انفجارهایی که لولههای روسیه به اروپا را به هم زدند، سالها پس از آن هنوز باعث ایجاد شکافها میشوند

در شبی اواخر سپتامبر، انفجارهای خفتهکننده و جریان حبابها سطح دریای بالتیک را میشکستند. این انفجارها دو خط لولهٔ گاز نوراند استریم—راهآهن گاز روسیه به اروپا—را، تنها ماهها پس از شروع حملهٔ تمامعیار مسکو به اوکراین، به هم زدند. سالها پس از آن، ارتعاشات آن شب هنوز در سراسر قاره طنیناندازند.
حملهٔ ۲۰۲۲ به این خطوط لولهٔ بهشدت جنجالی، معمایی بینالمللی را بهوجود آورد که بلافاصله سرنخها را به سمت روسیه معطوف کرد و حتی ایالات متحده را مجبور به انکار مشارکت خود کرد.
امروزه، ابهام پیرامون این انفجارها همچنان بهچرخش ادامه میدهد، در حالی که آلمان برای پیگیری قضایی علیه متخلفان مظنون اوکراینی برنامهریزی میکند. و تلاشهای لهستان برای مهار این پرونده—بهنظر میرسد برای حمایت از متحد خود، اوکراین—تنشهای جدیدی را در اروپا بهوجود آورده است.
آلمان بهنظر میرسد مصمم است تا پرونده نوراند استریم به دادگاه برسد؛ برای این منظور، دستورات بازداشت برای دو مرد اوکراینی—ولودیمیر ژورافلو که در لهستان بازداشت شد و سرگیی کُزمانسوف که در ایتالیا بازداشت شد—که بهنظر میرسد در این انفجار نقش داشتهاند، صادر کرده است.
رهبران کشورهای دیگر شک و تردید خود را نسبت به اینکه آیا باید پیگردهای کیفری علیه افراد فرضاً مسئول صورت گیرد، ابراز کردهاند.

تصمیم دادگاه لهستان در اواسط اکتبر برای آزادی ژورافلو، پس از بهسرد کردن استرداد او، امیدهای برلین برای پیگیری قضایی را بهطور قابلتوجهی تضعیف کرد. بهنظر قاضی، اگر انفجارهای نوراند استریم یک عمل خرابکاری اوکراینی باشد، این اقدام پاسخی موجه به یک تجاوز بدون پیشدستی خواهد بود.
«اگر اوکراین واقعاً برگزارکنندهٔ این اقدام تهاجمی باشد، پس تنها اوکراین میتواند در این رویداد مسئول شناخته شود»، قاضی داریوش لوبووسکی در حکمی که استرداد ژورافلو به آلمان را متوقف کرد، گفت.
بهنقل از TVN24، این اوکراینی ۴۹ ساله ادعا میکند که هیچگونه ارتباطی با این حمله ندارد و در زمان وقوع آن در اوکراین بوده است.
دادستانان آلمانی ادعا میکنند ژورافلو، یک «غواص ماهر»، «عضو گروهی از افراد بود که در سپتامبر ۲۰۲۲، در نزدیکی جزیرهٔ بورنهلم، مواد منفجره را بر روی خطوط گازی نوراند استریم ۱ و نوراند استریم ۲ قرار دادند». بهنظر میرسد این تیم برای اجارهٔ یک یات بهمنظور انتقال خود و تجهیزاتشان به محل انفجار، هویتهای تقلبی به کار برد.
سرگیی کُزمانسوف، سرباز پیشین اوکراینی ۴۹ ساله و بهنظر میرسد هماهنگکنندهٔ این عملیات، در اواخر ماه اوت بر پایه ارجاع آلمانی در ایتالیا بازداشت شد.
وکیل دفاع کُزمانسوف، نیکولا کانستری، به CNN گفت که اوکراینی هرگونه تخلفی را رد میکند و در حال حاضر درخواست تجدیدنظر در تصمیم دادگاه عالی ایتالیا برای استرداد او به آلمان را پیگیری میکند.

«مشکل اروپا، مشکل اوکراین، مشکل لتوانیا و لهستان، این نیست که نوراند استریم ۲ منفجر شد، بلکه این است که ساخته شد»، نخستوزیر لهستان، دانالد توسک، در اوایل اکتبر به خبرنگاران گفت.
او افزود: «بدون شک این در نفع لهستان نیست و نه در نفع شرافت و عدالت که این شهروند را به کشور دیگری استرداد یا پیگیری کنیم».
موضع توسک نشاندهندهٔ نگرانیهای دیرینه دربارهٔ خطوط لوله درون اروپا و فراتر از آن است.
از سال ۲۰۰۷ بهعقب، وزیر دفاع پیشین لهستان، رادک سیکورسکی، نسبت به طرح پیشنهادی نوراند استریم ۱ انتقاد کرد و آن را «بزرگترین سعی بیپردهٔ آقای پوتین برای تقسیم و آسیب رساندن به اتحادیه اروپا» توصیف نمود.
وابستگی اروپا به هیدروکربنهای روسی از سوی دولتهای آمریکا که از دورهٔ ریاستجمهوری جرج دبلیو بوش آغاز شد، با مخالفت مواجه شده است. این نگرانی طولانیمدت دوحزبی بوده است: همانطور که سناتور جمهوریخواه تد کروز در سال ۲۰۱۹ به سناتورهای دیگر گفت، خط نوراند استریم ۲ «اگر تکمیل شود، اروپا را حتی بیشتر به انرژی روسیه وابسته و در برابر اخاذی روسی آسیبپذیر میکند».
در اروپا، موضع لهستان تقسیمات داخل قاره را آشکار کرد.
پتر سژییارتو، وزیر امور خارجهٔ مجارستان—یکی از معدود متحدان روسیه در قاره و اخیراً دریافتکنندهٔ معافیت ایالات متحده که به آنها امکان ادامه خرید نفت و گاز روسیه را میدهد—موضع توسک را «شوکآور» توصیف کرد.
او در X نوشت: «یک نکته واضح است: ما نمیخواهیم اروپاای داشته باشیم که نخستوزیران در آن از تروریستها دفاع میکنند».
برای بسیاری از مردم شمال اروپا، تمرکز بر اینکه چه کسی نوراند استریم را منفجر کرد، حواسپرتی از بهخاطر سپردن چگونگی ساخت اولیه آن است.
گابریلوس لندسبرگیس، وزیر خارجهٔ پیشین لیتوانی، به CNN گفت که اگر