بازگشت خیره‌کننده مایکل بری، قهرمان فیلم «رکود بزرگ»، با یک هشدار جدی

مایکل بری شهرت خود را مدیون توانایی‌اش در پیش‌بینی زودهنگام حقیقت است؛ پیش‌بینی‌هایی که اغلب دردناک و ناخوشایند بوده‌اند.

این بنیان‌گذار شرکت Scion Asset Management که در فیلم رکود بزرگ جاودانه شد، به این دلیل شهرت یافت که فروپاشی بازار مسکن را تقریباً پیش از هر کس دیگری پیش‌بینی کرد.

در سال ۲۰۰۵، در حالی که اکثر فعالان وال‌استریت با اوراق بهادار مبتنی بر رهن و اجاره ثروت‌های کلانی می‌اندوختند، بری جزئیات قراردادها را موشکافی می‌کرد و علیه کل سیستم شرط می‌بست. همین رویکرد جسورانه و خلاف جهت، صندوق ۱۰۰ میلیون دلاری او را به یکی از سودآورترین معاملات تاریخ تبدیل کرد و او را به نمادی از واقع‌گرایی در دنیای مالی بدل ساخت.

از آن زمان، نام بری با واقع‌گرایی در بازار مترادف شده است. او هشدار داد که صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی، «حبابی بزرگ‌تر از حباب مسکن» ایجاد کرده‌اند، زنگ خطر را در مورد چاپ بی‌رویه پول در دوران همه‌گیری کرونا به صدا درآورد و جنون حاکم بر سهام‌های میم (meme stocks) و توکن‌های رمزارزی سفته‌بازانه را گوشزد کرد. هرچند زمان‌بندی او همیشه دقیق نیست، اما تاریخ نشان داده که هشدارهایش را نمی‌توان نادیده گرفت.

بازگشت یک منتقد بازار

در ۳۱ اکتبر، مایکل بری پس از نزدیک به دو سال سکوت، با پیامی مرموز به شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) بازگشت:

«گاهی ما حباب‌ها را می‌بینیم… و گاهی تنها حرکت برنده، بازی نکردن است.»

او به دارایی خاصی اشاره نکرد، اما این پیام درست در هفته‌ای منتشر شد که انویدیا (Nvidia) به اولین شرکتی تبدیل شد که ارزش بازار آن به ۵ تریلیون دلار رسید؛ نمادی از جنون ناشی از هوش مصنوعی که بر بازار سهام حاکم شده و حتی به روایت‌های دنیای رمزارزها نیز سرایت کرده است.

برای کهنه‌کارانی که دوران حباب دات‌کام را به یاد دارند، شباهت‌ها آشکار است.

برای معامله‌گران رمزارزها، این زمان‌بندی به‌طرز عجیبی آشنا به نظر می‌رسد؛ بیت‌کوین (BTC) بالای ۱۱۰ هزار دلار تثبیت شده، ارزش کل بازار رمزارزها به حدود ۳.۷ تریلیون دلار رسیده و سرمایه‌های سفته‌بازانه بار دیگر در حال سرازیر شدن به سمت میم‌کوین‌ها و «توکن‌های هوش مصنوعی» است.

تاریخچه مایکل بری به ما چه می‌گوید؟

• ۲۰۰۰: او پیش از فروپاشی حباب دات‌کام، سهام شرکت‌های فناوری با ارزش‌گذاری بیش از حد را شورت (short) کرد.
• ۲۰۰۷: او وام‌های مسکن پرریسک (subprime) را شورت کرد و با فروپاشی بازار مسکن آمریکا سود برد.
• ۲۰۱۹: او درباره «حباب همه‌چیز» ناشی از صندوق‌های قابل معامله (ETF) غیرفعال هشدار داد.
• ۲۰۲۱: او پیش از سقوط بازارهای سهام میم و رمزارزها، ریسک اهرم در آن‌ها را گوشزد کرد.

