۳ طرح تامین مالی برای توسعه بندر چابهار

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: در حال حاضر سه نوع سرمایه گذاری برای توسعه بندر چابهار در حال انجام است که مجموعا بالغ بر ۵۶۵ میلیون دلار است.

به گزارش پایگاه خبری« عصرخودرو » به نقل از ایسنا، محمد جواد محمدی گفت: طرح سرمایه گذاری سه مرحله ای توسعه بندر چابهار شامل سرمایه گذاری ۳۳۰ میلیون دلاری از محل صندوق توسعه ملی ایران، ۱۵۰ میلیون دلار فاینانس توسط هند و ۸۵ میلیون دلار طرح ساخت – بهره برداری – انتقال (BOT) از این کشور است. به نقل از سایت رسمی وزارت راه و شهرسازی، سعیدنژاد گفت:

توسعه بندر شهید بهشتی چابهار از سال ۱۳۸۶ آغاز شد و در دولت قبل نزدیک به ۳۶ درصد پیشرفت داشت. سه طرح سرمایه گذاری فوق الذکر توسط دولت فعلی اضافه شد.»

BOT شکلی از تامین مالی پروژه است که در آن یک نهاد خصوصی از بخش خصوصی یا دولتی امتیازی برای تامین مالی، طراحی، ساخت و بهره برداری از تسهیلات مندرج در قرارداد امتیاز دریافت می کند. این امر پیشنهاد دهنده پروژه را قادر می سازد تا هزینه های سرمایه گذاری، عملیاتی و نگهداری خود را در پروژه بازیابی کند.

بندر چابهار در جنوبی ترین نقطه ایران در خلیج عمان قرار دارد. این بندر در کنار مرز اقیانوس هند و دریای عمان قرار دارد و تنها بندر ایرانی است که دسترسی مستقیم به اقیانوس دارد. چابهار که در ۷۲ کیلومتری غرب بندر گوادر پاکستان قرار دارد، اهمیت استراتژیک و اقتصادی زیادی برای هند دارد. این بندر پس از تکمیل، هند را قادر می‌سازد تا کالاهای خود را از چابهار به آسیای مرکزی و به ویژه افغانستان، بدون عبور از رقیب اصلی خود پاکستان یا منطقه مورد مناقشه کشمیر ارسال کند.

سعیدنژاد با اشاره به اینکه تمامی مبلغ ۳۳۰ میلیون دلاری که صندوق توسعه ملی وعده داده بود به طور رسمی مورد تایید قرار گرفته است، گفت: بخشی از این مبلغ قبلاً توسط صندوق اختصاص یافته است. وی میزان آن را مشخص نکرد.

در مورد ۱۵۰ میلیون دلاری که هند ارائه خواهد کرد، این مقام ابراز امیدواری کرد که روند تخصیص بودجه به زودی تکمیل شود.

در ماه می سال گذشته، هند یادداشت تفاهمی با ایران برای سرمایه گذاری در توسعه این بندر امضا کرد. این توافق در پی مذاکرات جامع بین نیتین گادکاری وزیر حمل و نقل جاده ای، بزرگراه و کشتیرانی هند و عباس احمد آخوندی وزیر راه و شهرسازی ایران حاصل شد.

ایران قصد دارد با ایجاد یک خط ریلی ۶۰۰ کیلومتری از چابهار به زاهدان (مرکز استان سیستان و بلوچستان) این بندر را به راه آهن سراسری متصل کند. به گفته آخوندی، در حال حاضر ۳۰۰ کیلومتر از این خط آهن در حال ساخت است. او از شرکت های هندی دعوت کرده است که در توسعه راه آهن مشارکت کنند.

پس از تکمیل، این خط آهن بندر چابهار را به کریدور حمل و نقل شمال به جنوب متصل می کند که به نوبه خود تجارت بین هند و کشورهای مشترک المنافع در شمال ایران را تسهیل می کند.

  بودجه برای تجهیزات  

سعیدنژاد در خصوص سرمایه گذاری ۸۵ میلیون دلاری هند که قرار است به صورت BOT انجام شود، گفت: این قرارداد به صورت رسمی امضا، ابلاغ و وارد فاز عملیاتی شده است. دولت هند نیاز به واردات تجهیزات به بندر دارد. سفارش تجهیزات بین ۱۸ تا ۲۰ ماه طول می کشد.”

از مجموع ۲۳۵ میلیون دلاری که توسط هند هزینه خواهد شد، “۱۵۰ میلیون دلار برای خرید تجهیزات دریایی و بندری، یعنی جرثقیل و لایروبی استفاده خواهد شد.”

هند و ایران در سال ۲۰۰۳ توافق کردند که این بندر را توسعه دهند، اما این سرمایه گذاری به دلیل تحریم های بین المللی بر سر برنامه انرژی هسته ای تهران پیشرفت چندانی نداشت.

هند که در حال حاضر دومین واردکننده بزرگ نفت ایران پس از چین است، طبق گزارش‌ها در حال برنامه‌ریزی برای افزایش واردات نفت خام ایران در سال ۲۰۱۶ است. در سال مالی منتهی به مارس، پالایشگاه‌های هندی ۱۴.۴ درصد نفت بیشتری از ایران با حدود ۲۵۱۱۰۰ بشکه در روز ارسال کردند. این افزایش بزرگترین رشد سالانه از سال مالی ۲۰۰۷/۰۸ بود.

گمانه زنی هایی وجود دارد که هند در حال رقابت با رقیب ژئوپلیتیک دیگری، چین، برای نفوذ بر آسیای مرکزی است. چین قراردادهای انرژی و زیرساخت به ارزش ۴۶ میلیارد دلار با پاکستان امضا کرده است و از بندر گوادر پاکستان حمایت مالی کرده است.

ایران همچنین یک توافقنامه ترانزیت سه جانبه با هند و افغانستان را برای تسهیل ترانزیت کالا از طریق چابهار پیشنهاد کرده است.