تولید ناخالص داخلی سرانه PPP در ۶۷ کشور در بین ۱۹۱ کشور

صندوق بین المللی پول سرانه تولید ناخالص داخلی سالانه جهانی را بر اساس دو روش عمده مقایسه می کند.

تحلیل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران که در سایت رسمی آن منتشر شده است، به دنبال مقایسه جایگاه ایران و سایر کشورها از جمله همسایگان در شاخص‌های صندوق بین‌المللی پول است.

هنگام محاسبه تولید ناخالص داخلی سرانه، هر کشور داده هایی را بر اساس پول ملی خود گزارش می دهد. اما برای مقایسه کشورهای مختلف، همه داده ها باید به یک ارز بین المللی ترجمه شوند.

دو روش عمده برای تحقق این امر وجود دارد: تولید ناخالص داخلی سرانه بر اساس نرخ “اسمی” و تولید ناخالص داخلی سرانه بر اساس برابری قدرت خرید یا PPP.

روش اسمی از نرخ ارز استفاده می کند و بنابراین تفاوت هزینه های زندگی در کشورهای مختلف را در نظر نمی گیرد. در این راستا، نوسانات ارزی ممکن است رتبه کشورها را از سالی به سال دیگر به طرز محسوسی تغییر دهد.

از طرف دیگر، روش PPP کارآمدتر است زیرا برای بدست آوردن تصویر واضح تر، واحد پول را تغییر می دهد. به عنوان مثال، اگر کالایی به قیمت ۲ پوند در لندن و ۴ دلار در نیویورک فروخته شود، روش PPP نرخ مبادله ۱ پوند به ۲ دلار را در نظر می گیرد. با این حال، دشواری در محاسبات چالش اصلی روش است.

بر اساس ارقام صندوق بین المللی پول، تولید ناخالص داخلی سرانه ایران در سال ۲۰۱۷ بر اساس روش اسمی ۵۳۰۵ دلار بوده است که نشان می دهد این کشور در بین ۱۹۱ کشور رتبه ۹۸ را به خود اختصاص داده است.

این در حالی است که ترکیه و عربستان سعودی در همان دوره به طور قابل توجهی بهتر از ایران بودند: تولید ناخالص داخلی سرانه اولی که بر اساس روش اسمی محاسبه شد دو برابر ایران بود در حالی که تولید ناخالص داخلی سرانه دومی چهار برابر رقم ثبت شده توسط ایران بود. ترکیه و عربستان سعودی در سال ۲۰۱۷ در رتبه های ۶۷ و ۴۰ قرار گرفتند.

با استفاده از روش PPP، تولید ناخالص داخلی سرانه ایران در سال ۲۰۱۷ توسط صندوق بین‌المللی پول ۲۰۲۰۰ دلار گزارش شده است که به طور محسوسی رتبه ۶۷ را در بین تمام کشورهای مورد بررسی به دست می‌آورد.

با این حال، این روش منجر به بهبود قابل توجهی رتبه‌بندی برای ترکیه و عربستان سعودی می‌شود. اولی دارای PPP سرانه تولید ناخالص داخلی ۲۶,۸۹۳ دلار بود تا رتبه ۵۵ را کسب کند، در حالی که دومی رقم PPP سرانه تولید ناخالص داخلی خود را ۵۴,۷۷۷ دلار ثبت کرد تا رتبه چشمگیر ۱۴ را به دست آورد.

به طور قابل توجه، کشورهای توسعه یافته با اقتصاد سالم مانند آلمان و کره جنوبی از نظر تولید ناخالص داخلی سرانه پایین تر از عربستان سعودی هستند. PPP و تولید ناخالص داخلی اسمی سرانه آلمان در سال ۲۰۱۷ توسط صندوق بین المللی پول ۵۰,۴۲۵ دلار و ۴۴,۵۵۰ دلار گزارش شد تا به ترتیب رتبه های جهانی ۱۸ و ۱۹ را به آن اختصاص دهد. PPP و تولید ناخالص داخلی اسمی سرانه کره جنوبی به ۳۹,۴۳۴ دلار و ۲۹,۸۹۱ دلار رسید تا رتبه جهانی آن را به ترتیب در ۳۲ و ۳۰ قرار دهد.

مقایسه PPP و تولید ناخالص داخلی سرانه اسمی همه کشورها تفاوت های قابل توجهی را نشان می دهد. برای مثال، از ۱۹۱ کشور، PPP سرانه تولید ناخالص داخلی ۱۷۸ کشور بالاتر از ارقام اسمی آنها بود. هر دو عدد در مورد ایالات متحده برابر بود.

اختلافات در مورد برخی از کشورها آشکار بود. با استفاده از روش PPP، رقم ۳۰ کشور حدود سه برابر رقم اسمی آنها بود.

سودان بیشترین اختلاف را بین دو رقم خود ثبت کرد. تولید ناخالص داخلی سرانه PPP این کشور ۶.۵ برابر بیشتر از رقم اسمی آن بود. پس از آن مصر (۵.۱ برابر)، میانمار (۴.۹ بار)، ازبکستان (۴.۶ بار) و آذربایجان (۴.۲ برابر) قرار دارند.

ایران به عنوان هفتمین کشور با بالاترین اختلاف بین PPP و تولید ناخالص داخلی اسمی سرانه ظاهر شد زیرا رقم PPP آن ۳.۸ برابر بیشتر از رقم اسمی بود.

TCCIMA در گزارش خود درباره ارقام صندوق بین‌المللی پول نوشت: «کشورهایی که تفاوت‌های قابل‌توجهی بین تولید ناخالص داخلی سرانه خود بر اساس روش‌های برابری اسمی و قدرت خرید دارند، عمدتاً آن‌هایی هستند که حجم بالایی از یارانه‌های دولتی به مصرف‌کنندگان پرداخت می‌کنند».

این بدان معناست که یارانه‌های پرداختی به خانوارها توسط دولت‌های ایران تأثیر قابل‌توجهی بر قدرت خرید مصرف‌کنندگان داشته است، بدون اینکه منجر به افزایش واقعی درآمد واقعی خانوارها شود.