نمایندهٔ لهستانی میگوید تنیتی که اروپا برای دفاع از خود به آن نیاز دارد، در غزه به کار رفته است

ماسیه کونیچنی ادعا میکند که تأمینکنندهٔ انحصاری اروپا در لهستان بخش عمدهای از تولید خود را به ایالات متحده میفرستد؛ ایالات متحده سپس آن را برای استفادهٔ اسرائیل صادر میکند.
پاتریک وینتور – سردبیر دیپلماتیک
یک نمایندهٔ لهستانی میگوید اروپا به دلیل قراردادی که تأمینکنندهٔ انحصاری مواد منفجرهاش دارد تا بخش عمدهای از تولید تنیتی را به ایالات متحده بفرستد—که سپس این ماده را برای استفادهٔ اسرائیل در غزه صادر میکند—نمیتواند تنیتی کافی برای دفاع از خود یا اوکراین تأمین کند.
ماسیه کونیچنی، عضو حزب چپ «رازِم»، اظهار کرد که شرکت لهستانی نیترو‑کم، متعلق به گروه تسلیحات لهستان، بهدلیل امضای قراردادهای متوالی برای تأمین تنیتی به ایالات متحده—جایی که این ماده در بمبهای تحویلی به اسرائیل به کار میرود—قادر به برآورده کردن تقاضا نبود.
بهطور ادعایی، تنیتی لهستانی توسط ایالات متحده برای تولید انواع مهمات، از جمله بمبهای نفوذی ۲٬۰۰۰ پوندی MK‑۸۴ و ۵۵۰ پوندی BLU‑۱۰۹، بهکار میرود؛ هر دو بمب که اسرائیل متهم به استفاده از آنها در غزه است.
در حال حاضر ایالات متحده توانایی تولید داخلی تنیتی را ندارد و کمبود شدید این ماده، دولت آمریکا را بر آن داشت تا اجازه ساخت یک کارخانه در کنتاکی را صادر کند.
«تنیتی لهستانی تماماً بهخارج از کشور صادر میشود و بمبهای ساختهشده از آن بر سر سرنوشت غیرنظامیان بیگناه در غزه و یمن میافتد»، کونیچنی به گاردین گفت.
«در همین حال، بهدلیل این انحراف از خروجی کارخانه، لهستان فاقد وسایل آماده برای تولید مهمات ضروری خود است: ذخایر فعلی تنیتی ما تنها برای یک ماه فعالیتهای نظامی در صورت جنگ کافی است. همچنین ما تنیتی کافی برای تأمین گلولههای توپخانهای برای اوکراین نداریم».
«نیاز به توضیح کامل دارد که آیا غزه در اولویت پیش از دفاع از اروپا قرار گرفته است و آیا این تقاضا از سوی آمریکا به دولت لهستان تحمیل شده است»، او افزود.
کونیچنی این مسأله را در روز جمعه در مجلس لهستان مطرح کرد.
کارخانهٔ لهستانی تخمین زده میشود سالانه بین ۱۰٬۰۰۰ تا ۱۲٬۰۰۰ تن تنیتی تولید کند. ولی تقریباً نیمی از خروجی فعلی آن تا حداقل سال ۲۰۲۹ برای ایالات متحده تخصیص یافته است.
دقیقاً مشخص نیست چه نسبتی از تنیتی صادر شده توسط لهستان در اوکراین یا غزه بهکار میرود یا برای استفادهٔ ارتش ایالات متحده محفوظ میماند. هیچ اشارهای به این که نیترو‑کم قانون لهستانی را نقض کرده باشد، نشده است.
منبع جایگزین ۵٬۰۰۰ تن تنیتی سالیانه، شرکت زوریا در اوکراین بود؛ اما کارخانهٔ آن در لوگانسک هماکنون تحت اشغال روسیه است. ایالات متحده اجازه خرید تنیتی از چین را ندارد و خطرات زیستمحیطی ناشی از تولید این ماده منفجره، ساخت یک کارخانهٔ تنیتی را کار دشواری میسازد.
در آوریل ۲۰۲۵، نیترو‑کم قرارداد تازهای بهارزش ۳۱۰ میلیون دلار با شرکت Paramount Enterprises Ltd، یک شرکت خصوصی لجستیک دفاعی متخصص در حملونقل مهمات و مواد منفجره، امضا کرد تا بین سالهای ۲۰۲۷ تا ۲۰۲۹، ۱۸٬۰۰۰ تن تنیتی به ایالات متحده تحویل دهد. این معامله در حضور معاون وزیر دفاع لهستان، سزارای تومچیک، بهامضاء رسیده است.
گزارشی که توسط مجموعهای از سازمانهای غیردولتی فلسطینی تهیه شده است، ادعا میکند «بدون تنیتی ساخت لهستان، مقیاس و شدت بیسابقهٔ این بمباران هوایی که دهها هزار فلسطینی را کشته و شرایط زندگی در نوار غزه را ویران کرد… امکانپذیر نبود».
این گزارش توسط «تحریم مردمی برای فلسطین»، «جنبش جوانان فلسطینی»، «تحقیقات دنیای سایه» و «واحد تحقیقاتی جنبش»، که جریان تسلیحات آمریکایی به اسرائیل را ردیابی کردهاند، تهیه شده است.
سازمانهای غیردولتی اشاره میکنند که بین اکتبر ۲۰۲۳ و ژوئیه ۲۰۲۴، ایالات متحده حداقل ۱۴٬۰۰۰ بمب MK‑۸۴ و ۸٬۷۰۰ بمب MK‑۸۲ را به اسرائیل منتقل کرده است. در ماه مه ۲۰۲۴، جو بایدن ارسال برخی از بمبهای بزرگتر را به تعویق انداخت، اما این محدودیتها بهمحض ورود دونالد ترامپ به دفتر ریاستجمهوری لغو شد.
شرکت General Dynamics، پنجمین شرکت بزرگ دفاعی جهان، سری بمبهای MK‑۸۰ را در واحد عملیات گارلند خود در نزدیکی دیتاس تولید میکرد؛ اما این واحد بهتازگی توسط یک زیرمجموعهٔ آمریکایی شرکت دفاعی ترکیه Repkon تصاحب شده است. رئیسجمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، یکی از سرسختترین انتقاداتکنندگان اسرائیل بوده و آن را متهم به ارتکاب نسلکشی در غزه میکند.
در بیانیهای، نیترو‑کم اعلام کرد: «ما تأکید میکنیم که نیترو‑کم عملیات خود را بر اساس قوانین ملی و بینالمللی قابل اجرا و تمام مقررات مرتبط با صنعت سلاحی انجام میدهد. این شرکت تحت نظارت مستمر نهادهای دولتی مربوطه قرار دارد و فعالیتهایش مطابق با روالها و استانداردهای بینالمللی اعمال میشود.»