گندم را چند نرخی نکنید! / حاشیه‌های بازار خودرو برای گندم هم تکرار می‌شود؟

اقتصاد آنلاین – سپیده قاسمی؛ جایزه تحویل گندم ” و “هزینه‌های کود و بذر” عناوینی هستند که اخیراً سخنگوی دولت درباره اصلاح قیمت خرید تضمینی گندم استفاده کرده است. طبق اعلام علی بهادری جهرمی؛ دولت علاوه بر مبلغ ۱۱ هزار و پانصد تومان قیمت گندم، هزار و پانصد تومان برای بخشی از هزینه‌های کود و بذر و ۲ هزار تومان نیز جایزه تحویل گندم برای کشاورزان تصویب کرده است.

اعلام این قیمت از سوی سخنگوی دولت به شدت مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفته است به گفته آن‌ها؛ این اعلام قیمت مبنای قانونی ندارد چرا که مطابق با آخرین اصلاحیه قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی، تعیین قیمت خرید تضمینی گندم بر عهده شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی کشور است. به عبارت دیگر، طبق قانون فقط شورا حق تعیین و اعلام قیمت را دارد نه دولت!.

به اعتقاد کارشناسان؛ علاوه بر تخلف قانونی عنوان شده، شیوه اعلام قیمت از سوی سخنگوی دولت وجوه دیگر قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی را نیز نقض کرده است. این قانون به صراحت عنوان می‌کند که، به منظور نیل به خودکفایی در محصولات اساسی کشاورزی شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی موظف است، قیمت تضمینی محصولات اساسی کشاورزی را با در نظر گرفتن هزینه‌های واقعی تولید و سود متعارف، حفظ رابطه مبادله داخل و خارج بخش کشاورزی، آخرین نرخ تورم اعلامی مرکز آمار ایران، هزینه تمام‌شده محصول مشابه وارداتی شامل هزینه خرید در مبدأ، هزینه‌های حمل و نقل، تعرفه‌های وارداتی، هزینه‌های حمل داخلی کشور و سایر هزینه‌های مترتب بر واردات محصول مشابه تعیین کند.

به عبارت دیگر، شورا موظف است با در نظر گرفتن این معیار‌ها، یک قیمت مشخص را تعیین و اعلام کند.

این در حالی است که، سخنگوی دولت با به کار بردن عناوینی مانند مبلغی برای “جایزه تحویل گندم ” و “هزینه‌های کود و بذر”، چند قیمت را برای خرید تضمینی گندم اعلام کرده است. به این معنی که، دولت سه نرخ برای قیمت خرید تضمینی گندم تصویب کرده است نرخ اول، مبلغ ۱۱ هزار و پانصد تومان (نرخ اعلامی در شهریور ماه ۱۴۰۱) نرخ دوم، ۱۳ هزار تومان ( مبلغ ۱۱ هزار و پانصد تومان به علاوه یک هزار و پانصد تومان هزینه‌های کود و بذر) و نرخ سوم، ۱۵ هزار تومان (مبلغ ۱۱ هزار و پانصد تومان به علاوه یک هزار و پانصد تومان هزینه‌های کود و بذر و جایزه تحویل گندم به دولت) است.

به باور کارشناسان، سخنگوی دولت با این اقدام چند نرخی را به بازار گندم القا کرده است. بازار چند نرخی برای گندم می‌تواند سرنوشت بازار خودرو را برای این محصول رقم بزند. بازاری پر نوسان همراه با افزایش قیمت‌های غیرواقعی، با این تفاوت که خودور کالای اساسی نبوده و با امنیت غذایی کشور گره نخورده است.