نقطه مشترک تمام این موارد، بدبینی نیست، بلکه توانایی تشخیص الگوهاست. بری به دنبال شکاف میان روایت و واقعیت است؛ یعنی زمانی که ارزش‌گذاری‌ها از اصول بنیادی فاصله می‌گیرند و احساسات بر بازار حاکم می‌شود.

این همان نگاهی است که معامله‌گران رمزارزها به‌خوبی با آن آشنا هستند. رونق دیفای (DeFi) در سال ۲۰۲۱، جنون NFT که پس از آن به راه افتاد و احیای اخیر میم‌کوین‌ها، همگی بر پایه روانشناسی مشابهی عمل می‌کنند: اول روایت، بعد ارزش‌گذاری.

چرا هشدار بری برای دارایی‌های دیجیتال اهمیت دارد؟

دنیای رمزارزها در انزوا فعالیت نمی‌کند.

همان چرخه‌های نقدینگی که باعث رشد سهام‌های هوش مصنوعی می‌شوند، به بیت‌کوین و اتریوم (ETH) نیز سرازیر می‌شوند. وقتی اشتهای ریسک در وال‌استریت به اوج می‌رسد، رمزارزها رشد می‌کنند و وقتی این اشتها از بین می‌رود، نقدینگی به‌سرعت خارج می‌شود.

اینجاست که هشدار بری اهمیت پیدا می‌کند.

در سال ۲۰۲۱، بری از دوج‌کوین و شیبا اینو به‌عنوان «نشانه‌های خطرناک سرخوشی سرمایه‌گذاران خرد» انتقاد کرد. چند هفته بعد، هر دو رمزارز بیش از ۷۰ درصد سقوط کردند. او هشدار داد که اهرم و کپی‌تریدینگ درک ریسک را مخدوش کرده‌اند؛ رفتاری که امروز معامله‌گران دیفای بار دیگر از طریق قراردادهای دائمی اهرم‌دار (leveraged perpetuals) و پروتکل‌های سوددهی (yield protocols) تکرار می‌کنند.

اکنون، رونق هوش مصنوعی، رمزارزها را نیز با خود همراه کرده است. توکن‌هایی که با محوریت یادگیری ماشین و به‌اشتراک‌گذاری داده‌ها برندسازی شده‌اند، از بیت‌تنسور (TAO) گرفته تا رندر (RNDR)، بیشتر بر پایه هیاهو رشد کرده‌اند تا کاربرد واقعی. معامله‌گران نیز ارزش‌گذاری‌های سرسام‌آور را با وعده‌هایی مانند «بلاک‌چین‌های مبتنی بر هوش مصنوعی» توجیه می‌کنند، در حالی که اغلب معیار مشخصی برای درآمدزایی یا پذیرش عمومی وجود ندارد.

دنیای رمزارزها چه درسی می‌تواند از ذهنیت «رکود بزرگ» بگیرد؟

1. تحقیق کنید. برتری بری ناشی از مطالعه داده‌هایی بود که دیگران نادیده می‌گرفتند. در دنیای رمزارزها، این به معنای تحقیق واقعی است: بررسی توکنومیکس، فعالیت توسعه‌دهندگان و معیارهای درون‌زنجیره‌ای (on-chain)، نه فقط توجه به جو حاکم بر شبکه‌های اجتماعی.
2. به اهرم احترام بگذارید. بازار رمزارزها همچنان با هر نوسان شدید، شاهد لیکویید شدن میلیاردها دلار است. قانون بری این است: وقتی همه در حال وام گرفتن هستند، یعنی قرار است کسی به‌زودی ورشکست شود.
3. سکوت یک نشانه است. بری زمانی که بازار متعادل است ناپدید می‌شود و تنها زمانی بازمی‌گردد که احساسات یک‌طرفه به نظر برسد. زمان‌بندی بازگشت او به‌تنهایی اغلب نشان‌دهنده نقاط عطف بازار است.