توافق جدید کارنی برای خط لوله نفت آلبرتا، از همان ابتدا با مخالفتها روبروست

نخستوزیر کانادا، مارک کارنی، قرارداد جدیدی با استان آلبرتا امضا کرد که مسیر یک خط لوله نفت به سمت اقیانوس آرام را باز میکند؛ پروژهای که سالها توسط قلب نفتی کانادا دنبال میشده، اما با موانع قابلتوجهی مواجه است.
این توافق یک بازنگری تاریخی بین آلبرتا و اتاوا را نشان میدهد، اما استاندار بریتیش کلمبیا، دیوید ایبی، که این خط لولهٔ هنوز ساختهشده را «حاشیهساز» نامیده است، با آن مخالف است.
چالشهای سیاسی کارنی پس از اعلام توافق، زمانی واضح شد که یک وزیر برجستهٔ کابینه و محیطزیستشناس دیرینه برای اعتراض به این توافق استعفا داد.
توافقنامهٔ انرژی، خط لولهٔ پیشنهادی آلبرتا را از برخی قوانین فدرال مربوط به تغییر اقلیم معاف میکند.
در عوض، آلبرتا باید قیمتگذاری کربن خود را افزایش دهد و بزرگترین برنامهٔ جهانی جذب کربن را برای کاهش کلی انتشار گازهای گلخانهای راهاندازی کند.
برای آلبرتا، توافق پنجشنبه گامی نخستین در مسیر تحقق خط لوله پیشنهادی است.
استاندار دانیل اسمیت اظهار کرد که این توافق پایان «دوران تاریک» برای استان او را نشان میدهد، که بهطولانیمدت توسعهٔ منابعش را دچار مانع کرده بود.
در عین حال، کارنی اعلام کرد که از پروژهٔ آلبرتا حمایت میکند چرا که برای توسعهٔ اقتصادی کشور حیاتی است؛ این پروژه میتواند فروش نفت کانادایی به بازارهای آسیایی را افزایش دهد.
ایبی نارضایتی خود را از اینکه استانش در مذاکرات پیش از این توافق مشارکت نداشته، ابراز کرد.
او به خبرنگاران گفت: «خوب میشد اگر بریتیش کلمبیا هم در میز مذاکره حضور داشته باشد. بدونتردید».
او اشاره کرد که این پروژه فاقد حامی خصوصی و حمایت جوامع بومی است؛ هر دو عامل مهمی که بر ساختن آن تأثیرگذارند.
وزیر فرهنگی فدرال، استیون گیلبرت، پنجشنبه شب اعلام کرد که از کابینت کارنی استعفا داده است؛ او بهطور قاطع مخالفت خود را با این توافقنامهٔ انرژی بیان کرد و معتقد است که خط لولهٔ پیشنهادی آلبرتا «تأثیرات زیستمحیطی بزرگی خواهد داشت».
گیلبرو پیش از این بهعنوان وزیر محیطزیست خدمت میکرد و پیش از ورود به سیاست برای سازمان جهانی حمایت از آبوهوای «گریینپیس» کار میکرد. او در سال ۲۰۰۱ بهخاطر صعود به برج CN تورنتو در قالب یک کمپین آبوهوایی بههمراه فعال بریتانیایی کریس هولدن، سرپناه رسانهای شد.
او در پنجشنبه گفت که بر این باور است که بسیاری از عناصر برنامهٔ اقدام اقلیمی که بهعنوان وزیر محیطزیست اجرا کرده بود، «منفصل شدهاند یا در آستانهٔ حذف هستند».
در پاسخ، کارنی اظهار کرد که دولت او «تعهد اساسی به جاهطلبی اقلیمی و رقابتپذیریهای آبوهوایی برای کانادا» را که گیلبرت نیز به آن پایبند است، به اشتراک میگذارد.

توافقنامهای که کارنی و اسمیت امضا کردند، خط لولهٔ پیشنهادی را از ممنوعیت کشتیبارهای نفتی در سواحل بریتیش کلمبیا معاف میسازد و متعهد به لغو سقف فدرال انتشار گازهای نفت و گاز میشود؛ تغییری اساسی نسبت به سیاستهای پیشینیان کارنی، جاستین ترودو.
همچنین صراحتاً مقرر میکند که این خط لوله باید مالکیت مشترک بومیان داشته باشد و توسط یک شرکت خصوصی، نه با هزینههای مالیاتی، تأمین مالی شود.
در این توافق افزوده شده است که آلبرتا و اتاوا بهسرعت بریتیش کلمبیا را به مذاکرات پیرامون پروژه دعوت خواهند کرد.
دولت آلبرتا بهعنوان حامی اصلی پروژه، مبلغ ۱۴ میلیون دلار کانادا (۱۰ میلیون دلار آمریکا؛ ۷٫۵ میلیون پوند) متعهد شده تا پیشنهادی تدوین کند که انتظار دارد بعداً توسط بخش خصوصی پذیرفته شود.
طرح در مراحل اولیه خود قرار دارد و مسیر قطعیاش هنوز تعیین نشده است؛ اما پیشبینی میشود که تا سواحل شمالی بریتیش کلمبیا امتداد یابد و دسترسی بیشتری به آسیا فراهم کند.
بهاستناد به دادههای ۲۰۲۳ سازمان تنظیمکننده انرژی کانادا، ایالات متحده بزرگترین خریدار نفت خام کانادا است و بیش از ۹۰٪ از صادرات را تشکیل میدهد.
کارنی اعلام کرده است که وابستگیهای اقتصادی کانادا به آمریکا در مواجهه با تعرفههای محافظهکارانهای که توسط رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ اعمال شد، بهمنزلهٔ نقطهضعف تبدیل شده و او هدف دارد در دههٔ آینده صادرات غیرآمریکایی را دو برابر کند.
در مخالفت با پروژه، ایبی نگرانی خود را نسبت به این که یک خط لوله نفتی در بریتیش کلمبیا ممکن است حمایت جوامع بومی از پروژههای گاز مایع (LNG) که استانش در مسیر آنهاست، به خطر بیندازد، ابراز کرد.
او گفت: «موضوع اصلی برای ما این است که اطمینان حاصل کنیم این پروژه به یک «مصرفکنندهٔ انرژی» تبدیل نشود، در حالی که هنوز متغیرهای بسیاری باقی ماندهاند».
یک گروه نمایندهٔ بومیان ساحلی بریتیش کلمبیا در بیانیهای روز چهارشنبه اعلام کرد که ساخت خط لوله نفت به سواحل شمالی استان «هرگز ممکن نخواهد شد».
رهبر محافظهکاران، پیر پویلور، گفت که یادداشتنامهٔ اوتاوا-آلبرتا تنها آغاز یک فرایند طولانی است که تضمینکنندهٔ تکمیل خط لوله نیست.
او افزود: «این سخن از نخستوزیری است که در انتخابات وعده داد با «سرعتی غیرقابل تصور» پیش برود.»