تحقیقی نشان میدهد که رشد اقتصادی دیگر در اکثر جهان با انتشارات کربن پیوند ندارد
تحلیلی که بهدوران ده سالگی توافقنامهٔ اقلیمی پاریس میپردازد، کارآمدی سیاستهای قوی دولتی را برجسته میکند
Jonathan Watts
بهگفتهٔ مطالعهای که پیش از جشنسالگرد دهم توافقنامهٔ اقلیمی پاریس منتشر شد، پیوند سفتوستونی بین رشد اقتصادی و انتشارات کربن در اکثر نقاط جهان در حال شکستن است.
تحلیلی که کارآمدی سیاستهای قوی دولتی در حوزهٔ اقلیم را نشان میدهد، نشان میدهد که این روند «جداشدن» از سال ۲۰۱۵ سرعت گرفته و بهویژه در میان انتشاراتکنندگان عمدهٔ جنوب جهان واضحتر شده است.
طبق گزارش واحد اطلاعات انرژی و اقلیم (ECIU)، کشورهایی که ۹۲٪ از اقتصاد جهان را تشکیل میدهند، اکنون انتشارات کربن مبتنی بر مصرف را از گسترش تولید ناخالص داخلی جدا کردهاند.
با بهرهگیری از جدیدترین دادههای بودجهٔ جهانی کربن، این گزارش نشان میدهد که جداشدن در حال حاضر در اقتصادهای پیشرفته بهصورت معمولی است؛ ۴۶٪ از تولید ناخالص داخلی جهان بهدست کشورهایی است که اقتصادهای خود را گسترش دادهاند و همزمان انتشارات را کاهش دادهاند، از جمله برزیل، کلمبیا و مصر. واضحترین نمونههای جداشدن در بریتانیا، نروژ و سوئیس مشاهده شد.
بخش مهمتر، تغییر چشمگیر چین است. بزرگترین انتشاراتکننده جهان بهطور قابل ملاحظهای وابستگی اقتصادی خود به زغالسنگ و سایر سوختهای فسیلی را کاهش میدهد. بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳، انتشارات مبتنی بر مصرف چین ۲۴٪ افزایش یافت که کمتر از نیمی از رشد اقتصاد آن (بیش از ۵۰٪) است. در هجده ماه گذشته، انتشارات چین بهسطح ثابت رسیده و بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که ممکن است به اوج رسیده باشد. اگر چین بتواند این مرحله را پشت سر بگذارد، بقیهٔ جهان نیز باید بهدنبالش بروند.
در مجموع، ۲۱ کشور در دههٔ گذشته پیشرفت داشتهاند. از این میان استرالیا، امارات متحدهٔ عربی، کلمبیا، مصر، ایتالیا، مکزیک و آفریقای جنوبی هستند — همه توانستهاند اقتصاد خود را رشد دهند در حالی که انتشارات را کاهش دادهاند.
۲۲ کشور دیگر بهصورت مستمر توانستهاند در دهههای پیش و پس از ۲۰۱۵ جداسازی را حفظ کنند. از جمله این کشورها ایالات متحده، ژاپن، کانادا و اکثر کشورهای اتحادیهٔ اروپا هستند.
دونالد ترامپ سعی کرد مسیر ایالات متحده را به سمت مخالف هدایت کند، اما دورهٔ نخست او تنها موجب افزایش کوتاهمدت انتشارات شد. طبق گفتهٔ نویسندگان گزارش، برای اکثر دو دههٔ گذشته انتشارات ایالات متحده در حال کاهش بوده است.
نیوزیلند، لتونی، اسلوونی، لیتوانی، جمهوری دومینیکن، السالوادور، توگو و میزبانی کُپ۲۹، آذربایجان؛ همه پیش از سال ۲۰۱۵ جداسازی داشتند، اما از آن پس رشدشان دوباره به سوختهای فسیلی وابسته شده است.
این گزارش نشان میدهد که مذاکرات بینالمللی، از جمله نشستهای کُپ سازمان ملل، بهجریانآمدن تحول انرژی کمک کردهاند، هرچند تا کنون پیشرفت نتوانسته با تهدید گرمایش جهانی ناشی از انسانها همگام باشد.
تحلیل پیشین توسط ECIU نشان میدهد که رشد سالانهٔ انتشارات CO۲ از سال ۲۰۱۵ به ۱٫۲٪ کاهش یافته است، در حالی که در دههٔ پیش از توافقنامهٔ پاریس نرخ رشد ۱۸٫۴٪ بود.
آن توافقنامه که در سال ۲۰۱۵ توسط تقریباً ۲۰۰ کشور امضا شد، شامل تعهدی برای محدود کردن گرمایش به کمتر از ۲ درجهٔ سانتیگراد بالاتر از سطوح پیشصنعتی بود. این پیام قویای بهسازمانها و دولتها داد که باید جایگزینهایی برای نفت، گاز و زغالسنگ که عامل اختلالات اقلیمی هستند پیدا کنند.
در نتیجه، پیشبینی گرمایش جهانی در پایان قرن از ۴ درجهٔ سانتیگراد به ۲٫۶ درجهٔ سانتیگراد کاهش یافته است. علیرغم این پیشرفت، نویسندگان میگویند که اقدامات سریعتر در دههٔ آینده برای تثبیت اقلیم ضروری است.
با کاهش سرعت انتشارات، بسیاری از تحلیلگران امیدوارند که نقطهٔ اوج نهایتاً در دسترس باشد؛ امری که در صورت تحقق، سقوط گرمایش ضروری است تا جهان بتواند گرمایش جهانی را بین ۱٫۵ تا ۲ درجهٔ سانتیگراد بالاتر از سطوح پیشصنعتی تا پایان قرن حفظ کند.
جان لانگ، نویسندهٔ گزارش ECIU، گفت: “من قطعاً تشویق شدم. نگاهی به گذشته نشان میدهد که در ده سال گذشته چه پیشرفت چشمگیری داشتهایم. جهان اکنون در مرحلهٔ پیششرطی پیش از کاهش ساختاری قرار دارد. ما در آستانهٔ نقطهای تاریخی هستیم که انتشارات شروع به کاهش میکند. این واقعاً هیجانانگیز است.”
