قیمت نان ندارد.
طرح هدفمندی یارانه آرد در این زمینه و با هدف جلوگیری از قاچاق آرد در دو مرحله تاکنون اجرایی شده است، طرحی که منتقدان بسیاری دارد.
دولت در نخستین مرحله اجرای این طرح، همه نانوایی‌ها را مجهزبه دستگاه کارتخوان هوشمند کرد تا میزان نان به فروش رسیده توسط نانوایان مشخص شود. در این طرح روزانه به تعداد نانی که نانوا به فروش می‌رساند مبلغ تشویقی به حساب نانوایان واریز می‌شد.
البته درحال‌حاضر و با وجود حذف ارز ترجیحی و اصلاح پرداخت یارانه نان، قیمت آرد برای نانوایان دولتی همچون گذشته و به صورت یارانه‌ای محاسبه می‌شود.
تخلفاتی نیز در این طرح توسط نانوایان مشاهده شد که عمده دلیل آن همان تغییر نکردن قیمت نان و به‌صرفه‌نبودن این شغل است. درواقع آن‌طورکه کارشناسان معتقدند دولت اکنون یارانه نان را از جیب نانوایان پرداخت می‌کند و این پیش‌بینی وجود دارد که در سال آینده با بحران نان و خروج نانوایان از این شغل مواجه شویم.
در این خصوص محمدرضا خواجه، عضو کمیته نان طیب آستان قدس و نایب‌رئیس انجمن علوم و فنون غلات به خبرنگار ایمنا می‌گوید: همه کارشناسان حوزه نان معتقدند که منطقی‌ترین و بهترین راه برای غلبه بر بحران نان در کشور، ترمیم نرخ گندم متناسب با افزایش نرخ جهانی آن است که به دنبال آن قیمت نان نیز باید متناسب با افزایش نرخ آرد و قیمت تمام شده آن در کشور افزایش یابد.
وی اضافه می‌کند: درست است که رئیس‌جمهور از ابتدای سال تاکید کرد نان نباید گران شود، اما زمانی می‌توان از گران شدن نان جلوگیری کرد که همه مؤلفه‌های تولید کنترل شده و گران نشود.
نایب‌رئیس انجمن علوم و فنون غلات می‌گوید: درحالی‌که آب، برق، گاز، بیمه، دستمزد، اجاره، افزودنی‌ها، ملزومات و تجهیزات نانوایی که ازجمله عوامل مؤثر بر قیمت تمام‌شده نان است، افزایش قیمت قابل توجهی داشته است، شاهد تاکید دولت بر گران نشدن نان هستیم.
آرد کمتر از ۲۰ درصد در هزینه تولید نان نقش دارد
خواجه با بیان اینکه فقط یکی از مؤلفه‌های تولید نان، آرد است که کمتر از ۲۰ درصد در نرخ نان نقش دارد، اضافه می‌کند: ۸۰ درصد نرخ نان را هزینه‌های جاری و پرسنلی تشکیل می‌دهد.
وی ادامه می‌دهد: دولت‌های قبل نمی‌دانستند و نتوانستند در زمینه نان به خوبی عمل کنند و نرخ نان را همگام با نرخ گندم جهانی ترمیم نکردند که همین موضوع منجر به افزایش شکاف بین آرد دولتی و آزاد به مرز ۶۰۰ هزار تومان شد.
مصوبه مجلس برای آزادسازی نانوایی‌ها اجرایی نشده است
این کارشناس می‌گوید: در ابتدای سال ۹۳ یک کیسه آرد دولتی ۳۳ هزارتومان و قیمت آرد آزاد ۴۵ هزارتومان بود. همزمان در همین برهه زمانی، مجلس مصوبه‌ای مبنی بر اینکه باید سالانه ۲۰ درصد نانوایی‌های دولتی آزادسازی شود، تصویب کرد تا شکاف قیمتی آرد دولتی و آزاد به صفر برسد.
وی اضافه می‌کند: این مصوبه فقط یک سال اجرا و درصد کمی از نانوایی‌ها آزاد شد. به علت فشارهای غیرتخصصی توسط افراد غیرکارشناس، این مصوبه معطل ماند و اکنون به شرایطی رسیده‌ایم که نه می‌توان نرخ نان را گران کرد و نه دولت حاضر است حق نانوایان را پرداخت کند.
این کارشناس می‌گوید: سخنگوی وزارت اقتصاد و مجری طرح هدفمندی یارانه نان اعلام کرده است که هر سه سال یک بار قیمت جدید نان را ابلاغ می‌کنند. این افشاگری با هیچ‌یک از تعالیم دینی ما همخوانی ندارد و به ضرر نان و نانوا خواهد بود. هیچ معیار عقلی اجازه نمی‌دهد حق تولیدکننده به مشتری داده شده و از نانوا توقع تولید نان با کیفیت خوب داشته باشیم.
خواجه تاکید می‌کند: درحالی‌که براساس قانون کار حقوق افراد سر سال افزایش باید افزایش یابد اما قیمت نان تغییری نمی‌کند. منبع تأمین یارانه نان دلارهای نفتی است اما این یارانه متناسب با افزایش هزینه‌های جاری و پرسنلی نان نیست.
وی تصریح می‌کند: در سال ۱۴۰۱ حقوق کارگران نانوایی ۵۷ درصد افزایش یافت اما دولت تعیین کرد که نرخ نان نباید افزایش یابد این موضوع با منطق اقتصاد همخوانی ندارد. این موضوع نشان‌دهنده بی‌اطلاعی از فرایند تولید نان در کشور است.
یارانه از جیب تولیدکننده پرداخت می‌شود
به گفته این کارشناس، دولت فقط به دنبال دادن یارانه از جیب تولیدکننده به مصرف‌کننده است، این اتفاق به جز نان در سایر حوزه‌ها نیز اتفاق افتاده که منجربه خروج تولیدکنندگان از فعالیت تولیدی خود شده است. در صورت ادامه این روند شاهد بروز بحران نان در سال آینده خواهیم بود به نحوی که نه تنها با کمبود نان مواجه می‌شویم بلکه بسیاری از نانوایی‌ها تعطیل می‌شود.
سقوط نان نتیجه سیاست‌های غلط است
خواجه با تاکید بر اینکه کار کردن در نانوایی با قیمت‌های فعلی توجیه اقتصادی ندارد، اضافه می‌کند: تنها راهکار این است که قیمت نان نیز همچون لبنیات آزادسازی و یارانه نان مستقیماً به افراد پرداخت شود. اعضا تیم هدفمندی یارانه آرد معتقدند اسمی از گران شدن نان نباید آورده شود و از سایر راه‌ها باید اقدام کرد. با انجام این اقدامات در طول سال‌های گذشته نان کشور آسیب دیده و کیفیت آن از بین رفته است.
وی تصریح می‌کند: سقوط و تشدید ضایعات نان و تخریب سلامتی مردم نتیجه به‌کارگیری این سیاست‌ها خواهد بود.
این کارشناس خاطرنشان می‌کند: اعضای تیم هدفمندی یارانه آرد به دنبال آن هستند که از تهران نان کل کشور را کنترل کنند. این کار امکان‌پذیر نیست زیرا کشور ما دارای اقلیم، نوع نان و وزن چانه‌های متفاوتی است. کنترل نان از راه دور امکان ندارد و این طرح، آینده تاریکی دارد.
[انتهای پیام]