سایمون جک: کسبوکارها میپرسند — رشد چه شد؟

در بودجه پر از سیاستهای دولت، حتی یک اقدام هم نتوانست پیشبینی رشد برای پنج سال آینده را تغییر دهد — این ارزیابی سختگیرانه پیشبین رسمی دولت، دفتر مسئولیت بودجه (OBR) بود.
برای حکومتی که رشد اقتصادی را بهعنوان اولویت اصلی خود اعلام کرده، این حتماً مایهٔ ناامیدی است.
از همه مهمتر، اگرچه OBR پیشبینی رشد برای امسال را ارتقا داد، اما برای هر سال پس از آن تا سال ۲۰۳۰ پیشبینیها را کاهش داد.
اگرچه شرکتها از اینکه در مقایسه با بودجهٔ قبلی که شامل افزایش ۲۵ میلیارد پوندی بیمهٔ ملی کارفرمایان بود، آسیب ندیدهاند، اطمینان حاصل کردند؛ اما تدابیر واقعی و معنادار به نفع کسبوکارها به ندرت یافت شد.
تعجبی نیست که بسیاری از رهبران کسبوکار میپرسند: «رشد کجاست؟»
حتی بخشهایی که بهعنوان دریافتکنندگان کمک ویژه، مانند خردهفروشان خیابان اصلی و صنعت مهماننوازی، ذکر شدند، اصرار دارند که هزینههای عملیاتیشان بهواسطه افزایش مالیات بر مستغلات تجاری و هزینههای کارگری بهطور قابلتوجهی افزایش خواهد یافت.
مالیات کسبوکار مالیاتی است که بر املاک غیرمسکونی مانند فروشگاهها، میهمانیها و ادارات وضع میشود.
دولت اعلام کرد که برای ۷۵۰,۰۰۰ شرکت خردهفروشی و مهماننوازی خیابان اصلی، مالیات کسبوکار را با استفاده از درصدی کمتر از ارزش ارزیابیشدهٔ محل محاسبه میکند، اما این نرخ مالیاتی کاهشیافته آنچنان سخاوتمندانه نبوده که انتظار میرفت.
در همان زمان، بسیاری از شرکتها شاهد افزایش ارزش ارزیابیشدهٔ خود بوده و باید از حذف تخفیف ۴۰٪ دوران کووید که از آوریل منقضی میشود، عبور کنند.
نتیجهٔ خالص این است که با وجود برخی تسهیلات انتقالی، بسیاری از آنها شاهد افزایش چشمگیری در قبض مالیات کسبوکار خود خواهند بود.
افزایش حقوق ۸٫۵٪ برای افراد ۱۸ تا ۲۰ ساله بر پایه حداقل دستمزد ملی، خبر خوشی برای جوانان شاغل و انگیزهای برای کسانی است که کار ندارند تا شغل پیدا کنند؛ اما با درنظر گرفتن ۱۶٫۳٪ افزایش پیشین برای همین گروه، ممکن است کارفرمایان از جذب نیروی جدید خودداری کنند.
بهگفته یکی از مدیران FTSE ۱۰۰ به بیبیسی: «آنها به همان افرادی که میخواهند کمکشان کنند صدمه میزنند و این به معنای کاهش شغلها، ساعات کار کمتر، فضای کاری کمتر و رشد کمتر خواهد بود.»
محدودیت بر طرح فداکاری دستمزد هم برای کارگران و هم برای شرکتها تأثیر منفی دارد؛ این امر میتواند منجر به کاهش مشارکتهای بازنشستگی، افزایش حقوق یا سرمایهگذاری در رشد کسبوکار شود.
یکی از اقداماتی که کمتر به آن توجه شد ولی میتواند مهم باشد، گسترش طرحهای معافیت مالیاتی برای سرمایهگذاران در شرکتهای نوپا است؛ از جمله طرح سرمایهگذاری کارآفرینی (Enterprise Investment Scheme) و صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر (Venture Capital Trusts) که به آنها اجازه میدهد در شرکتهای بزرگتر سرمایهگذاری کنند.
سخنگوی خزانهداری گفت که اقتصاد «در حال حاضر از پیشبینیها پیشی میگیرد» و رشد را «با میلیاردها پوند هزینهٔ سرمایهگذاری جدید، سرمایهگذاری قوی بخش خصوصی و اصلاحات جسورانه در برنامهریزی» پیش میبرد.
آنها افزودهاند: «این بودجه بر برنامهٔ بلندمدت ما برای رشد اقتصاد و ایجاد مشاغل مناسب دو برابر تأکید میکند.»
حقیقت این است که توانایی هر دولت یا وزیر مالیه برای «آزادسازی» رشد، بهصرفه محدود است.
اکثریت مردم فقط میخواهند با مالیات و مقررات بیش از حد مورد آزار قرار نگیرند و بتوانند زندگی خود را ادامه دهند؛ از این منظر، این بودجه نسبت به سال گذشته پیشرفت چشمگیری دارد.
با ایجاد فضای انعطافپذیرتر در برنامههای مالیاتی و هزینهای خود برای پنج سال آینده، ریچل ریوز احتمال نیاز به چنین ترکیب متنوعی از سیاستها را در سال آینده کاهش داده است.
ثبات میتواند کود قدرتمندی برای رشد باشد.
آندری هالدین، اقتصاددان ارشد پیشین بانک انگلستان، شاید بیش از حد آن را بزرگنمایی کرده باشد وقتی گفت که «رقص مالی» — ماههای حدسزنی پیش از بودجهٔ امسال — بزرگترین دلیل برای ثابت ماندن رشد در نیمه دوم سال بوده، اما این مطلقاً کمکی نکرد.
پیش از بودجه، استیو ریگبی، مدیر شرکت بزرگ خصوصی Rigby به بیبیسی گفت: «ما فقط امیدواریم این وضعیت برای کسبوکارها فاجعهبار نباشد و بتوانیم کارمان را ادامه دهیم.»
او میگوید آزمون موفق شد — اما این معیار برای دولتی که به شدت مشتاق رشد است، بسیار پایینی است.