سفر یک روزه از پاریس به مادرید؟ طرح ۵۵۰ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا برای قطارهای سریع‌السیر شاید این رویا را به واقعیت تبدیل کند
کمیسیون اروپا از طرح خود برای اتصال سریع‌تر شهرهای این قاره رونمایی کرد. این طرح با هدف توسعه مناطق دورافتاده و رونق اقتصادی اجرا می‌شود. انتظار می‌رود اولین خطوط تا سال ۲۰۳۰ به بهره‌برداری برسند و خطوط بیشتری تا سال ۲۰۴۰ به آن اضافه شوند.
تصور کنید صبحانه‌تان را با یک کروسان در پاریس آغاز کنید و برای ناهار، گازپاچو را در مادرید میل کنید؛ آن هم فقط با یک سفر شش ساعته با قطار. این رویا به لطف طرح کمیسیون اروپا برای توسعه خطوط ریلی جدید و سریع‌تر در سراسر قاره، ممکن است به زودی به واقعیت بپیوندد.
آپوستولوس تزیتزیکوستاس، کمیسر اتحادیه اروپا در امور حمل‌ونقل پایدار و گردشگری، روز چهارشنبه پس از تشریح دیدگاه این نهاد اجرایی برای سفرهای ریلی سریع‌تر و بالقوه ارزان‌تر در سراسر اروپا، گفت: «امروزه خطوط ریلی پرسرعت همچنان در چند کشور عضو، یعنی اسپانیا، فرانسه، ایتالیا و آلمان، متمرکز شده‌اند. در حالی که متأسفانه اروپای مرکزی و شرقی هنوز از شبکه‌ی ارتباطی ضعیفی برخوردارند.»
او افزود: «تصور کنید سفر بین برلین و کپنهاگ به جای هفت ساعت، تنها چهار ساعت طول بکشد. در این صورت، قطعاً قطار به هواپیما ترجیح داده خواهد شد.»
این طرح قصد دارد طی دو دهه آینده، زمان سفر ریلی بین شهرهای بزرگ اروپایی را به شکل چشمگیری کاهش دهد. همچنین ایجاد خطی از تالین به ورشو – با توقف در ریگا و ویلنیوس – با مجموع زمان سفر ۷ ساعت و ۴۰ دقیقه، و نیز خطی از لیسبون به پاریس از طریق مادرید با زمان تقریبی نه ساعت، در این طرح پیش‌بینی شده است.
تا سال ۲۰۳۰، زمان سفر در مسیرهایی مانند کپنهاگ-برلین از هفت ساعت به چهار ساعت، پاریس-رم از ۱۰ ساعت و ۵۰ دقیقه به ۸ ساعت و ۴۵ دقیقه، و وین-لیوبلیانا از کمی بیش از شش ساعت به چهار و نیم ساعت کاهش خواهد یافت. تا سال ۲۰۳۵، سفر پراگ-وین به جای چهار ساعت، تنها ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه، وین-ورشو به جای ۷ ساعت و ۳۰ دقیقه، ۴ ساعت و ۱۵ دقیقه، و صوفیه-آتن به جای نزدیک به چهارده ساعت، شش ساعت طول خواهد کشید.
در فاز نهایی که قرار است تا سال ۲۰۴۰ تکمیل شود، زمان سفر بوداپست-وین از ۲ ساعت و ۴۰ دقیقه به ۱ ساعت و ۴۰ دقیقه و سفر بوداپست-بخارست از پانزده ساعت به کمی بیش از شش ساعت کاهش می‌یابد.
گزارشی که در سال ۲۰۲۳ توسط «صلح سبز» (Greenpeace) منتشر شد، نشان داد که بلیت‌های قطار به طور متوسط دو برابر گران‌تر از پروازها هستند؛ این یعنی قیمت، عامل کلیدی در ترغیب مسافران برای جایگزینی هواپیما با قطار است.
کمیسیون روز چهارشنبه اعلام کرد: «قطار سریع‌السیر باید رقابتی و مقرون‌به‌صرفه باشد.» برای دستیابی به این هدف، نهاد اجرایی اتحادیه اروپا پیشنهاد کرده است که تعداد شرکت‌های فعال افزایش یابد تا رقابت بیشتر شده و قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان کاهش پیدا کند؛ «همان‌طور که در کشورهایی مانند اسپانیا و ایتالیا مشاهده شد» و به «کاهش قیمت‌ها و رشد تعداد مسافران» منجر گردید.
کمیسیون همچنین از ارائه یک پیشنهاد قانونی برای بهبود سامانه‌های رزرو و فروش بلیت قطارهای فرامرزی خبر داد.
تزیتزیکوستاس گفت: «ما این پیشنهاد را در ابتدای سال ۲۰۲۶ ارائه خواهیم کرد تا همه مسافران بتوانند تنها با یک کلیک بر روی تلفن همراه یا کامپیوتر خود، بلیت‌های فرامرزی را از شرکت‌های مختلف و به صورت چندوجهی رزرو و خریداری کنند.»
خطوط جدید نیازمند سرمایه‌گذاری هنگفتی برای اتحادیه اروپا – حدود ۵۵۰ میلیارد یورو – خواهند بود و کمیسیون قصد دارد یک استراتژی تأمین مالی با ترکیبی از منابع دولتی و خصوصی تدوین کند. این نهاد همچنین در نظر دارد ظرفیت تولید قطار در اروپا را افزایش دهد.
به گفته کمیسیون، در حال حاضر سفارش یک قطار جدید بین چهار تا شش سال زمان می‌برد، در حالی که رقبا، به‌ویژه در آسیا، با سرعت بسیار بیشتری عمل می‌کنند.