کلان داده می تواند خدمات بانکی را بهبود بخشد

در ماه‌های اخیر بانک مرکزی ایران مرزهای جدیدی را برای نظام بانکی تعیین کرده است و از گرفتار شدن بیشتر آنها در رقابت جنون‌آمیز برای جذب سپرده جلوگیری می‌کند.

اقدام CBI پس از آغاز جنگ نرخ بهره توسط وام دهندگان صورت گرفت که سود سپرده‌ها را تا ۲۸ درصد افزایش داد. ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی، در دیدار با روسای بانک‌ها، بارها گفته است که بانکداری صرفاً «جذب سپرده» نیست. رقابت سالم زمانی وجود دارد که اصول، حرفه ای بودن و هنجارهای مدیریت ریسک رعایت شود.

CBI هنوز چارچوب عملیات بانکی سالم را روشن نکرده است. با این حال، به نظر می رسد داده های بزرگ راه حلی ممکن برای این موضوع باشد.

شبکه بانکی روزانه نزدیک به ۲۰۰ میلیون تراکنش انجام می دهد که ۹۰ درصد آن به صورت الکترونیکی است. علاوه بر این، حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون نفر در سراسر کشور از خدمات بانکداری الکترونیکی استفاده می کنند. این یک فرصت عالی برای بانک ها است تا تجزیه و تحلیل ریسک، کیفیت خدمات خود را بهبود بخشند و به مشتریان تجربه بهتری ارائه دهند.

ناصر غانم زاده، مدیر شتابدهنده فردا فینوا، وابسته به بانک آینده، گفت: «داده های بزرگ به بانکداران اجازه می دهد تا ارزش بیشتری برای مشتریان خود ایجاد کنند، زیرا تجزیه و تحلیل روندها و رفتار مشتریان به آنها کمک می کند تا خدمات با کیفیتی را برنامه ریزی کنند و ارائه دهند.

او گفت: «همه بانک‌ها اساساً از یک مدل تجاری استفاده می‌کنند، بنابراین اگر مشتریان بیشتری می‌خواهند باید ارزش بیشتری ایجاد کنند.» “آنها همچنین باید به نیازهای مشتریان رسیدگی کنند.”

استفاده از کلان داده ها دغدغه اصلی بانک ها است و باید باشد. متأسفانه در ایران ما حتی از داده های کوچک هم استفاده نمی کنیم. آنها (بانک‌ها) حتی از منابع ارزشمندی که در اختیار دارند، یعنی حجم عظیمی از داده‌های مربوط به تراکنش‌های مشتریان، آگاه نیستند.

او به «Drupz» اشاره کرد، یکی از استارت‌آپ‌های فین‌تک که در فردا Finnova توسعه یافته و رفتار کاربران بانکداری الکترونیک را به کار می‌گیرد و به آن‌ها کمک می‌کند تا در پول خود صرفه‌جویی کنند.

“این یک مورد ساده از فرصت ایجاد شده توسط داده های بزرگ است.” همچنین می‌تواند به بانک‌ها کمک کند وقتی می‌خواهند به مشتریان وام بدهند، تصمیمات بهتری بگیرند.

“امنیت داده ها نیز مهم است. بانک ها می توانند تمام تحلیل ها را خودشان انجام دهند یا از شرکت های ثالث استفاده کنند.»

وی خاطرنشان کرد: استارت آپ های داخلی پتانسیل بالایی برای کمک به بانک ها دارند، اما بانکداران به آنها اعتماد ندارند. “هیچ چیز اتفاق نخواهد افتاد مگر اینکه طرز فکر بانکداران تغییر کند.”

 نگرانی های بانکداران

علی رضازاده، معاون فناوری اطلاعات بانک انصار معتقد است که جمع‌آوری داده‌ها چالش بزرگی برای استفاده از کلان داده در بخش بانکی است. او گفت: «با پیشرفت فناوری، ما همچنین به روش‌های مدرن برای جمع‌آوری داده‌ها نیاز داریم.

وی گفت: «بانک‌های ایرانی در گذشته به داده‌های بزرگ نیاز نداشتند، اما اکنون باید مشتریان خود را دسته‌بندی کرده و آینده عملیات خود را تحلیل کنند.

به گفته بانکدار ابتدا بانک ها باید هدف نهایی استفاده از کلان داده را روشن کنند. “آنها همچنین باید درک روشنی از مسیر خود و نوع داده هایی که نیاز دارند و به دنبال آن هستند داشته باشند.”

رضازاده معتقد است متخصصان داخلی دانش لازم برای توسعه بسترهای مورد نیاز را دارند.

با این حال، مرتضی بوکا، معاون فناوری اطلاعات موسسه اعتباری ملل (عسکریه سابق) معتقد است که برای ترویج استفاده از داده های بزرگ به فناوری خارجی نیاز است.

او در نشست «داده‌های بزرگ در شرکت‌های بزرگ» گفت: «دانش وارداتی به‌عنوان مبنای پیشرفت‌های آتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و سپس می‌توانیم از کارشناسان جوان خود استفاده کنیم.

متمرکز کردن پایگاه‌های اطلاعاتی پراکنده یکی دیگر از چالش‌های اصلی به کارگیری کلان داده در سیستم بانکی است. در حال حاضر پایگاه‌های اطلاعاتی مختلفی در سازمان‌های مختلف مانند داده‌های هویتی در سازمان ثبت احوال کشور یا سازمان تامین اجتماعی وجود دارد.

او گفت: «بانک‌ها باید به جای توسعه پایگاه‌های اطلاعاتی پراکنده، همه این مجموعه‌داده‌ها را گرد هم بیاورند.» «بانک‌ها خودشان نیز می‌توانند به یک شبکه داده در سراسر کشور کمک کنند».