۴ دلیل اصلی رسوب کالا در بنادر؛ از تعلل در تعیین تکلیف کالاها تا مشکل دریافت شناسه بانکی

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، هرچند در قوانین و مقررات کشور، تعریف مشخصی از کالای رسوبی و یا رسوب کالا در گمرک وجود ندارد؛ ولی در تعریف و برداشت عمومی، اقلامی که مدت زیادی در بنادر، اماکن  یا انبارهای گمرکی  دپو شده باشند، در زمره کالای رسوبی محسوب می‌شوند.

گفتنی است با توجه به تعدد انبارهای گمرکی و مراجع تحویل‌گیرنده،  آمار دقیقی از میزان رسوب کالا در کشور ارائه نشده است؛ اما چالش‌های ناظر به دپوی طولانی‌مدت کالا در برخی از گمرک‌های کشور و تأکید مقامات عالی بر حل معضل رسوب نشان می‌دهد عبور از این چالش نیازمند بررسی‌های کارشناسی برای شناخت مسئله و ارائه راهکارهای مقتضی است که در گزارش حاضر تلاش شده است به‌اختصار به این موضوع پرداخته شود.

مباحث بیان شده در گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می دهد اصلاح سازوکارهای اجرایی و برخی از مقررات موضوعه می‌تواند نقش مؤثری در کاهش رسوب کالا داشته باشد که بر این اساس پیشنهادهایی چون کنترل سیستمی سقف ثبت سفارش، صدور ثبت سفارش پس از تخصیص ارز، اعمال قواعد سخت‌گیرانه بر ورود کالای بدون ثبت سفارش به اماکن گمرکی، صدور سیستمی اظهارنامه و قبض انبار متروکه و اصلاح سازوکار مالی و عملیاتی سازمان اموال تملیکی، ارائه شده است.

بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی صدور مجوز ثبت سفارش بیش از سقف و میزان مورد نیاز کشور، تعلل در تعیین تکلیف کالاها، امکان ورود کالا به بنادر و اماکن گمرکی بدون اخذ مجوزهای مورد نیاز و عدم امکان دریافت شناسه رهگیری بانکی معتبر برای برخی از اقلام واردشده به گمرک را از مهم‌ترین دلایل رسوب کالاها در مبادی ورودی عنوان کرده است.

در ادامه به ۴ وضعیت اصلی اقلام موجود در گمرکات کشور از قبیل (گمرک نشده دارای مهلت، متروکه و ضبطی، دارای سند ترخیص، گمرک نشده و متروکه نشده ) پرداخته شده است.

لازم به ذکر است، در وضعیت گمرک نشده ومتروکه نشده که یکی از مهمترین وضعیت های مربوط به رسوب کالاست، عملا مهلت ثبت سفارش  بعد از رسیدن منشا ارز و شناسه رهگیری به پایان رسیده و کالا قابلیت اظهار و ترخیص از گمرک را ندارد. این درحالی  است که صدور ثبت سفارش، به منزله پیش فاکتور بازرگان توسط سازمان متولی (وزارت صنعت، معدن و تجارت یا جهاد کشاورزی) است و پس از صدور آن، تأیید پیش تواند به خرید و انتقال کالا به انبارهای گمرکی کشور اقدام کند.